رد صلاحیت حدود ۴ هزار نامزد انتخابات مجلس هفتم در سراسر ایران؛ از جمله بیش از ۸۰ نماینده مجلس ششم، توسط شورای نگهبان آغازگر اعتراض حدود ۱۴۰ نماینده مجلس دوره ششم بود که در راهروهای قوه مقننه تحصن کردند.
این تحصن روز ۲۱ دی ماه سال ۸۲ شروع شد و ۱۷ بهمن همان سال پایان یافت. گروهی از نمایندگان تحصن‌کننده نیز روز ۱۲ بهمن سال ۸۲ از سمت خود استعفا کردند.
متن استعفانامه این نمایندگان توسط محسن میردامادی و علی مزروعی در صحن مجلس قرائت شد.
در بخشی از این استعفانامه که توسط محسن میردامادی قرائت شد، آمده بود: «ملت آگاه ایران! اکنون در آستانه برگزاری انتخابات مجلس هفتم با روندی بی‌سابقه و شگفت در تاریخ انقلاب مواجه هستیم که در صورت تداوم، فرجام شوم آن بلاموضوع شدن انتخابات، بی‌اثر شدن رأی ملت، تشکیل مجلسی متاع و ثناگوی قدرت و در نتیجه انهدام جمهوریت خواهد بود.»
در بخش دیگری از این استعفانامه که توسط علی مزروعی قرائت شد، آمده بود: «همگان دریافتند که آنان قرار گذاشته‌اند میزان، رأی ملت نباشد. قرار گذاشته‌اند مجلس دیگر عصاره فضایل ملت نباشد. قرار گذاشته‌اند جمهوریت نظام را نابود و اسلامیت آن را مسخ و به اسلامی طالبانی و بیگانه با مردم تبدیل کنند. یقین دارید و داریم که این قرارها نه تنها برای ملت فردایی بهتر را رقم نخواهد زد بلکه آن را به سوی آینده‌ای تیره و مبهم رهنمون خواهد کرد.»
فاطمه حقیقت‌جو که در آن دوره نماینده مجلس ششم بود و از سمت خود استعفا کرد، درباره تاثیر تحصن و استعفانامه در فضای سیاسی آن زمان ایران به رادیو فردا می‌گوید: «اقدام نمایندگان مجلس ششم در تحصن و اعتراض به فرمایشی شدن انتخابات، اعتراض و اقدام درستی بود و فکر می‌کنم بر مردم هم تاثیر گذاشت تا به طور مشخص‌تر بدانند کشور در چه شرایط سیاسی و اجتماعی قرار دارد.»
تحصن و استعفای ده‌ها نماینده اصلاح‌طلب مجلس انتقاد محافظه‌کاران را در پی داشت؛ چنان‌که آیت‌الله مصباح یزدی از آن به عنوان «حادثه شوم در خانه ملت» نام برد.
در پی تحصن نمایندگان، محمد خاتمی، رئیس جمهوری وقت ایران و مهدی کروبی، رئیس مجلس ششم، به رایزنی‌هایی از جمله با آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، پرداختند تا بتوانند تصمیم شورای نگهبان برای رد صلاحیت نامزدهای انتخابات مجلس هفتم را لغو کنند.
این رایزنی‌ها در ظاهر به این نتیجه رسید که آیت‌الله خامنه‌ای به شورای نگهبان نامه نوشت.
فاطمه حقیقت‌جو، نماینده مجلس ششم، معتقد است: «طراح اصلی برنامه اخراج اصلاح‌طلبان از حاکمیت شخص آقای خامنه‌ای بود. وقتی نظر واقعی آقای خامنه‌ای چنین بود اعضای شورای نگهبان خود را ملزم می‌کردند طبق نظر او عمل کنند. آقای خامنه‌ای از نظر شخصیتی تمرد از دستوراتش را نمی‌پذیرد.»
اما پیامد رد صلاحیت‌های گسترده برای مجلس هفتم چه بود؟
پاسخ کوتاه این است: پایین‌ترین درصد مشارکت مردم. چرا که از حدود ۴۶ میلیون تن واجد شرایط رأی دادن در انتخابات مجلس هفتم فقط ۲۳ میلیون و ۴۴۰ هزار تن در انتخابات شرکت کردند.
در این بین، این موضوع نیز باید مورد اشاره قرار بگیرد که مجلس ششم مجلسی بود که به واسطه حضور ده‌ها نماینده اصلاح‌طلب در آن دلخواه رهبر جمهوری اسلامی نبود.
آیت‌الله خامنه‌ای در یکی از سخنانش گفته‌است: «در بعضی از دوره‌ها این جور بوده‌است که رادیوی مجلس را که آدم باز می‌کرد، انگار از این بلندگو دارد دعوا می‌ریزد بیرون. همین طور سرریز می‌شد می‌ریخت توی جامعه دعوا و تشنج و جنگ اعصاب.»
سالگرد آغاز این تحصن در حالی فرا رسیده‌است که رئیس آن زمان مجلس یعنی مهدی کروبی، در حصر خانگی به سر می‌بَرَد، بهزاد نبوی و محسن آرمین، دو نایب رئیس مجلس ششم و همچنین محسن میردامادی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی آن دوره قوه مقننه، و تعدادی دیگر از نمایندگان دوره ششم زندانی‌اند.
این تحصن روز ۲۱ دی ماه سال ۸۲ شروع شد و ۱۷ بهمن همان سال پایان یافت. گروهی از نمایندگان تحصن‌کننده نیز روز ۱۲ بهمن سال ۸۲ از سمت خود استعفا کردند.
متن استعفانامه این نمایندگان توسط محسن میردامادی و علی مزروعی در صحن مجلس قرائت شد.
در بخشی از این استعفانامه که توسط محسن میردامادی قرائت شد، آمده بود: «ملت آگاه ایران! اکنون در آستانه برگزاری انتخابات مجلس هفتم با روندی بی‌سابقه و شگفت در تاریخ انقلاب مواجه هستیم که در صورت تداوم، فرجام شوم آن بلاموضوع شدن انتخابات، بی‌اثر شدن رأی ملت، تشکیل مجلسی متاع و ثناگوی قدرت و در نتیجه انهدام جمهوریت خواهد بود.»
در بخش دیگری از این استعفانامه که توسط علی مزروعی قرائت شد، آمده بود: «همگان دریافتند که آنان قرار گذاشته‌اند میزان، رأی ملت نباشد. قرار گذاشته‌اند مجلس دیگر عصاره فضایل ملت نباشد. قرار گذاشته‌اند جمهوریت نظام را نابود و اسلامیت آن را مسخ و به اسلامی طالبانی و بیگانه با مردم تبدیل کنند. یقین دارید و داریم که این قرارها نه تنها برای ملت فردایی بهتر را رقم نخواهد زد بلکه آن را به سوی آینده‌ای تیره و مبهم رهنمون خواهد کرد.»
فاطمه حقیقت‌جو که در آن دوره نماینده مجلس ششم بود و از سمت خود استعفا کرد، درباره تاثیر تحصن و استعفانامه در فضای سیاسی آن زمان ایران به رادیو فردا می‌گوید: «اقدام نمایندگان مجلس ششم در تحصن و اعتراض به فرمایشی شدن انتخابات، اعتراض و اقدام درستی بود و فکر می‌کنم بر مردم هم تاثیر گذاشت تا به طور مشخص‌تر بدانند کشور در چه شرایط سیاسی و اجتماعی قرار دارد.»
تحصن و استعفای ده‌ها نماینده اصلاح‌طلب مجلس انتقاد محافظه‌کاران را در پی داشت؛ چنان‌که آیت‌الله مصباح یزدی از آن به عنوان «حادثه شوم در خانه ملت» نام برد.
در پی تحصن نمایندگان، محمد خاتمی، رئیس جمهوری وقت ایران و مهدی کروبی، رئیس مجلس ششم، به رایزنی‌هایی از جمله با آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، پرداختند تا بتوانند تصمیم شورای نگهبان برای رد صلاحیت نامزدهای انتخابات مجلس هفتم را لغو کنند.
این رایزنی‌ها در ظاهر به این نتیجه رسید که آیت‌الله خامنه‌ای به شورای نگهبان نامه نوشت.
فاطمه حقیقت‌جو، نماینده مجلس ششم، معتقد است: «طراح اصلی برنامه اخراج اصلاح‌طلبان از حاکمیت شخص آقای خامنه‌ای بود. وقتی نظر واقعی آقای خامنه‌ای چنین بود اعضای شورای نگهبان خود را ملزم می‌کردند طبق نظر او عمل کنند. آقای خامنه‌ای از نظر شخصیتی تمرد از دستوراتش را نمی‌پذیرد.»
اما پیامد رد صلاحیت‌های گسترده برای مجلس هفتم چه بود؟
پاسخ کوتاه این است: پایین‌ترین درصد مشارکت مردم. چرا که از حدود ۴۶ میلیون تن واجد شرایط رأی دادن در انتخابات مجلس هفتم فقط ۲۳ میلیون و ۴۴۰ هزار تن در انتخابات شرکت کردند.
در این بین، این موضوع نیز باید مورد اشاره قرار بگیرد که مجلس ششم مجلسی بود که به واسطه حضور ده‌ها نماینده اصلاح‌طلب در آن دلخواه رهبر جمهوری اسلامی نبود.
آیت‌الله خامنه‌ای در یکی از سخنانش گفته‌است: «در بعضی از دوره‌ها این جور بوده‌است که رادیوی مجلس را که آدم باز می‌کرد، انگار از این بلندگو دارد دعوا می‌ریزد بیرون. همین طور سرریز می‌شد می‌ریخت توی جامعه دعوا و تشنج و جنگ اعصاب.»
سالگرد آغاز این تحصن در حالی فرا رسیده‌است که رئیس آن زمان مجلس یعنی مهدی کروبی، در حصر خانگی به سر می‌بَرَد، بهزاد نبوی و محسن آرمین، دو نایب رئیس مجلس ششم و همچنین محسن میردامادی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی آن دوره قوه مقننه، و تعدادی دیگر از نمایندگان دوره ششم زندانی‌اند.
