در آستانه آغاز سومین دور از مذاکرات هستهای ایران و آمریکا در مسقط عمان، رئیس جمهور ایالات متحده بامداد شنبه گفت که مذاکرات با ایران خیلی خوب پیش میرود و دستیابی به توافق باعث میلیاردها دلار صرفهجویی برای ایران خواهد شد.
دونالد ترامپ بامداد شنبه ششم اردیبهشت در حالی که برای شرکت در مراسم تشییع پاپ فرانسیس عازم رم بود به خبرنگاران در هواپیمای ریاست جمهوری گفت که مذاکرات تهران و واشینگتن در «بالاترین سطح» انجام میشود و «بسیار خوب پیش میرود».
آقای ترامپ بار دیگر تاکید کرد که توافق را به «گزینه دیگر» ترجیح میدهد و جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای «برای بشریت خوب خواهد بود».
او همچنین با بیان اینکه توافق موجب خواهد شد ایران «کلی پول» صرفهجویی کند گفت: «داشتن سلاح هستهای واقعا گران است؛ و بسیار خطرناک. میلیاردها و میلیاردها دلار برایشان صرفهجویی میشود».
رئیس جمهور ایالات متحده همچنین گفت که به دنبال «یک توافق بسیار ساده» با ایران است و فقط خواهان آن است که «آنها نمیتوانند سلاح هستهای داشته باشند».
آقای ترامپ ساعاتی پیش از آن نیز هنگام ترک کاخ سفید گفت که مذاکرات با ایران «خیلی خوب پیش میرود» و «خواهیم دید چه پیش میآید.»
رئیس جمهور ایالات متحده همچنین در مصاحبه با مجله تایم که روز جمعه منتشر شد بار دیگر درباره دستیابی به توافق هستهای با ایران ابراز امیدواری کرد و در عین حال یادآور شد که ایران نباید به سلاح هستهای دست پیدا کند.
مذاکرات هستهای ایران و آمریکا برای سومین شنبه متوالی برگزار میشود. دور اول مذاکرات در مسقط و دور دوم آن در رم انجام شده بود.
استیو ویتکاف، فرستاده ویژه رئیس جمهور آمریکا که به مسکو سفر کرده بود، بامداد شنبه وارد مسقط شد؛ عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، نیز عصر جمعه وارد این شهر شد.
این سومین دور مذاکرات سطح عالی و همچنین اولین دور مذاکرات تیمهای کارشناسی دو طرف است.
به نوشته خبرگزاری ایرنا، مذاکرات قرار است با جلسه کارشناسی در صبح شنبه آغاز شود اما احتمال تغییر برنامه نیز منتفی نیست.
ریاست تیم کارشناسی ایالات متحده با مایکل آنتون، مدیر دفتر تدوین و برنامهریزی سیاستگذاری در وزارت خارجه این کشور، است و به گزارش سیانان، این تیم تقریبا شامل ۱۲ کارشناس از نهادهای مختلف دولتی آمریکا است.
در تیم کارشناسی ایران نیز از جمله کاظم غریبآبادی، معاون حقوقی و بینالملل، و مجید تخت روانچی، معاون سیاسی وزیر خارجه، حضور خواهند داشت.
سیانان به نقل از یک منبع مطلع گزارش داد که در این جلسه کارشناسی جزئیات دقیقتری درباره توافق هستهای جدید مورد بحث قرار خواهد گرفت.
روزنامه واشینگتن پست در گزارشی نوشت دایره کسانی که در طبقه حاکم ایران از مذاکرات هستهای حمایت میکنند گستردهتر شده است.
این روزنامه در گزارشی که شامگاه جمعه منتشر شد نوشت اکنون که مذاکرات هستهای به مرحلهای دقیقتر رسیده «مذاکرهکنندگان ایرانی که با سالها تحریمهای اقتصادی فلجکننده و افزایش فشار نظامی از سوی اسرائیل و ایالات متحده روبرو هستند، احتمالا باید [اعطای] امتیازات دشواری را در نظر بگیرند».
گزارش رویترز درباره «مشکل بزرگ موشکی» در مذاکرات
در همین حال خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام ایرانی مطلع از مذاکرات گزارش داده که تهران در مذاکرات جاری با واشینگتن برنامه موشکی خود را مشکلی بزرگتر از غنیسازی اورانیوم میبیند.
این مقام ایرانی که رویترز نامش را ذکر نکرده افزود که مذاکرهکنندگان ایرانی هفته گذشته در حالی رم را ترک کردند که متقاعد شده بودند آمریکا موضع تهران را مبنی بر عدم توقف کامل غنیسازی و عدم تحویل تمام ذخایر اورانیوم غنیشده را پذیرفته است.
با این حال به گفته این مقام ایرانی، «تنها نکته اختلاف باقیمانده در بحثهای کلی و تفاهم متقابل، مسئله موشکی است.»
مقامهای ایران و ایالات متحده تاکنون واکنشی به این گزارش نشان ندادهاند.
در هفتههای اخیر مقامهای ایران چند بار تصریح کردهاند که مذاکرات فعلی با ایالات متحده تنها به موضوع برنامه هستهای میپردازد و قابلیتهای دفاعی و برنامه موشکی «موضوعات قابل مذاکره نیستند».
همچنین موضوع پذیرش تداوم برنامه غنیسازی ایران از سوی آمریکا نیز در حالی از سوی این مقام ایرانی در گفتوگو با رویترز مطرح شده که در هفتههای اخیر موضوع خبرسازی بوده و اظهارات متعددی درباره آن مطرح شده است.
استیو ویتکاف حدود دو روز پیش در مصاحبه با فاکس نیوز گفت که ایران نیازی به غنیسازی بالاتر از ۳.۶۷ درصد ندارد؛ او یک روز پس از آن تاکید کرد که ایران باید برنامه غنیسازی و تسلیحاتی هستهای خود را متوقف کرده و از بین ببرد.
مارکو روبیو، وزیر خارجه ایالات متحده، در مصاحبه با پادکست آنستلی که روز چهارشنبه منتشر شد گفت ایران تنها میتواند مواد هستهای غنیشده را «وارد کند» و منظور آقای ویتکاف این بود که سقف مجاز واردات هم اورانیوم حداکثر ۳.۶۷ درصد غنیشده است.
خبرگزاری رویترز به نقل از این مقام ایرانی اظهارات آقای روبیو را «موضع رسانهای جدید» که به گفته او «کمکی به پیشرفت مذاکرات نخواهد کرد» توصیف کرده است.
مذاکرات هستهای ایران و آمریکا با میانجیگری عمان برگزار میشود و به نوشته سیانان، انتظار میرود در سومین دور نیز، مانند دو جلسه قبلی، استیو ویتکاف و عباس عراقچی گفتوگوی مستقیم هم داشته باشند.
تهران و واشینگتن دو دور مذاکرات قبلی را سازنده خواندهاند.
دونالد ترامپ گفته است که در صورت امتناع ایران از توافق هستهای با آمریکا، به گزینه اقدام نظامی روی خواهد آورد اما ترجیح او مذاکره و توافق است.
پس از خروج آمریکا از توافق برجام در سال ۱۳۹۷، ایران برخی تعهدات خود ذیل این توافق را کنار گذاشت و سطح غنیسازی اورانیوم را به ۶۰ درصد رساند که بسیار نزدیک به سطح ۹۰ درصد، میزان غنای لازم برای تولید سلاح اتمی، است.