در حالی که مقام های نفتی جمهوری اسلامی ايران در روزهای گذشته اخبار خروج توتال از ايران را تاييد کرده بودند ولی روز سه شنبه از پايبندی اين شرکت فرانسوی به تعهدات خود در قبال صنعت نفت و گاز ايران خبر دادند.
هفته گذشته، کريستوف مارژری، مدير عامل شرکت توتال در مصاحبه ای با روزنامه انگلیسی زبان فايننشال تايمز، چاپ لندن گفت: «امروزه سرمايه گذاری در ايران برای ما خطر سياسی دارد، چون مردم خواهند گفت که توتال برای پول حاضر است به هر کاری دست بزند.»
ليزا ويلر، سخنگوی شرکت توتال نيز گفته بود که امروز شرايط برای سرمايه گذاری در ايران مهيا نيست.
اظهارات مدير و سخنگوی شرکت توتال به فاصله کمی از آزمايش موشک های دور برد در ايران منتشر شد و تحليلگران نفتی اين موضوع را به يکديگر ربط دادند.
خبر خروج شرکت توتال که در پروژه های نفت و گاز پارس جنوبی در عسلويه سرمايه گذاری کرده است با تاييد غلامحسين نوذری، وزير نفت جمهوری اسلامی روبرو شد و وی گفت: «شرکت نفتی توتال فرانسه از سرمايه گذاری چند ميليارد دلاری در حوزه پارس جنوبی کناره گرفته است.»
آقای نوذری، اقدام توتال را «سياسی» خواند و گفت: «به محض شنيدن کناره گيری توتال، کار را با قوت شروع کرديم و با قوت نيز ادامه خواهيم داد.»
- «مدير عامل شرکت توتال با ارسال نامه ای رسمی پايبندی به تعهدهای خود در صنعت نفت ايران را اعلام کرد.»
به فاصله چند روز از اين تحولات، مقام های نفتی جمهوری اسلامی اخبار خروج توتال از ايران را رد کردند و آن را «کذب» خواندند.
«شیطنت غربی ها»
بر اساس گزارشی که سايت شانا، ارگان رسمی وزارت نفت، روز سه شنبه منتشر کرد، سيف الله جشن ساز، مدير عامل شرکت ملی نفت ايران گفته است: «مدير عامل شرکت توتال با ارسال نامه ای رسمی پايبندی به تعهدهای خود در صنعت نفت ايران را اعلام کرد.»
آقای جشن ساز زمان ارسال نامه مدير عامل شرکت توتال را روز يکشنبه، ۲۳ تيرماه، اعلام کرد و اخبار حضور نيافتن شرکت توتال در پروژه های صنعت نفت ايران را «يک شيطنت از جانب غربی ها» دانست.
خبرگزاری فارس نيز گزارش داده است: « مدير شرکت توتال در اين نامه از ديدار سازنده خود با وزير نفت در حاشيه اجلاس جهانی نفت در مادريد اسپانيا قدردانی کرده و ابراز داشته است: ما تمايل داريم بيش از آنکه جايگزينی برای توتال در پروژه توسعه ميدان گازی پارس جنوبی در نظر گرفته شود، با ايران همکاری کنيم.»
انتشار اخبار ضد و نقيض در باره عدم سرمايه گذاری اين شرکت فرانسوی در ايران بر ابهام های موجود افزوده است و مشخص نيست که آيا توتال از پروژه های فعلی خود در صنعت نفت و گاز ايران خارج شده است يا عدم سرمايه گذاری در آينده را مد نظر قرار دارد.
مديران شرکت توتال هنوز به خبرهای منتشره در رسانه های دولتی ايران واکنش نشان نداده اند. پيشتر خبرگزاری دانشجويان ايران، ايسنا، به نقل از رويا فرهنگ، مدير روابط عمومی نمايندگی توتال در ايران گزارش داده بود که «اين شرکت به هيچ وجه قصدی برای خروج از ايران ندارد و مديرعامل اين شرکت نيز حرفی از اين موضوع به ميان نياورده است!»
همزمان با اين وقايع، انتشار خبر انعقاد قرارداد همکاری ميان ايران با شرکت روسی گاز پروم سبب شد تا مقام ها و رسانه های ايران از آن به عنوان يک پيروزی ياد کنند و محمود احمدی نژاد، رييس جمهوری اسلامی در اقدامی کم سابقه با آلکسی ميلر، مدير عامل اين شرکت ديدار کند.
تحليلگران معتقدند: هدف روسيه، که «گازپروم» نيرومند ترين اهرم اقتصادی آن به شمار می رود، تحکيم تسلط خود بر بازارهای گاز جهان است.
به همين سبب کرملين تلاش می کند با بهره برداری هوشمندانه از کشمکش جمهوری اسلامی و غرب، راه را بر همکاری ايران و اروپا در عرضه گاز سد کند.
صنعت نفت و گاز ايران به دليل تحريم های بين المللی بويژه از سوی ايالات متحده آمريکا از کمبود سرمايه گذاری رنج می برد و بر اساس گزارش های منتشره، سالانه بيش از ۳۰۰ هزار بشکه از ظرفيت توليد اين کشور کاسته می شود.
پروژه عظيم پارس جنوبی که شرکت توتال عهده دار توسعه فاز ۱۱ آن شده بود در سال های اخير دچار رکود فعاليت شده و جمهوری اسلامی ايران برای ادامه کار در اين منطقه، به شرکت های کوچک نفتی آسيايی از قبيل پتروناس مالزی روی آورده است.
کارشناسان می گويند که شرکت های اروپايی از سوی دولت های خود و همچنين ايالات متحده تحت فشار قرار دارند تا به سرمايه گذاری خود در ايران به دليل اصرار اين کشور بر ادامه برنامه اتمی اش پايان دهند. در حال حاضر بسياری از اين شرکت ها فعاليت های خود را در ايران متوقف کرده اند.
شرکت شل ماه گذشته اعلام کرد که قرارداد ده ميليارد دلاری مشارکت در پروژه توسعه ميدان های گاز پارس جنوبی را امضا نخواهد کرد. يوئروئن ون در وير، مدير عامل شل گفت: «به دليل تحريم های آمريکا ما نمی توانيم از تکنولوژی و تجهيزات آمريکايی استفاده کنيم و برای اين پروژه به زمان بيشتری برای آمادگی نياز داريم.»
