مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد در پی دیدار با وزیر امور خارجه ایران در مصر، درباره نحوه آغاز دوباره بازرسی‌ها از تأسیسات هسته‌ای ایران به توافق رسیده است.
رافائل گروسی شامگاه سه‌شنبه ۱۸ شهریور در شبکه ایکس نوشت که بعد از مذاکره با عباس عراقچی «درباره شیوه‌های عملی ازسرگیری فعالیت‌های بازرسی در ایران به توافق رسیدیم.»
او این اتفاق را «گامی مهم در مسیر درست» دانست و از نقش بدر عبدالعاطی، وزیر خارجه مصر، در این زمینه تشکر کرد.
عباس عراقچی در پی امضای توافق با مدیرکل آژانس، با انتشار بیانیه‌ای تهدید کرد در صورت «هرگونه اقدام» برای بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران در قالب فعال کردن مکانیسم ماشه، ایران گام‌های عملی برای همکاری با آژانس را «پایان یافته تلقی خواهد کرد».
او در عین حال گفت که این توافق «یک سازوکار عملی» برای همکاری برقرار می‌کند که هم «شرایط استثنائی امنیتی ایران» بعد از حملات اسرائیل و آمریکا به تأسیسات هسته‌ای ایران و هم «الزامات فنی آژانس» را بازتاب می‌دهد.
وزیر خارجه ایران همچنین گفت که اجرای بازرسی‌های آژانس بر اساس توافق امضا شده «به طور کامل با قانون مجلس شورای اسلامی ایران منطبق است».
رسانه‌های ایرانی ساعاتی پیش‌تر خبر دادند که وزیر خارجه ایران در قاهره با رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دیدار کرد.
این دیدار که وزیر خارجه مصر نیز در آن حضور داشت، نخستین نشست دو طرف پس از تعلیق همکاری تهران با آژانس در دو ماه گذشته است.
بنابر گزارش‌ها، عباس عراقچی روز سه‌شنبه پس از ورود به قاهره، با همتای مصری خود دیدار کرد.
به نوشته خبرگزاری ایسنا، عراقچی اعلام کرد ایران آماده تدوین شیوه‌نامه تعامل با آژانس در وضعیت جدید ناشی از حملات آمریکا و اسرائیل است و مصر نیز آمادگی خود را برای تسهیل این تعاملات اعلام کرد.
دیدار عراقچی با گروسی در حالی انجام شده که تهران پس از جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل و حملات آمریکا و اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای خود، همکاری با آژانس را متوقف کرده بود.
ایران از آژانس به دلیل خودداری از محکوم کردن این حملات انتقاد کرده و گفته است همکاری‌های آینده با این نهاد «شکل تازه‌ای» خواهد داشت.
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت، روز سه‌شنبه در نشست خبری خود در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه «گفته می‌شود اسناد آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای درز کرده»، گفت: «در ماه مه، دو مورد از اسناد از فردو به وین منتقل شد و بعد از اعتراض ایران، مجوز آن دو بازرس لغو شد. همکاری ایران و آژانس در چارچوب قانون مجلس خواهد بود. ضمناً به‌مانند وزیر خارجه باید بگویم که ما به اورانیوم‌ها دسترسی نداریم. درخصوص ان‌پی‌تی نیز باید گفت که هر کدام از قوا نکاتی دربارهٔ این مسئله دارند ولی در نهایت جمع‌بندی با کلیت نظام است و دولت هم آن تصمیم را دنبال خواهد کرد.»
ماه گذشته، تیمی از بازرسان آژانس تنها برای نظارت بر تعویض سوخت نیروگاه بوشهر به ایران بازگشتند و سپس کشور را ترک کردند، بدون آنکه اجازه دسترسی به سایت‌های کلیدی از جمله فردو و نطنز که در جریان درگیری آسیب دیده بودند، داده شود.
ایران هم‌اکنون تحت فشارهای فزاینده برای بازگشت به تعهدات برجامی است، چرا که بریتانیا، فرانسه و آلمان روند بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل را در چارچوب «سازوکار ماشه» آغاز کرده‌اند. تهران این اقدام را «غیرقانونی» دانسته و هشدار داده است که چنین روندی همکاری با آژانس را بیش از پیش تضعیف خواهد کرد.
قدرت‌های غربی و اسرائیل مدت‌هاست ایران را به تلاش برای دستیابی به سلاح هسته‌ای متهم می‌کنند، اتهامی که تهران آن را رد کرده و تأکید دارد برنامه هسته‌ای‌اش صرفاً اهداف صلح‌آمیز دارد.
آمادگی «کامل» ایران برای شفاف‌سازی در مورد سرنوشت اورانیوم غنی‌شده؟
وب‌سایت «امواج مدیا» روز دوشنبه ۱۷ شهریور در بخش انگلیسی خود نوشت که ایران در چرخشی تازه «اعلام آمادگی کامل» کرده دربارهٔ سرنوشت ذخایر اورانیوم غنی‌شده خود شفاف‌سازی کند؛ موادی که گفته می‌شود پس از حملات آمریکا در خرداد به تأسیسات زیرزمینی دفن شده‌اند.
«امواج مدیا» نوشت که «مطلع شده است ایران در یک تغییر جهت خیره‌کننده، آمادگی خود را برای رسیدگی به سرنوشت ذخایر اورانیوم غنی‌شده با غلظت بالا ابراز کرده است.»
اروپا این موضوع را یکی از شروط تعویق «سازوکار ماشه» قرار داده و در برابر، پیشنهاد تعویق بازگشت تحریم‌های سازمان ملل را داده است.
«امواج مدیا» در این رابطه می‌نویسد که «اکنون نشانه‌هایی وجود دارد که پیشرفت در هر سه پیش‌شرط اروپایی ممکن است برای دیپلماسی زمان بخرد و احتمالاً از موج دوم حملات اسرائیل به ایران جلوگیری کند.»
گزارش‌های رسانه‌ها حاکی است ایران در مذاکرات اخیر با اتحادیه اروپا و آژانس انرژی اتمی پیشرفت‌هایی داشته و احتمال امضای توافقی موقت برای همکاری بیشتر مطرح شده است. هم‌زمان بحث از سرگیری گفت‌وگوهای ایران و آمریکا نیز در جریان است، هرچند تهران خواستار تضمین واشینگتن برای توقف حملات به سایت‌های هسته‌ای شده است.
وب‌سایت «امواج مدیا» در ادامه نیز نوشت که منابع آگاه می‌گویند طرحی از سوی روسیه برای تعویق شش‌ماهه «سازوکار ماشه» در شورای امنیت در حال چرخش است که می‌تواند به ایران امکان دهد از فشار تحریم‌ها بکاهد و مسیر تازه‌ای برای دیپلماسی باز شود.
کره جنوبی پیش‌نویس لغو تحریم‌های ایران را به شورای امنیت برد
کره جنوبی در جایگاه ریاست دوره‌ای شورای امنیت سازمان ملل، روز دوشنبه ۱۷ شهریور پیش‌نویس قطعنامه‌ای را نهایی کرد که لغو دائمی تحریم‌های ایران را در نظر دارد؛ اما هنوز زمان رأی‌گیری مشخص نشده است.
این اقدام بخشی از روند «سازوکار ماشه» است که ۲۸ اوت توسط بریتانیا، فرانسه و آلمان آغاز شد تا تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران به دلیل نقض توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ بازگردانده شود. بر اساس این روند، شورای امنیت باید تا اواخر سپتامبر دربارهٔ لغو تحریم‌ها رأی بدهد.
به گفته دیپلمات‌ها، احتمال تصویب این قطعنامه اندک است، زیرا سه کشور اروپایی همچنان تلاش دارند ایران را به اجرای سه شرط برای تعویق بازگرداندن تحریم‌ها متقاعد کنند تا فضای بیشتری برای گفت‌وگو دربارهٔ توافقی بلندمدت فراهم شود.
هم‌زمان، روسیه و چین نیز پیش‌نویس جداگانه‌ای تهیه کرده‌اند که تمدید شش‌ماهه توافق ۲۰۱۵ و آغاز فوری مذاکرات را خواستار است، اما هنوز آن را به رأی نگذاشته‌اند. این متن در صورت طرح، ممکن است با وتوی آمریکا یا متحدان اروپایی روبه‌رو شود.
