علی‌رغم رفع تحریم‌های اقتصادی ایران در ژانویه امسال و امید تهران به افزایش صادرات نفت، شرکت‌های نفتی ژاپنی با احتیاط با این موضوع برخورد کرده‌اند، به طوری که واردات نفت از ایران روندی کاهشی داشته است.
به گزارش روزنامه ژاپنی نیکه‌ئی، از تابستان گذشته که مذاکرات با هدف برداشتن تحریمها آغاز شد، ژاپن خود را برای افزایش خرید نفت از ایران آماده می‌کرد. اما علی‌رغم حمایت دولت ژاپن، واردات از ایران در حد انتظار نبوده است.
طبق گزارش وزارت تجارت و اقتصاد این کشور، واردات نفت از ایران در ماه ژانویه که تحریمها برداشته شد یک درصد افزایش یافت و به تقریبا شش میلیون بشکه رسید. اما این رشد به سرعت کاهش یافت و به یک درصد در ماه فوریه رسید و در ماه مارس نرخ رشد منفی شد.
در ماه آوریل واردات نسبت به آوریل سال گذشته ۷۰ درصد کاهش یافت.
آمارهای خبرگزاری رویترز نیز حاکی است که ژاپن در پنج ماه اول سال جاری میلادی تنها ۱.۹ درصد نسبت به دور مشابه سال گذشته بر واردات نفت از ایران افزوده است.
آمریکا و اتحادیه اروپا تحریم‌های اقتصادی علیه ایران را در ماه ژانویه در مقابل محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران لغو کردند.
از آن زمان تاکنون، تولید نفت ایران به مقدار پیش از تحریمها افزایش یافته است. در حال حاضر، ایران حدود ۳.۶ میلیون بشکه نفت درروز تولید می کند. چین و هند واردات نفت از ایران را افزایش داده اند.
روزنامه نیکه‌ئی در ادامه می نویسد که حتی پس از این که اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۲ تحریمها علیه ایران را شدت داد، ژاپن به واردات نفت از ایران ادامه داد.
دولت ژاپن سازو کار جدیدی به منظور جبران خسارت واردکنندگان نفت از ایران در اثر حوادث مربوط به تانکرهای نفتکش ایجاد کرد. چنین خساراتی معمولا به وسیله شرکت های خصوصی بیمه اتکایی پرداخت می شود.
دولت در سال جاری مبلغ حداکثر خسارت را به ازای هر نفتکش به بیش از ۹۰۰ میلیارد ین (۸.۹۲ میلیارد دلار) در مقایسه با ۸۰۰ میلیارد ین در سال گذشته افزایش داد و تعداد نفتکش‌هایی که با این روش پوشش داده شدند از ۱۵ به ۱۹ افزایش یافت.
به گفته یکی از مدیران شرکت «جی اکس نیپون اویل اند انرژی» که از واردکنندگان نفت است، «در مقایسه با دیگر انواع نفت، نفت خام ایران از نظر قیمت، رقابتی نیست».
علاوه بر آن، برخی تحریمها هنوز باقی هستند. شرکت‌های بیمه‌گر نفتکش‌ها و نفتی را که این نفتکش‌ها از طریق خلیج فارس حمل می‌کنند بیمه می‌کنند. اما تحریمهایی که مربوط به پرداخت پول نفت به دلار است هنوز باقی است.
رویترز نیز چندی پیش در همین رابطه نوشته بود پنج ماه پس از آن که تحریمها علیه ایران برداشته شد، آهنگ رشد سریع تولید نفت و صادرات این کشور به سرعت در حال کاهش است.
پیش‌بینی می‌شود که صادرات نفت ایران در ماه ژوییه نسبت به ماه ژوئن بر اثر رقابت با عربستان سعودی و عراق بر سر سهم بازار کاهش پیدا کند، اما صادرات نسبت به سال قبل ۷۰ درصد بیشتر خواهد بود.
بلومبرگ نیز در این رابطه در گزارشی می نویسد صادرات نفت ایران که از دو میلیون بشکه در روز در ماه های آوریل و مه فراتر رفت، در سه هفته ابتدایی ماه ژوئن تقریبا ۲۰ درصد کاهش یافت.
پیش‌بینی می‌شود که صادرات نفت ایران در ماه ژوییه حدود ۲.۱۴ میلیون بشکه در روز باشد، که نسبت به ۲.۳۱ میلیون بشکه در روز در ماه ژوئن کاهش نشان می دهد. این کاهش عمدتا به دلیل افت صادرات میعانات گازی به کره جنوبی و کاهش صادرات نفت خام به اروپا است.
