سازمان دیده‌بان حقوق بشر اعلام کرد که سه سال پس از سرکوب اعتراضات ۱۴۰۱ «زن، زندگی، آزادی»، عاملان این سرکوب‌ها همچنان از مصونیت قضایی برخوردارند.
سازمان دیده‌بان حقوق بشر روز سه‌شنبه ۲۵ شهریور در گزارشی اعلام کرد مقام‌های جمهوری اسلامی از انجام تحقیقات مستقل و بی‌طرفانه دربارهٔ کشتار، شکنجه و دیگر جرایم بین‌المللی آن دوره خودداری کرده‌اند.
این نهاد از دولت‌های خارجی خواست راه‌های تازه‌ای برای پیگرد عاملان و تحقق عدالت برای قربانیان و خانواده‌هایشان جست‌وجو کنند.
به گفته این سازمان، گزارش هیئت حقیقت‌یاب سازمان ملل نشان می‌دهد سرکوب مرگبار اعتراضات مصداق «جنایت علیه بشریت» است، اما مقام‌های جمهوری اسلامی نه‌تنها نیروهای امنیتی را مورد ستایش قرار داده‌اند، بلکه خانواده‌های کشته‌شدگان و اعدام‌شدگان را نیز زیر فشار و آزار گذاشته‌اند.
سازمان‌های حقوق بشری اعدام‌های اخیر از جمله اعدام مجاهد کورکوری و مهران بهرامیان را نشانه تداوم سرکوب دانسته و تأکید کرده‌اند که این افراد پس از شکنجه و محاکمه‌های ناعادلانه به مرگ محکوم شده‌اند.
به گفته دیده‌بان حقوق بشر، دولت ایران همزمان با تشدید سرکوب، قوانین تبعیض‌آمیز حجاب اجباری را نیز با بازداشت، محرومیت از تحصیل و اشتغال، توقیف خودرو و استفاده از فناوری‌های نظارتی تحمیل می‌کند.
این گزارش تأکید می‌کند که بسیاری از بازماندگان سرکوب‌ها به دلیل تهدید به بازداشت و شکنجه ناچار به ترک کشور شده‌اند و در شرایط ناامن یا بلاتکلیف در کشورهای همسایه زندگی می‌کنند.
کسانی که به اروپا و دیگر کشورها پناه برده‌اند نیز با پیامدهای جسمی و روانی ماندگار ناشی از سرکوب مواجه‌اند.
یکی از جوانانی که در جریان اعتراضات با ساچمه‌های فلزی هدف قرار گرفته به دیده‌بان حقوق بشر گفت: «دیگر نمی‌توانم روی سمت چپ بدنم بخوابم. بعد از حدود ده دقیقه، انگار بدنم مدام چاقو می‌خورد... از لحاظ روحی اعصابت خراب می‌شود... قبلاً در باشگاه وزنه‌های سنگین بلند می‌کردم و حالا به‌سختی می‌توانم چیزی را بلند کنم. [اما] اگر فردا اعتراضات آغاز شود، دوباره [به خیابان] برمی‌گردم.»
دیده‌بان حقوق بشر بار دیگر از کشورهایی که صلاحیت قضایی جهانی دارند خواست دربارهٔ جنایات ارتکابی در ایران تحقیق و عاملان را تحت پیگرد قرار دهند.
این نهاد همچنین از دولت‌های خارجی خواست برای تأمین امنیت و حمایت از بازماندگان و خانواده‌های آنان اقدامات فوری و هماهنگ انجام دهند.
مهسا امینی، زن جوان اهل سقز، روز ۲۲ شهریور ۱۴۰۱ توسط گشت ارشاد بازداشت شد و سه روز بعد بر اثر ضرب و جرح در بیمارستان کسری در تهران جان باخت.
مرگ او آغازگر خیزشی سراسری شد که با شعار «زن، زندگی، آزادی» در ایران و جهان شناخته شد. اعتراض به مرگ او و شرایط زنان در ایران ماه‌ها به طول انجامید و به بزرگ‌ترین چالش اعتراضی برای حکومت جمهوری اسلامی تبدیل شد، چالشی که همچنان ادامه دارد و خود را با روی‌گردانی زنان از روسری و حجاب در خیابان‌های ایران نشان می‌دهد.
بر اساس گزارش سازمان حقوق بشر ایران، در اعتراضات سال ۱۴۰۱ دست‌کم ۵۵۱ نفر از جمله ۶۸ کودک کشته و هزاران نفر بازداشت شدند.
