لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
یکشنبه ۴ آذر ۱۴۰۳ تهران ۱۱:۰۷

روز جهانی حقوق بشر در ایران: «رفتاری روز‌به‌روز خشن‌تر»


کرسی ایران در نشست سالانه شورای حقوق بشر سازمان ملل در ژنو
کرسی ایران در نشست سالانه شورای حقوق بشر سازمان ملل در ژنو
نسرین ستوده، وکیل دادگستری، اعتصاب غذایش را از سر گرفته‌است. رضا شهابی، فعال کارگری، روزهای اعتصاب غذایش را می‌شمرد. سازمان گزارشگران بدون مرز می‌گوید ایران هم‌چنان بزرگ‌ترین زندان روزنامه‌نگاران دنیاست... سندیکاهای کارگری هم‌چنان در تعلیقند... فعالان جنبش دانشجویی یا در بازداشت هستند یا محروم از تحصیل. تکلیف اقلیت‌های مذهبی و فعالان سیاسی نیز بهتر از این‌ها نیست.

اعدام‌ها هم کماکان ادامه دارد.... قطع دست سارقان هم مدتی است باب شده و اخبار بازداشت این و آن فعال مدنی، سیاسی، روزنامه‌نگار دانشجو یا فعال کارگری پای ثابت خبرهای ایران است.

نوزدهم آذرماه روز جهانی حقوق بشر است. شیرین عبادی، حقوقدان و تنها ایرانی برنده جایزه صلح نوبل، ارزیابی یکساله خود را از وضعیت حقوق بشر در ایران این‌گونه بیان می‌کند:

شیرین عبادی: متاسفانه وضعیت حقوق بشر در ایران در یک سال گذشته روبه پسرفت داشته و به همین دلیل امسال هم مجمع عمومی سازمان ملل متحد، ایران را محکوم به نقض حقوق بشر کرد و از ایران خواست که در رفتار خودش تجدید نظر کند.

در نگاه عبدالکریم لاهیجی، فعال باسابقه حقوق بشر مقیم پاریس، وضعیت در یکسال گذشته بدون شک بدتر از تمام ۲۰ سال گذشته بوده‌است.

عبدالکریم لاهیجی: اجازه بدهید به جرئت بگویم طی ۲۰ سال گذشته، من نمی‌گویم در تمان دوران حکومت جمهوری اسلامی، بلکه تاکید می‌کنم طی ۲۰ سال گذشته هیچگاه وضعیت حقوق بشر در ایران به وخامت وضعیت کنونی نبوده‌است.

دیان علایی، سخنگوی جامعه بهائیان ایران، از کارنامه یکساله وضعیت حقوق بشر ایران با تاکید بر حقوق اقلیت‌های مذهبی می‌گوید: متاسفانه باید بگویم که کارنامه ایران در این مورد هیچ نوع پیشرفتی نکرده‌است.

راجع به اقلیت‌های مذهبی و به ویژه ایرانیان بهایی، دستگیری‌ها هنوز ادامه داد. الان بیش از ۴۰ نفر در زندان هستند. هفت نفر از مدیران سابق جامعه بهایی در زندان به‌سر می‌برند و به ۱۰ سال زندان محکوم شده‌اند. فشارهای زیادی در شهرهای مختلف ایران به روی جامعه بهایی وجود دارد.

به گواه بسیاری از صاحب‌نظران مسائل ایران، هیچگاه در تاریخ معاصر ایران موضوع حقوق بشر تا این اندازه به خواستی عمومی و همگانی تبدیل نشده بود. مشکل کجاست؟

شیرین عبادی: دلیلش این خشونت‌های بیش از اندازه دولت و عدم توجه او به تعهدات بین‌المللی است. در زمینه حقوق بشر متاسفانه دولت به تعهدات بین‌المللی‌اش توجهی نمی‌کند و روزبه‌روز رفتارش خشن‌تر می‌شود.

در این مورد که چرا این تلاش‌ها منجر به بهبود وضعیت حقوق بشر در ایران نمی‌شود، عبدالکریم لاهیجی، نایب رئیس فدراسیون بین‌المللی جوامع حقوق بشر در پاریس، این گونه پاسخ می‌دهد: در حوزه ترویج و معرفی حقوق بشر و فرهنگ دموکراسی، کوشش و تلاش مردم بی‌نتیجه نبوده‌است.

از آن سو در ارتباط با رفتار هیئت حاکمه باید گفت متاسفانه هر بار که مقداری خوشبین شده بودیم که رهبران جمهوری اسلامی می‌خواهند تا حدودی اعتراض مردم و درخواست‌های آنان را بشنوند، ناامید شدیم. زورگویان و قلدرها نمی‌خواهند به خواست مردم تمکین کنند. دیدید که طی پنج یا شش سال گذشته جامعه ایران را به چه سمت و سویی بردند؟

دیان علایی نیز بر این باور است که سرکوب مدافعان و فعالان حقوق بشر مانع اصلی بهبود وضعیت حقوق بشر در ایران است.

دیان علایی: جمهوری اسلامی نمی‌خواهد قبول کند که در ایران مسئله‌ای هست و سرکوبی که برای مدافعان حقوق بشر اتفاق می‌افتد و سرکوبی که برای دیگراندیشان، چه اقلیت‌های مذهبی و چه سایر گروه‌ها، وجود دارد در واقع یک نوع جلوگیری از پیشرفت است. با این حال این فعالان حقوق بشر ناامید از آینده نیستند و راهکارهایی برای تغییر شرایط در آینده دارند.

شیرین عبادی نیز نسبت به وضعیت حقوق بشر در ایران خوشبین است:

شیرین عبادی: هیچ حکومتی با وجود مخالفت گسترده مردم نمی‌تواند دوام داشته باشد. پایه‌های چنین حکومتی سست و لرزان است. برای اینکه حکومتی بتواند پایه‌هایش را محکم کند بایستی به مردم نزدیک شود. می‌بایستی به حقوق مردم احترام بگذارد و حرف آنها را بشنود.

عبدالکریم لاهیجی نیز بر مقاومت و استمرار فعالان حقوق بشر به راه خود اصرار می‌کند: باید این خواسته‌ها و این نهضتِ مطالباتی ادامه داشته باشد. خوشبختانه ما می‌بینیم که این نهضت ادامه دارد. بنابر این ما به آینده نهضت خوشبین هستیم.

سالروز روز جهانی حقوق بشر در سال ۸۹ حسی دو گانه از بیم و امید با خود دارد. سالی که نسرین ستوده که این روزها خود زندانی است در ابتدای آن چنین آرزو کرده بود: آرزوی مشترک فعالان جامعه مدنی ایران، رسیدن به عدالت و برابرخواهی است. همچنین من به طور مشخص در مورد بسیاری از زندانیان سیاسی آرزو می‌کنم سال جدید، توأم با آزادی آنها باشد... آرزویی که شاید روزگاری محقق شود...
XS
SM
MD
LG