فرمان‌های اجرایی دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا مبنی بر خروج دوباره از توافقنامه اقلیمی پاریس و همچنین سازمان بهداشت جهانی، واکنش کشورهای جهان و سازمان‌های غیردولتی را به دنبال داشته است.
اوا هرنچیرووا، سخنگوی اتحادیه اروپا در امور بهداشتی، روز سه‌شنبه دوم بهمن در یک کنفرانس خبری در بروکسل، ضمن ابراز نگرانی از خروج ایالات متحده از سازمان بهداشت جهانی گفت: «ما مصمم به همکاری با شرکای آمریکایی خود هستیم و امیدواریم که این روند [خروج آمریکا] هنوز در دست بررسی باشد».
سازمان بهداشت جهانی نیز از این‌که مهم‌ترین حامی مالی آن چنین اقدامی خواهد کرد، ابراز تأسف کرد.
سخنگوی این سازمان ابراز امیدواری کرد ایالات متحده در این تصمیم «تجدیدنظر» کند و گفت‌وگوی سازنده‌ای «به نفع همه» شامل آمریکایی‌ها و مردم سراسر جهان انجام شود.
از سوی دیگر، گوئو جیاکون، سخنگوی وزارت خارجه چین، گفت: «نقش سازمان جهانی بهداشت باید تقویت شود، نه تضعیف.»
او افزود چین «همان‌طور که همیشه انجام داده» از این سازمان در انجام ماموریتش در زمینه ارتقای «سلامت بشریت» حمایت خواهد کرد.
پیشتر از چگونگی مدیریت همه‌گیری کرونا از سوی سازمان بهداشت جهانی انتقادهای زیادی صورت گرفته بود.
آغاز فرآیند خروج آمریکا از سازمان بهداشت جهانی و همچنین خروج دوباره آمریکا از پیمان اقلیمی پاریس از جمله فرمان‌هایی بود که دونالد ترامپ روز اول بهمن، در نخستین روز کاری خود، در کاخ سفید امضا کرد.
آقای ترامپ که همواره به توافق‌ها در زمینه تغییرات اقلیمی نظر مثبتی نداشته، در اولین دور ریاست‌جمهوری خود نیز از این توافق خارج شده بود، اما جو بایدن پس از پیروزی در انتخابات سال ۲۰۲۰ آمریکا را به این توافق بازگرداند.
رئیس‌جمهور جدید ایالات متحده روز دوشنبه پیش از مراسم تحلیف خود در استادیوم واشینگتن مقابل هزاران نفر گفت: «من فوراً آمریکا را از توافقنامهٔ اقلیمی پاریس که ناعادلانه و یک طرفه است خارج می‌کنم. وقتی چین با مصونیت از مجازات آلودگی ایجاد می‌کند، ایالات متحده صنایع خود را خراب نخواهد کرد.»
توافقنامه پاریس که نزدیک به ده سال پیش تحت نظارت سازمان ملل متحد منعقد شد، تقریباً همه کشورهای جهان را شامل می‌شود و هدف آن محدود کردن روند گرمایش زمین از طریق کاهش قابل توجه انتشار گازهای گلخانه ای است.
ایالات متحده، دومین کشور آلاینده بزرگ جهان پس از چین است.
در حالی که ترامپ در اظهارات خود بر مسئولیت چین در آلوده کردن جهان تاکید کرد، سخنگوی وزارت خارجه چین روز سه‌شنبه گفت: «تغییرات اقلیمی چالش مشترکی است که تمام بشریت با آن مواجه است و هیچ کشوری نمی تواند بی‌تفاوت بماند یا به تنهایی مشکل را حل کند.»
همچنین بن جلوس، مدیر سازمان غیردولتی محیط زیستی سی‌یرا کلاب، که مقر آن در ایالت کالیفرنیا است، بلافاصله پس از خروج دوباره آمریکا از توافق پاریس در بیانیه‌ای نوشت: «ما به عنوان قدرتمندترین کشور و بزرگترین تولیدکننده گازهای گلخانه‌ای تاریخ جهان، وظیفه داریم در کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، برای دنیا الگو باشیم.»
این بیانیه می‌افزاید: «ما همچنین تعهد اخلاقی عمیقی داریم که به عنوان یک کشور و مردمی متعهد به حفاظت از نسل کنونی و نسل‌های آینده، تا حد امکان جسورانه عمل کنیم و تمام تلاش خود را برای جلوگیری از بدترین بحران آب و هوایی انجام دهیم.»
از نظر مدیر این سازمان غیردولتی، خروج آمریکا از این قرارداد تنها باعث «جسارت سایر کشورها می‌شود که فرصت را مغتنم ببیند و به جایی برسند که ما خواهان آن نیستیم.»
علاوه بر خروج از توافق پاریس، ترامپ تصمیمات دیگری را نیز اتخاذ کرده که بر مسائل محیط زیستی تاثیرگذار است.
رئیس‌جمهور جدید آمریکا به آژانس‌های فدرال دستور داده که تعهدات مالی بین‌المللی آب و هوایی را که توسط دولت قبلی در نظر گرفته شده بود، رد کنند و به پرداخت یارانه‌ها برای خرید خودروهای الکتریکی پایان دهند.
او همچنین با لغو ممنوعیت حفاری در چندین منطقه، از جمله در منطقه حفاظت شده آلاسکا، وضعیت «اضطراری انرژی» را با هدف افزایش تولید نفت و گاز در ایالات متحده، که در حال حاضر نیز بزرگترین تولیدکننده جهان است، اعلام کرد.
توقف توسعه مزارع بادی و همچنین یک قانون تصویب شده در دوران بایدن موسوم به «آی‌آرای» که سرمایه‌گذاری عمده در انرژی پاک را امکان‌پذیر می‌سازد، از دیگر تصمیمات ترامپ است.
با این حال، برخی از این اقدامات ممکن است نیاز به تایید کنگره داشته باشند یا در دادگاه‌ها به چالش کشیده شوند.
