در مجله اقتصادی این هفته رادیو فردا، موضوعات مختلفی از جمله کاهش بهانی نفت، ادامه بحران مالی جهانی، احیای شورای عالی پول و اعتبار، پرونده‌های تخلف مدیران دولتی، تعطیلی نیمی از فرودگاه‌های ایران و نامه محمود احمدی‌نژاد به اقتصاددانان مورد بررسی قرار گرفته است.
سناریوهای کاهش بهای نفت
رامين پاشايی‌فام معاون اقتصادی بانک مركزی در حاشيه همايش بحران مالی، فرصت‌ها و چالش‌ها گفت در صورتی كه قيمت هر بشكه نفت در پنج ماهه منتهی به پايان سال جاری به طور متوسط ۶۰ دلار و ۶۰ سنت باشد، ایران می‌تواند با تحمل كاهش حدود ۴ ميليارد دلار درآمد صادرات نفت از اين بحران به سلامت عبور كند.
به گفته آقای پاشایی‌فام دولت دو سناریو را برای بهای نفت تدارک دیده است که در سناریوی نخست به فرض بهای متوسط هر بشکه ۶۰ دلار و ۶۰ سنت،مانده حساب ذخيره ارزي در پايان سال صفر محاسبه شده است، بر پایه سناريوی دوم چنانچه مانده حساب ذخيره ارزی ایران در پايان سال جاری دستکم به ميزان مانده سال گذشته یعنی کمی بیش از ۲۳ میلیارد دلار محاسبه شود، قيمت نفت نبايد از ۸۵ دلار و ۶۰ سنت برای هر بشكه كمتر شود.
احيای شورای عالی پول و اعتبار
هفته گذشته، قانون احيای برخي شوراهای عالی توسط رياست‌جمهوری به بانك مركزی ابلاغ شد. بر اين اساس شورای پول و اعتبار با همان تركيب قبلي خود به احتمال زياد در شنبه آينده کار خود را آغاز می‌کند.
شورای عالی پول و اعتبار از جمله نهادهای اقتصادی بود که در زمستان ۱۳۸۶ به دستور رئیس جمهوری منحل شد. مخالفت مجلس شورای اسلامی با این تصمیم دولت مورد تأیید شورای نگهبان قرار نگرفت اما مجمع تشخیص مصلحت نظام با تأیید مصوبه مجلس دستور احیای شورای پول و اعتبار راداد.
وظیفه شورای پول و اعتبار، کمک‌رسانی در تصمیم‌گیری‌های كلی به بانک مركزي و نظارت بر امور پولي و بانكی كشور و اظهار نظر نسبت به ترازنامه بانک مركزی جهت طرح در مجمع عمومی و رسيدگی و تصويب آيين‌نامه‌های مذكور در قانون پولی و بانكی است.
پرونده‌های تخلف مدیران دولتی
عبدالرضا رحمانی فضلی رييس ديوان محاسبات كل كشور اعلام کرد ۱۳ هزار و ۵۰۰ پرونده برای مديران دولتي، تشكيل شده است. به گفته آقای رحمانی فضلی جوان بودن بدنه مديريتی كشور و تعدد قوانین از جمله عواملی هستند که باعث تخلف می‌شوند.
رييس ديوان محاسبات كل كشور بدون توضیح نوع این تخلفات اعلام کرد که این سازمان به بیش از چهار هزار و ۵۰۰ پرونده تخلفاتی مدیران دستگاه‌های اجرایی کشور رسیدگی کرده است.
همزمان وزير امور اقتصادی و دارایی خبر از تشكيل كارگروه ويژه برای جلوگيری از رشوه و مبارزه با فساد اقتصادی در وزارت اقتصاد و ايجاد واحد اطلاعات مالی پولشويی داد و اعلام کرد ايران به كنوانسيون مبارزه با فساد پیوسته است.
نامه محمود احمدی‌نژاد به اقتصاد دانان
محمود احمدی‌نژاد رییس‌جمهوری اسلامی ایراندر نامه‌هايی خطاب به صاحبنظران اقتصادی دانشگاه و حوزه می‌گوید، بحران پولی و مالی در جهان باعث آشكار شدن و از پرده برون افتادن ضعف‌های بنيادين تئوری‌ها و نظامات اقتصادی سرمايه‌داری شده است.
به اعتقاد آقای احمدی‌نژاد، پرسش‌هايی كه هم‌اكنون درخصوص علل اين بحران ايجاد شده، پرسش‌هايی است كه نمی‌توان پاسخ آنها را در مكاتب اقتصادی رايج يافت و به نظر می‌رسد شرايط جديد به گونه‌ای مبانی اين مكاتب را به چالش كشيده است.
رییس جمهوری اسلامی ایران در نامه خود به اقتصاددانان و حوزه‌های علميه می‌نویسد طراحی و تدوين و اجرای الگوهای نوين اقتصادی نه تنها در مقياس ملی بلكه برای عرضه به جهان بشريت، يک ضرورت فوری است و از آنان می‌خواهد با هم‌انديشی و تلاش جمعی، مبانی عملی و نظری اقتصاد سالم، پويا و پايدار را كه در خدمت برادری، صلح و عدالت باشد، طرح‌ريزی كنند.
دکتر فریدون خاوند تحلیلگر اقتصادی رادیو فردا می‌گوید اگر چه نفس نوشتن این نامه خوب است اما آقای احمدی‌نژاد خود در نامه خود به پرسش‌های خود از اقتصاددانان جواب می‌دهد و می‌خواهد که برای دنیا نسخه صحیح اقتصادی بپیچند.
آقای خاوند می‌گوید در همین نامه بار دیگر آشکار می‌شود که آقای رییس جمهوری خود هم نمی‌داند چه می‌خواهد از یک طرف خواهان خصوصی‌سازی است از طرف دیگر سیاست‌های اقتصادی مبنی بر بازار آزاد را محکوم می‌کند.
بحران اقتصادی جهانی
بحران مالی و پولی جهان، امواج و پیامدهای آن همچنان مهم‌ترین چالش دنیای اقتصاد است. برابر آخرین پیش‌بینی‌های پارلمان اروپا در سال آینده کشورهای اسپانیا، ایرلند و بریتانیا با رشد منفی اقتصادی روبه‌رو خواهند بود در حالی‌که اقتصاد کشورهای آلمان، فرانسه و ایتالیا در جا خواهند زد.
در این میان تلاش‌های دیپلماتیک برای دست‌یابی به ابزارهای مناسب جلوگیری از چنین بحران‌هایی به گونه‌ای گسترده ادامه دارد. نیکلا سرکوزی رئیس جمهوری فرانسه و رئیس دوره‌ای اتحادیه اروپا پیشنهاد کرده‌است که نشست سران ۲۰ کشور از نظر اقتصادی مهم جهان که قرار است پانزدهم نوامبر در واشنگتن برگزار شود، یک سلسله اصلاحات بنیادین در ساختار بازار را تصویب کند. از جمله شفافیت کامل بازارهای مالی و پولی را تضمین کند به نحوی که تمام مبادلات پولی و مالی قابل پیگیری باشند.
بسیاری از کشورهای اروپایی به پیشنهاد آقای سرکوزی ظاهراً روی خوشی نشان نداده‌اند. وزیران اقتصاد ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا از روز سه شنبه در بروکسل گرد هم آمدند تا سیاست کلی اتحادیه را در نشست سران در واشینگتن تعیین کنند.
در کنار هشت کشور مهم صنعتی، کانادا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، ژاپن، بریتانیا، ایالات متحده آمریکا و روسیه، کشورهای دیگری مانند آرژانتین، برزیل، استرالیا، چین، هند، اندونزی، مکزیک، عربستان سعودی، آفریقای جنوبی، کره جنوبی و ترکیهبای شرکت در نشست سران ۲۰ کشور به واشینگتن خواهند رفت.
ادامه سقوط بهای نفت
بر خلاف ماه های پیش که بهای نفت روزانه بالا می‌رفت، اکنون قیمت نفت به کمتر از نصف بهای چند ماه پیش رسیده است.
درباره چشم‌انداز بهای نفت در آینده حسین ابن یوسف مشاور و کارشناس امور نفتی در واشینگتن به رادیو فردا می‌گوید، این کاهش بهای نفت احتمالاً موقتی خواهد بود که احتمالاً به عوامل بسیاری از جمله بحران اقتصادی در سطح جهان و ارزش دلار دارد. به گفته آقای ابن یوسف افزایش بهای دلار در حال حاضر تا اندازه‌ای این کاهش را جبران می‌کند.
بیشتر فرودگاه‌های کشور تعطیلند
به گفته حميد بهبهانی، وزیر راه و ترابری جمهوری اسلامی بیشترین تعداد از فرودگاه‌های ایران در حال حاضر بسته هستند. آقای بهبهانی روز دوشنبه گفت: از ۵۴ فرودگاه کشور تنها ۲۰ فرودگاه فعال و قابل استفاده است، در حالی که ۳۴ فرودگاه دیگر بدلیل «کمبود تجهیزات و نداشتن مسافر» تعطیل است.
کارشناسان نبود تجهیزات مدرن و لازم را که به ویژه به دلیل تحریم‌های بین‌المللی به ایران فروخته نمی‌شود، دلیل اصلی غیر فعال بودن فرودگاه‌ها می‌دانند زیرا به گفته آنان بررسی شمار مسافرو ارزیابی از آن در فرودگاهی که بسته است، به سختی ممکن است.
مجله اقتصادی هفتگی راديو فردا روزهای چهارشنبه، ساعت ۱۹:۳۵ به وقت تهران پخش و دو بار ديگر تکرار می‌شود: نيمه‌شب چهارشنبه، يعنی ۳۵ دقيقه پس از نيمه شب، و روزهای پنجشنبه ساعت ۱۳:۰۵ به وقت تهران
