روسیه گزارشها دربارۀ درخواست خود از آمریکا برای خروج نیروهای ناتو از کشورهای همسایه یا نزدیک به مرزهای روسیه را تکذیب کرد.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین روز جمعه سوم اسفند در این رابطه گفت: «نه، این درست نیست. موضع ما البته مشخص است: ما نگران گسترش زیرساختهای نظامی ناتو به سمت مرزهایمان هستیم، و این موضوع بر کسی پوشیده نیست.»
این واکنش پس از اظهارات کریستیان دیاکونسکو، مشاور ارشد رئیسجمهور رومانی، مطرح شد که در مصاحبهای تلویزیونی مدعی شده بود روسیه در مذاکرات اخیر خود با آمریکا در ریاض چنین درخواستی را مطرح کرده است.
او البته بعداً توضیح داد که این درخواست در واقع مربوط به سال ۲۰۲۱، پیش از حملۀ گسترده روسیه به اوکراین، بوده است.
روسیه سالهاست که از حضور نیروهای ناتو در کشورهای حوزه بالتیک و لهستان انتقاد میکند و به استقرار سامانههای دفاع موشکی ناتو در لهستان و رومانی معترض است. کرملین گسترش ناتو به شرق را یک تهدید میداند و همین مسئله را یکی از دلایل حمله به اوکراین عنوان کرده است.
با توجه به مواضع دولت ترامپ، که بارها از کشورهای عضو ناتو به دلیل عدم افزایش هزینههای دفاعیشان انتقاد کرده است، نگرانیهایی در اروپا ایجاد شده که ممکن است واشینگتن مقابل درخواستهای روسیه عقبنشینی کند.
اوایل ماه جاری میلادی (فوریه)، پیت هگست، وزیر دفاع آمریکا، اعلام کرد که اوکراین به ناتو نخواهد پیوست و آمریکا در هیچ مأموریت صلحبانی در این کشور شرکت نخواهد کرد. او همچنین تأکید کرد که ناتو در صورت حمله روسیه به کشوری که در چنین مأموریتی مشارکت کند، از آن حمایت نخواهد کرد.
دیاکونسکو در مصاحبهای که روز چهارشنبه اول اسفند انجام شده بود گفت که روسیه انتظار دارد آمریکا متحدان اروپایی خود را وادار کند تا تعهدات امنیتی ناتو را به سطح سال ۱۹۹۷ کاهش دهند. اما بعداً توضیح داد که این درخواست در گذشته مطرح شده و نه در مذاکرات اخیر، و ایالات متحده و اروپا هم این درخواست را نپذیرفتهاند و نخواهند پذیرفت.
در همین حال، رئیسجمهور لهستان، آندژی دودا، که کشورش یکی از حامیان اصلی اوکراین است، اعلام کرد از آمریکا اطمینان گرفته که هیچ کاهش نیرویی در منطقه صورت نخواهد گرفت. او پس از دیدار با کیت کلاگ، نماینده ویژه ترامپ گفت: «هیچ نگرانیای وجود ندارد که آمریکا از تعهدات خود برای امنیت این منطقه عقبنشینی کند.»
کرملین درخواستهای مشابهی برای عقبنشینی ناتو را در اواخر سال ۲۰۲۱، درست پیش از آغاز تهاجم گسترده به اوکراین، مطرح کرده بود. در آن زمان، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، در مذاکرات با ایالات متحده خواستار ممنوعیت عضویت اوکراین در ناتو و بازگرداندن نیروها و تسلیحات ناتو به مواضع قبل از سال ۱۹۹۷ شده بود.
در حال حاضر، ناتو حدود ۳۰ هزار نیرو را در قالب هشت گروه نظامی در شرق اروپا و کشورهای حوزه بالتیک مستقر کرده است. اوآنا لونگسکو، سخنگوی پیشین ناتو، در اینباره گفت: «پوتین همچنان همان اهداف قبلی را دنبال میکند: تسلط بر اوکراین و ایجاد تفرقه میان اروپا و آمریکا.» او تأکید کرد که بهجای نگرانی و گمانهزنی، اروپا باید بر منافع و امنیت خود تمرکز کند.