افت شدید ارزش پول ملی سوریه در پی سقوط حکومت اسد
لیر (پوند) سوریه روز یکشنبه و در پی سقوط حکومت بشار اسد به‌شدت با افت ارزش مواجه شد.
نرخ خرید دلار آمریکا در دمشق، پایتخت سوریه، با رشدی ۴۲ درصدی به ۲۷ هزار لیر سوریه رسید، اما نرخ دلار در شهر صنعتی حلب با رشدی ۶۴ درصدی به ۴۱ هزار لیر افزایش یافت.
لیر سوریه طی ۱۴ سال جنگ داخلی به شدت تضعیف شده و ژوئیه پارسال نرخ دلار از ۲۵۰۰ لیر به ۱۳ هزار لیر جهش یافت، اما از آن زمان تا حملات اخیر نیروهای مخالف بشار اسد، نرخ برابری دلار و لیر سوریه تقریبا ثابت مانده بود.
نرخ دلار در بازار آزاد ایران نیز روز یکشنبه نسبت به روز گذشته ۵۰۰ تومان افزایش یافت و در لحظه تنظیم این گزارش، حدود ۷۲ هزار و ۱۵۰ تومان معامله می‌شود.
ارزش پول دیگر کشورهای منطقه از ترکیه تا عراق و لبنان تاثیری از سقوط رژیم بشار اسد نداشته است.
روسیه به بشار اسد و خانواده‌اش پناهندگی داده است
برخی رسانه‌ها گزارش داده‌اند که مسکو به بشار اسد، رئیس‌جمهور مخلوع سوریه، و خانواده‌اش پناهندگی داده است.
العربیه به نقل از یک منبع در کرملین اعلام کرد که اسد در مسکو است و روسیه به او و خانواده‌اش پناهندگی اعطا کرده است.
خبرگزاری روسی اینترفکس به نقل از یک منبع آگاه در کرملین نوشته است بشار اسد وارد مسکو شده و روسیه به او و خانواده‌اش «به دلایل بشردوستانه» پناهندگی اعطا کرده است.
خبرگزاری‌های ریا و تاس نیز گزارش مشابهی منتشر کرده‌اند.
همچنین باراک راوید، خبرنگار نشریه اکسیوس، در شبکه ایکس نوشت مقام‌های اسرائیلی و آمریکایی به او گفته‌اند بر اساس ارزیابی‌ها، اسد در مسکو است.
چرا بشار اسد از «بهار دمشق» نفرت داشت؟
«سخن گفتن از قدرت کلمات در کشوری با ۷۰ درصد بی‌سواد مضحک است». این جملهٔ زكريا تامر نویسندهٔ بزرگ سوری که از سرآمدان داستان‌کوتاه‌نویسی جهان عرب به شمار می‌رود، به خوبی وضعیت نویسندگان در سوریه را بیان می‌کند.
اما بی‌سوادی گستردهٔ، ناشی از یک سیاست عمدی از سوی حکومت بود؛ سیاستی که همه دهان‌ها را بسته و قلم‌ها را شکسته می‌خواست.
رضا پهلوی: سقوط اسد از دست رفتن مهمترین سنگر منطقه‌ای جمهوری اسلامی است
شاهزاده رضا پهلوی می‌گوید بعد از فروپاشی حماس و حزب‌الله، اکنون با سقوط حکومت بشار اسد، جمهوری اسلامی مهمترین سنگر منطقه‌ای خود را نیز از دست داد.
او با انتشار پیامی در شبکه ایکس گفته است: «رژیم خامنه‌ای... در ضعیف‌ترین و آسیب‌پذیرترین وضعیت خود به سر می‌برد».
رضا پهلوی در ادامه بشار اسد را «جنایتکاری علیه بشریت» دانست که دستش به خون صدها هزار شهروند بی‌دفاع و کودکان آغشته بود و افزود: «سقوط اسد، امیدی دوباره در دل آزادیخواهان در سراسر جهان زنده می‌کند که هیچ دیکتاتوری، هرچقدر هم خون‌ریز و بی‌رحم باشد، هرگز نمی‌تواند با حمایت خارجی، برای همیشه در قدرت باقی بماند و دیر یا زود، به زباله‌دان تاریخ خواهد پیوست».
او گفت جمهوری اسلامی با سیاست‌های منطقه‌ای «فاجعه‌بار» خود، علاوه بر مردم و کشورهای منطقه، زندگی و معیشت ملت ایران را نیز به «نابودی» کشانده و میلیاردها دلار از سرمایه‌های ملی ما را به‌جای هزینه برای آبادانی ایران، صرف حمایت از «جنایتکاران و مزدوران» در منطقه کرده است.
فرزند آخرین شاه ایران در ادامه تصریح کرد امروز سوریه به نمادی از «شکست» جمهوری اسلامی تبدیل شده است.
او تصریح کرد که اکنون زمان اتحاد و برخاستن مردم ایران برای ساخت فردایی بهتر، آزاد و مستقل و در سایه یک دولت ملی، سکولار و دموکراتیک فرا رسیده است.
پزشکیان خواستار تفاهم گروه‌های مختلف سوریه پس از سقوط اسد شد
رئیس‌جمهور ایران در نخستین واکنش به سقوط حکومت بشار اسد، گفت که مردم سوریه باید بدون دخالت خارجی و در فضایی آرام و به دور از خشونت درباره آینده کشور و نظام سیاسی خود تصمیم‌گیری کنند.
مسعود پزشکیان عصر یکشنبه ۱۸ آذر ماه در جلسه هیئت دولت بر ضرورت «گفت‌وگوی سازنده بین گروه‌های مختلف سوری برای رسیدن به تفاهم و پایان هرچه سریع‌تر درگیری‌ها» تأکید کرد و خواستار حفظ وحدت، حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه شد.
بخش دیگری از سخنان آقای پزشکیان به حفاظت از «اماکن مقدس و نمایندگی‌های دیپلماتیک» اشاره داشت و او بر اهمیت تأمین امنیت شهروندان و حفاظت از این اماکن بر أساس حقوق بین‌الملل تاکید کرد.
او همچنین ادامه مشورت‌های جمهوری اسلامی ایران با سازمان ملل و طرف‌های مرتبط را برای تثبیت اوضاع و حفظ ثبات منطقه ضروری دانست.
سقوط اسد؛ روزهایی سخت برای خامنه‌ای و هستهٔ سخت قدرت در ایران
مناسبات فشرده حکومت اسد با جمهوری اسلامی ایران از جایی برایش به معضل تبدیل شد و از عوامل سقوط آن بود. ترکش این سقوط در ایران می‌تواند از جهات متفاوت منشأ اثرات مثبت باشد.
سال ۱۴۰۳ به نحوی حیرت‌انگیز و آچمزکننده سال برهنگی و نخ‌نما شدن «محور مقاومت و عمق استراتژیک» جمهوری اسلامی بود. برای این جامه کم هزینه نشده بود و توهم قدرت ناشی از آن پیوسته در ذهن و سخن خامنه‌ای حی و حاضر بود. او «میدان» یعنی حضور نظامی مستقیم یا نیابتی در منطقه را که منشأ و سازنده «محور مقاومت» بود، فاکتوری مهم در «معادلات قدرت در غرب آسیا و به چالش کشیدن توان و هیمنه آمریکا در منطقه» القا می‌کرد.
خامنه‌ای پس از هفتم اکتبر تمام قد پشت حملهٔ حماس به اسرائیل ایستاد و آن را «نقطه عطفی تاریخی» در مقابله با «رژیم صهیونیستی» و عامل «ضربهٔ فنی شدن اسرائیل و آمریکا در منطقه» معرفی کرد. این رویداد اما در واقع، سرآغاز ضربه خوردن اساسی و افول شدید قدرت «جبهه مقاومت» شد.
بایدن با استقبال از سقوط اسد، درباره سابقه «تروریستی» برخی گروه‌های سوری هشدار داد
رئیس‌جمهور آمریکا با استقبال از سقوط بشار اسد و سابقه «اقدامات تروریستی و نقض حقوق بشر» برخی گروه‌های شورشی، نسبت به آینده سوریه ابراز نگرانی کرده است.
جو بایدن روز یکشنبه ۱۸ آذر در یک سخنرانی در کاخ سفید اعلام کرد برخی از گروه‌های شورشی که بشار اسد را سرنگون کردند، «سابقه شومی در زمینه تروریسم» دارند و واشنگتن ارزیابی خواهد کرد آیا آنها مواضع خود را معتدل کرده‌اند یا خیر.
ایالات متحده آمریکا در سال ۲۰۱۸ رسماً گروه اسلام‌گرای «هیئت تحریرالشام» سوریه را که نقش اصلی در سرنگونی بشار اسد داشته، به‌عنوان یک سازمان تروریستی معرفی کرد و اتحادیه اروپا، بریتانیا، ترکیه و شمار دیگری از کشورها نیز این گروه را در فهرست تروریستی خود قرار داده‌اند.
این گروه و متحدانش طی ۱۱ روز با حمله به شهرهای مختلف سوریه زمینه ساز سقوط حکومت بشار اسد شدند.
عراقچی: ناتوانی ارتش سوریه در مقابله با شورشیان غافلگیر کننده بود
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران می‌گوید در تحولات اخیر و سقوط دولت سوریه، آنچه باعث غافلگیری شد، «ناتوانی ارتش سوریه» در مقابله با اقدامات شورشیان بود.
عباس عراقچی شامگاه یکشنبه در یک برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری تلویزیونی مدعی شد که خود بشار اسد هم از عملکرد ارتش سوریه «متعجب و گلایه‌مند» بود.
او همچنین ادعا گرد که در جریان این اتفاقات، «طراحی پشت صحنه» از طرف آمریکا و اسرائیل وجود داشت تا «محور مقاومت» را دچار مشکل پی‌درپی کند.
وزیر خارجه ایران افزود: «دولت سوریه نیز اطلاع داشت و ما اطلاعات مربوط به این موضوع را به دولت و ارتش سوریه ارائه کرده بودیم.»
آقای عراقچی درباره سفر هفته گذشته خود به سوریه گفت که در این سفر به بشار اسد توصیه کرده که روحیه ارتش سوریه تقویت شود و با مردم سوریه تعامل بیشتری انجام شود چرا که به گفته او حکومت‌ها را مردم حفظ می‌کنند.
به گفته عباس عراقچی توصیه جدی جمهوری اسلامی در این سال‌ها به دولت سوریه این بوده که با معارضان خود وارد گفت‌وگو شود و از طریق مسالمت‌آمیز بدون اینکه صدمه‌ای به مردم وارد شود، مسائل را حل کند.
اظهار نگرانی‌ها در روسیه درباره «اوضاع متشنج در اطراف پایگاه‌های این کشور در سوریه»
رسانه‌های روسیه از قول یک منبع در کرملین می‌گویند با شورشیان سوریه توافقی برای تضمین امنیت پایگاه‌های نظامی روسیه صورت گرفته است.
این منبع کرملین که نام او ذکر نشده گفته است رهبران شورشیان سوری با تضمین امنیت پایگاه‌های نظامی و نهادهای دیپلماتیک روسیه در سوریه موافقت کرده‌اند.
رویترز گزارش داده که به رغم این اظهارات، نظامی‌نویسان روسی می‌گویند که اوضاع در اطراف پایگاه‌ها بسیار متشنج است.
«ریبار»، کانال تلگرامی نزدیک به وزارت دفاع روسیه که بیش از ۱.۳ میلیون دنبال‌کننده دارد نوشت: «حضور نظامی روسیه در منطقه خاورمیانه به مویی بند است».
به نوشته این کانال، کشتی‌های جنگی روسیه به دلایل امنیتی از بندر طرطوس فاصله گرفته‌اند، پایگاه هوایی حمیمیم عملا پس از ورود شورشیان به شهر مجاور آن جدا افتاده، و نیروهای کُرد هم شروع به مسدود کردن تاسیسات روسیه در آن سوی فرات کرده‌اند.
خبرگزاری رویترز یادآور شده است که نمی‌تواند این خبرها را به طور مستقل تایید کند.
روسیه از سال ۲۰۱۵ به بعد متحد اصلی حکومت بشار اسد بود و دو پایگاه نظامی در سوریه احداث کرد: پایگاه هوایی حمیمیم در استان لاذقیه و پایگاه دریایی در بندر طرطوس.
به نوشته رویترز، تحلیلگران نظامی غربی می‌گویند از دست دادن طرطوس ضربه‌ای جدی به توانایی روسیه برای قدرت‌نمایی در خاورمیانه، مدیترانه و آفریقا خواهد بود.
پایگاه دریایی طرطوس تنها مرکز تعمیر و بازسازی روسیه در مدیترانه است و مسکو از سوریه به عنوان ایستگاهی برای پرواز پیمانکاران نظامی خود به آفریقا استفاده می‌کرد.
سناتور لیندزی گراهام: فروپاشی رژیم بشار اسد زیان بزرگی برای ایران و روسیه است
سناتور لیندزی گراهام می‌گوید با فروپاشی رژیم بشار اسد «بازی به طرز چشمگیری تغییر می‌کند» و ایران و روسیه زیان بزرگی دیدند.
این عضو جمهوریخواه سنای آمریکا در یادداشت خود در شبکه اجتماعی ایکس به جنبه‌های «خوب» و «مشکل‌آفرین» اوضاع فعلی سوریه اشاره کرد و از جمله نوشت: «این یک زیان بزرگ برای روسیه و ایران است؛ که خوب است».
او در عین حال گفت جهادی‌هایی که جایگزین بشار اسد شده‌اند مشکلات بزرگی برای اسرائیل، اردن، عربستان و عراق ایجاد می‌کنند.
لیندزی گراهام همچنین با اشاره به «بیش از ۵۰ هزار» نیروی داعش که در سوریه زندانی‌اند، هشدار داد که فرار یا رهایی احتمالی آنها «یک تهدید بزرگ برای ایالات متحده و دوستان ما است».
هزاران تن از مظنونان داعش و خانواده‌های آنها در چند زندان و اردوگاه در شهر حسکه در شمال شرقی سوریه زندانی هستند و کنترل این زندان‌ها با کُردهای «نیروهای سوریه دموکراتیک» است.