پس از درگذشت اسلام کریم‌اف رئیس‌جمهور ازبکستان، در خود این کشور، آسیای میانه و فراتر از آن همه به این فکرهستند که چه کسی جانشین او خواهد شد. آقای کریم‌اف از زمان استقلال ازبکستان در سال ۱۹۹۱، رئیس‌جمهور این کشور بود.
قانون اساسی ازبکستان می‌گوید در صورت ناتوانی رئیس‌جمهور در انجام وظایفش، اختیارات او به مدت سه ماه به رئیس سنا منتقل می‌شود که در حال حاضر نعمت‌الله یولداشف، یک سیاستمدار ناشناخته است.
اما برای دوره طولانی، فهرست جانشینان احتمالی آقای کریم‌اف سه نفر را شامل می‌شد.
شوکت میرضیایف
بسیاری معتقدند که جانشین طبیعی آقای کریم‌اف، شوکت میرضیایف نخست‌وزیر ۵۸ ساله ازبکستان است که از سال ۲۰۰۳ ریاست هیئت دولت را برعهده دارد. او اهل جیزک از نواحی نزدیک سمرقند، زادگاه اسلام کریم‌اف، است و ظاهراً از حمایت قبایل ولایات جیزک و سمرقند برخوردار است.
طوایف در انتخاب رهبر آینده ازبکستان نقش مهمی دارند. آقای کریم‌اف که با مشت آهنین و سرکوب مخالفان بر کشور حکومت کرده استاد مانور دادن بین طوایف مختلف کشور بود.
شوکت میرضیایف به عنوان فردی خشن شناخته می‌شود که چندان اهل منطق نیست و معمولاً به زور متوسل می‌شود. در محافل سیاسی کشور او را به عنوان «مشت» و نه « مغز» می‌شناسند. شهرتی که ممکن است مانع به قدرت رسیدن او نشود.
در عین حال صاحب‌نظران می‌گویند در صورت رسیدن به مقام ریاست جمهوری حکومت او مسلماً از حکومت آقای کریم‌اف، که به‌شدت مورد انتقاد بود، سرکوب‌گرتر خواهد بود.
در چند سال اخير تغییراتی در قانون اساسی ازبکستان ایجاد شده که بر اختیارات نخست‌وزیر افزوده است. این نیز می‌تواند موقعیت آقای میرضیایف را تقویت کند.
رستم عظیم‌اف
یکی دیگر از جانشینان احتمالی اسلام کریم‌اف، رستم عظیم‌اف وزیر اقتصاد ۵۶ ساله ازبکستان است. او اهل تاشکند و از طوایف تاشکندی است و از سال ۱۹۹۸ همواره در هیئت وزیران، عهده‌دار وزاتخانه‌های مربوط به امور اقتصادی بوده است.
رستم عظیم‌اف، در مقایسه با آقای میرضیایف، سیاستمداری امروزی و پیچیده‌تر تلقی می‌شود و در مناسبات با جهان خارج تجارب بیشتری دارد. در اولین سال‌های استقلال ازبکستان آقای عظیم‌اف به عنوان مدير فعالیت‌های خارجی بانک مرکزی، مسئول مناسبات آن کشور با بانک اروپایی بازسازی و توسعه بود.
رستم عنایت‌اف
سومین فردی که احتمالاً برا ی جانشینی آقای کریم‌اف اقبال کمتری دارد رستم عنایت‌اف، رئیس ۷۲ ساله کمیته امنیت ملی ازبکستان است. آقای عنایت‌اف یکی از قدرتمندترین سیاستمداران ازبکستان است و از سال ۱۹۹۵ رئیس کمیته امنیت ملی کشور بوده است. او از طایفه تاشکندی‌هاست.
بسیاری معتقدند در سال‌های اخیر و همزمان با وخامت وضع سلامتی آقای کریم‌اف، او در پشت پرده در اداره امور کشور نقش مهمی ایفا کرده است. علاوه بر این، بسیاری بر این باورند که آقای عنایت‌اف در به زیر کشیدن گلناره دختر بزرگ اسلام کریم‌اف نقش اصلی را داشته است.
گلناره کریم‌اوا که زمانی موقعیت اقتصادی مهمی داشت پس از افشای فساد در قراردادهایش با شرکت‌های مخابراتی بین‌المللی، در خانه تحت بازداشت قرار گرفت و از سال ۲۰۱۴ تاکنون در مجامع علنی ظاهر نشده است.
احتمالاً سن بالای رستم عنایت‌اف باعث خواهد شد شانس زیادی نداشته باشد ولی این مانع از آن نمی‌شود که در روند انتقال قدرت به جانشین اسلام کریم‌اف نقش مهمی ایفا نکند. او فرد پر قدرتی است که در پشت پرده عمل می‌کند. در ۱۰ سال اخیر فقط یک عکس از او منتشر شده که مربوط به دیدارش با مقامات امنیتی چین است.
در عین حال بدون حمایت رستم عنایت‌اف بعید است کسی بتواند به ریاست جمهوری ازبکستان برسد و قادر باشد بر کشور حکومت کند. برخی معتقدند آقای عنایت‌اف از رستم عظیم‌اف که او نیز اهل تاشکند است حمایت خواهد کرد.
