تلویزیون دولتی ازبکستان شامگاه جمعه ۱۲ شهریور به نقل از بیانیه مشترک پارلمان و دولت این کشور اعلام کرد که اسلام کریم‌اف، رییس‌جمهوری، در بیمارستانی در شهر تاشکند، پایتخت، درگذشته است.
این خبر پس از دو روز گمانه‌زنی محافل سیاسی خارجی درباره مرگ رهبر ۷۸ ساله این کشور آسیای مرکزی اعلام می‌شود. علت فوت وی، خونریزی مغزی عنوان شده است.
به گزارش خبرگزاری‌ها، تلویزیون ازبکستان گفته که قرار است جسد رییس‌جمهوری این کشور روز شنبه ۱۳ شهریور در شهر زادگاهش، سمرقند، به خاک سپرده شود.
در بیانیه پارلمان و دولت این کشور از اسلام کریم‌اف به عنوان رهبری «واقعاً بزرگ» یاد شده است.
همچنین اعلام شده که شوکت میرضیایف، نخست‌وزیر ازبکستان، مسئولیت سازماندهی خاکسپاری اسلام کریم‌اف را برعهده دارد. از آقای میرضیایف به عنوان یکی از گزینه‌های جدی برای جانشینی وی نام برده می‌شود.
دولت ازبکستان به مناسبت درگذشت تنها رهبر خود از زمان استقلال این جمهوری سه روز عزای عمومی اعلام کرده است.
در حال حاضر، نعمت الله یولداشف، رییس سنای ازبکستان، کفالت مقام ریاست‌جمهوری را برعهده گرفته است. ولادیمیر پوتین، رییس جمهوری روسیه، در پیامی درگذشت اسلام کریم‌اف را به آقای یولداشف تسلیت گفته است.
به گزارش خبرگزاری روسی ریانووستی، قرار است هیاتی از روسیه به ریاست دمیتری مدودیف، نخست‌وزیر، در مراسم خاکسپاری رییس جمهوری ازبکستان شرکت کند.
پیشتر نیز حسن روحانی، رییس جمهوری ایران، درگذشت اسلام کریم‌اف را تسلیت گفته و برای او «آمرزش الهی» طلب کرده بود.
در همین حال، بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران گفته که «ما با سفارت خود در تاشکند در تماس دائم و مستمر هستیم تا به محض روشن شدن چگونگی مراسم رسمی و خاکسپاری رییس‌جمهوری فقید ازبکستان در سطح بسیار خوبی در آن شرکت کنیم».
اسلام کریم‌اف در سال ۱۹۸۹ در دوران اتحاد جماهیر شوروی نخست به عنوان رهبر حزب کمونیست ازبکستان منصوب شد و سپس رییس‌جمهوری کشور تازه استقلال یافته ازبکستان در سال ۱۹۹۱ و هنگام فروپاشی شوروی شد.
وی در دوران ریاست ۲۵ ساله‌اش بر ازبکستان همراه با حلقه کوچکی از مدیرانش، این کشور را با مشت آهنین اداره می‌کرد و یکی از سرکوبگرترین حکومت‌ها در آسیا بود.
سازمان‌های حقوق بشری برای سالیان طولانی حکومت وی را متهم می‌کردند که با استفاده از نیروهای امنیتی و پلیس به صورت بی‌رحمانه با فعالان سیاسی و مخالفان برخورد کرده و آنها را به طور سیستماتیک در زندان شکنجه می‌کند.
