یک مقام بانک مرکزی ایران اعلام کرد که از روز چهارشنبه، ۹ اسفند، ثبت هرگونه واردات کالا با ارز دلار آمریکا ممنوع شده است.
مهدی کسرایی‌پور، مدیرکل سیاست‌ها و مقررات ارزی بانک مرکزی، گفته است که این موضوع به درخواست بانک مرکزی بود که در نامه‌ای به وزارت صنعت، معدن و تجارت پیگیری و از امروز اجرا شده است.
به گفته وی، «شبکه بانکی ایران سال‌هاست به دلیل تحریم‌های مربوط به تسویه دلاری، امکان استفاده از ارز دلار آمریکا را ندارد و واردکننده‌های کالا از طریق صرافی‌ها اقدام به نقل و انتقال دلار می‌کنند. از این رو، اگر واردکنندگان بخواهند ارز مورد نیاز خود را از بانک‌ها تامین کنند، امکان استفاده از دلار را ندارند و باید از دیگر ارزهای جایگزین استفاده کنند».
ظاهرا اقدام بانک مرکزی ایران در زمینه ممنوعیت ثبت واردات کالا بر اساس دلار، به غیر از تحریم‌های آمریکا، بخشی از راهبرد دولت جمهوری اسلامی برای به حاشیه راندن صرافی‌ها برای کنترل قیمت دلار در کشور باشد.
ارزش دلار آمریکا اخیرا در بازار آزاد ایران تا مرز پنج هزار تومان اوج گرفت که نسبت به شهریور امسال جهشی ۳۰ درصدی نشان می‌داد، اما قیمت دلار طی هفته گذشته دوباره کاهش یافت و به زیر ۴۵۰۰ تومان رسید، اما باز هم ۱۶ درصد گران‌تر از شهریور ماه است.
مقامات ایران صرافی‌ها را عامل این نوسانات معرفی کرده و حساب بانکی صدها صرافی را مسدود ساخته‌اند.
آقای کسرایی‌پور می‌گوید که «سهم دلار در سبد تجاری کشور آن‌چنان بالا نیست و این امر در مراودات تجاری بازرگانان ایرانی مشکلی ایجاد نخواهد کرد».
واردات ایران
بر اساس آمارهای سازمان توسعه تجارت ایران، کشور طی ۱۰ ماهه امسال ۴۲ میلیارد و ۸۰۵ میلیون دلار واردات کالا داشته است که نسبت به دوره مشابه پارسال افزایشی ۲۲ درصدی نشان می‌دهد.
استفاده در ارزهای جایگزین عمده می‌تواند اشاره به یورو باشد که ایران پول نفت صادراتی خود را نیز با این ارز دریافت می‌کند، اگرچه قیمت نفت با دلار تعیین می‌شود.
در حوزه واردات، استفاده از یورو در اروپا احتمالا ایران را دچار مشکل نکند، اما در ۱۰ ماه ابتدایی سال تنها ۲۰ درصد واردات ایران از این اتحادیه انجام شده است.
بزرگترین شرکای تجاری ایران در آسیای شرقی قرار دارند که تجارت خارجی خود را عمدتا با دلار انجام می‌دهند و استفاده از ارزهای ملی آنها در مبادلات بین‌المللی نیز معمول نیست.
افزایش هزینه واردات
در همین زمینه محمد لاهوتی رئیس کنفدراسیون صادرات ایران روز چهارشنبه به خبرگزاری فارس گفت که به نظر می‌رسد این تصمیم به دلیل کنترل سیاست‌های سخت‌گیر‌انه آمریکا و فشارهای این کشور بر ما اتخاذ شده است.
لاهوتی در ادامه با اشاره به تاثیر ممنوعیت ثبت سفارش با دلار آمریکا گفت که معاملات تعدادی از کالاها بر اساس نرخ دلار است، به عنوان مثال نفت را نمی‌توان با یورو یا روپیه معامله کرد و همچنین خرید خودروهای ژاپنی و کره‌‌ای فقط با دلار امکان‌پذیر است.
«بر این اساس و به دنبال این تصمیم اتفاقی که در مبادلات تجاری می‌افتد، بدین صورت است که خریدار اولا با محدودیت در خرید مواجه می‌شود، زیرا باید به فروشنده کالا اعلام کند که نرخ دلار را بر اساس نرخ روز تبدیل به یک واحد پول دیگر کند و در موقع پرداخت پول هم فروشنده باید برآورد کند که آیا آن میزان دلار را دریافت می‌کند یا خیر».
لاهوتی گفت: «بنابراین یک واردکننده به صورت رسمی باید هزینه خرید و فروش ارز را پرداخت کند و پرداخت چنین هزینه‌ای افزایش قیمت را به دنبال دارد».
