لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
یکشنبه ۴ آذر ۱۴۰۳ تهران ۱۰:۰۹

سفرهای نوروزی ایرانیان به خارج، دلایل و دستاوردها


مشتری‌های سفرهای خارجی از ایران چند سالی است که زیاد شده‌اند. به‌ویژه در سال‌های اخیر، تعطیلات نوروز تبدیل به موعدی مشخص برای کسانی شده است که قصد دارند چند روزی را دور از مناسبات اجتماعی ایران و احیانا همراه با بعضی از سرگرمی‌هایی که در ایران ممنوع است سپری کنند.

بر اساس جدیدترین آماری که خبرگزاری نیمه‌رسمی مهر در ایران منتشر کرده است، امسال با وجود افزایش حداقل ۲۰ درصدی در هزینه‌ها، همچنان آمار مسافران خارجی روندی صعودی را نشان می‌دهد.

این خبرگزاری بر اساس آمار تقریبی اعلام شده از سوی آژانس‌های مسافرتی گزارش داده است که شهرهای مختلف کشور ترکیه امسال بیشترین میزان مسافر ایرانی را جذب کرده‌اند و بعد از آن‌ها شهرهایی در کشورهای امارات متحده عربی، آذربایجان و تایلند مقصد اصلی مسافران نوروزی هستند.

اشتیاق به سفر به خارج در حالی در تعطیلات نوروزی امسال نمود بیشتری یافته است که گزارش‌های مختلفی هم از ازدحام مسافران نوروزی در مرزهای زمینی کشورهای همسایه ایران منتشر شده است.

در همین زمینه واحد مرکزی خبر روز سه‌شنبه گذشته خبر داد که مسئولان کمرگ کشور ارمنستان به دلیل ازدحام مسافر، برای ساعاتی، مرز زمینی خود با ایران را بسته‌اند.

علی طائفی، جامعه‌شناس ساکن سوئد، درباره رغبت اقشار مختلف جامعه برای سفرهای خارجی به شکل‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت به رادیوفردا می‌گوید:

آن چه مهم است این است که امروز با پدیده جدیدی به نام پدیده مهاجرت در دنیا مواجهیم. عصر مهاجرت، ضرورت‌های جغرافیایی جابه‌جایی آدم‌ها را به‌ویژه در ایران فراهم کرده است، صرف نظر از این که فضاهای زیستی و اجتماعی در ایران به شدت بسته است و حتی فضاهای مجازی هم تحت تاثیر این محدودیت‌ها قرار می‌گیرد.

در همین ارتباط طبیعتا عوامل کششی و رانشی وجود دارد. وقتی طبقه مرفه و طبقه متوسط، به ویژه در فرصت‌های مناسب تقویمی از قبیل نوروز، اقدام به مهاجرت یا سفرهای کوتاه‌مدت به خارج از کشور می‌کنند، طبیعتا عوامل کششی در این میان مطرح است، از جمله فضای باز اجتماعی و فرهنگی، امکانات زیستی و تفریحات و اوقات فراغت بهتر و همچنین آزادی‌های اجتماعی که برای خانواده در جغرافیای جدید فراهم می‌شود.

عوامل رانشی هم در این میان اهمیت دارد. متاسفانه جامعه ایران فهرست عوامل رانشی بلندبالایی دارد. یکی از آن‌ها این است که اساسا در جامعه بسته کشور فضای مناسبی برای صرف اوقات فرهنگی و تفریحی، آن‌چنان که مورد نظر طبقه متوسط است، وجود ندارد.

پس افراد عزم می‌کنند که هزینه‌های سفر خود را، ولو این که هزینه‌های قابل توجهی هم باشد، بپذیریند و اقدام به این سفرهای موقت و کوتاه‌مدت ‌کنند.

در این میان این سوال مطرح می‌شود که آیا انجام مسافرت‌هایی به شکل انبوه از سوی اقشار مختلف یک جامعه، بر مناسبات آن جامعه تاثیرگذار خواهد بود؟

آقای طائفی در این باره اعتقاد دارد: من فکر می‌کنم اساسا مهاجرت یا سفرهای موقت این افراد خودش محصول مهاجرت میلیونی بخش بزرگی از ایرانیانی است که سال‌های سال است در خارج از کشور حضور دارند.

علاوه بر این، خود این افراد که متاثر از این جریان مهاجرتی در ایران در طول ۳۰ سال گذشته هستند، وقتی دست به سفرهای موقت می‌زنند، در برخورد با مناسبت‌ها و پدیده‌های اجتماعی و فرهنگی جدیدی که در دنیای بیرون از فضای بسته، ایدئولوژیک و اسلامی در ایران وجود دارد، دستاوردهای مناسب و مطلوبی را به دست می‌آورند.

خواهی‌نخواهی این افراد وقتی به کشور بازمی‌گردند، سطح مطالبات، نوع نگرش و مناسبات آن‌ها در روابط اجتماعی خرد و کلان، چه در سطح خانواده، چه در سطح مناسبات کاری و چه در سطح اجتماعی، تغییر می‌کند.

این تغییر طبیعتا اثر خودش را به صورت مثبت باقی خواهد گذاشت و در ‌‌نهایت می‌بینیم که حتی سطح مطالبات و نوع نگرش مردم در برخورد با پدیده‌های اجتماعی و سیاسی را هم ارتقا می‌دهد.

محصول و تاثیر این قبیل مهاجرت‌ها را هم در جنبش اخیر و بعد از حوادث پس از انتخابات ریاست جمهوری شاهد بوده‌ایم.

سال گذشته مسئولان گردشگری کشور ترکیه از سفر نزدیک به یک میلیون نفر ایرانی در سال ۲۰۱۰ به این کشور خبر داده بودند.

اما در همین حال افزایش هر ساله تعداد مسافران ایرانی راهی خارج از کشور در حالی روی می‌دهد که میزان آمار مسافران خارجی متقاضی سفر به ایران در دو سال اخیر، کاهش چشمگیری پیدا کرده است.
  • 16x9 Image

    بابک غفوری آذر

    بابک غفوری‌‌آذر تهیه‌کننده پادکست «صحنه» در رادیوفرداست و در این پادکست تحولات حوزه سینما و تئاتر  را دنبال می‌کند. او که از سال ۱۳۸۹ به رادیوفردا پیوست، گزارش‌های تحقیقی مختلفی را نیز درباره اتفاقات دهۀ اول استقرار حکومت جمهوری اسلامی منتشر کرده است. بابک غفوری آذر روزنامه‌نگاری را از سال ۱۳۸۰ در ایران آغاز کرده است.

XS
SM
MD
LG