دونالد ترامپ که از ساعت ۱۲ ظهر روز ۲۰ ژانویه (اول بهمن) به وقت شرق آمریکا دومین دورهٔ ریاستجمهوری خود را آغاز میکند، در کارزار انتخاباتی دو سالهاش از دهها وعدهای که «از روز اول ریاستجمهوری» عملی خواهد کرد، سخن گفت.
رسانههای آمریکا گزارش دادهاند که تیم انتقالی دونالد ترامپ یکصد فرمان اجرایی را آماده کرده است تا او در روز نخست کارش آنها را امضا کند.
طبق سنت، رئیسجمهور منتخب پس از ادای سوگند در ظهر روز مراسم تحلیف، به اتاق بیضی شکل کاخ سفید که دفتر کارش است، میرود و پیش از حضور در رژه در خیابانهای نزدیک به کاخ سفید، نخستین فرمانهای اجرایی را امضا خواهد کرد.
برای ایرانیان فرمانهای اجرایی احتمالی در مورد بازگشت تحریمها اهمیت زیادی دارد اما هنوز جزئیات مشخصی در این زمینه منتشر نشده است. در اروپا، روسیه و اوکراین قول آقای ترامپ برای پایان دادن به جنگ خونین روسیه در اوکراین اهمیت بسیاری دارد.
به نوشتهٔ رسانههای آمریکا، با نزدیک شدن به روز بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید مردم آمریکا باید در انتظار فهرستی بلندبالا از دستورات اجرایی جدید او باشند؛ از تغییرات در امنیت مرزها، قوانین مهاجرت و اخراج مهاجران غیرقانونی گرفته تا تغییر سیاستهای جنسیتی در مدارس و اعمال تعرفههای بازرگانی با کشورها.
آقای ترامپ در روز نخست کارش در دوره قبلی تنها یک فرمان اجرایی امضا کرد که لغو برنامه بهداشتی باراک اوباما موسوم به «اوباما کِر» بود.
در زیر نگاهی داریم بهشماری از فرمانهای مهمی که به نوشته رسانههای آمریکایی دونالد ترامپ در روز نخست کارش امضا خواهد کرد.
بستن مرزها
آقای ترامپ وعده داده که مرزهای جنوبی آمریکا را ببندد، ممنوعیت سفر به آمریکا برای شهروندان برخی از کشورها را برگرداند، مهاجران غیرقانونی را اخراج کند و از آمریکا در برابر امواج بزرگ پناهجویانی که وارد کشور میشوند، مراقبت کند.
او در تابستان گفت بستن مرزها در صدر فهرست کارهای روز نخستش در بازگشت به قدرت خواهد بود، و اظهار داشت: «ممنوعیت سفر را دوباره اعمال میکنم، پذیرش پناهندگان را تعلیق کرده، اسکان مجدد آنها را متوقف کرده و تروریستها را از کشورمان دور میکنم».
آقای ترامپ به شبکه انبیسی گفت: «این کار سخت است اما قانون قانون است؛ آنها غیرقانونی وارد شدهاند».
اخراج دستهجمعی
آقای ترامپ یک هفته پیش از انتخابات در نیویورک که مقامات اصلی و اکثریت رأیدهندگان آن دموکرات هستند، گفت در روز اول، «بزرگترین برنامه اخراج در تاریخ آمریکا را برای بیرون کردن جنایتکاران اجرا خواهم کرد».
بر اساس گزارش دولت فدرال، شمار مهاجرین غیرقانونی ساکن آمریکا تا سال ۲۰۲۲ حدود ۱۱ میلیون نفر بود. ارزیابی این است که این شمار در دو سال اخیر به میزان زیادی افزایش یافته است.
اداره مهاجرت و گمرک تا دو سال پیش در گزارشی به کنگره حدود نیم میلیون نفر از مهاجرین غیرقانونی را دارای سابقه کیفری توصیف کرده بود.
دولت جو بایدن از سال ۲۰۲۳ اجرای یک قانون تصویبشده در آغاز همهگیری کووید-۱۹ که به دولت فدرال امکان اخراج سریع افراد را میداد، متوقف کرد.
آقای ترامپ تأیید کرده که حضور «مهاجرین خطرناک غیرقانونی» آمریکا را در وضعیت «اضطراری» قرار داده و از توان ارتش برای اخراج نیز استفاده خواهد کرد.
زاده شدن در آمریکا حق شهروندی ایجاد نمیکند
رئیسجمهور منتخب گفته است قصد دارد به گرفتن تابعیت خودکار برای کودکانی که در آمریکا به دنیا آمدهاند، پایان دهد. او بر لزوم توجه به تابعیت والدین کودک تأکید کرده است.
آقای ترامپ ماه گذشته در مصاحبه با انبیسی نیوز گفت هنوز «کاملاً» به وعدهٔ پایان دادن به تابعیت بر اساس تولد پایبند است.
ارزیابی شده که این فرمان موجب به راه افتادن نبردهای قانونی زیادی در دادگاههای آمریکا شود.
عفو محکومین شورش ششم ژانویه در کنگره
در پی انتخابات نوامبر ۲۰۲۰ که دونالد ترامپ از جو بایدن شکست خورد، بخشی از حامیان او در روز ششم ژانویه ۲۰۲۱، دو هفته پیش از آغاز به کار آقای بایدن، به کنگره یورش بردند. شماری از آنها بازداشت، محاکمه و محکوم شدند.
بیش از یک هزار و ۵۸۰ تن در آن رویداد متهم و بیش از یک هزار و ۲۷۰ تن آنها محکوم شدند. بیش از ۷۰۰ متهم احکامی گرفتهاند که شامل حبس نیست یا محکومیتشان به پایان رسیده است. تنها تعداد انگشتشماری از متهمان اصلی به دستور یک قاضی فدرال در بازداشتِ بدون محاکمه باقی ماندهاند.
دونالد ترامپ گفته است «در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول، شاید هم در ۹ دقیقه اول ریاستجمهوریاش»، مجازات محکومین را اگر «غیرخشونتآمیز» رفتار کردهاند، لغو کرده و آنها را مشمول بخشش کند زیرا «پیشاپیش مجازات شدهاند».
او از «عفوهای بزرگ» که در این زمینه در راه است، در گفتوگو با مجله تایم، در کنفرانس خبری اوایل این ماه و در مصاحبه با انبیسی نیوز سخن گفت.
اخراج تراجنسیتیها از ارتش و ورزش
دونالد ترامپ گفته است با یک ضربه قلم (امضای فرمان) موضوع «جنون ترنس» (مرتبط با تراجنسیتیها) را متوقف خواهد کرد. او زنان تراجنسیتی را مردان نامیده و گفته که این افراد نباید در رشتههای ورزشی به عنوان زن شرکت کنند.
او گفته که دستورات اجراییاش شامل خارج کردن تراجنسیتیها از ارتش خواهد شد؛ باراک اوباما در سال ۲۰۱۶ حضور تراجنسیتیها را قانونی دانسته بود.
او همچنین حضور افراد تراجنسیتی در ارتش را برای انجام کارهای نظامی، «مخل» و موجب «هزینههای پزشکی سنگین» میداند. بسیاری از مردم محافظهکار آمریکا حامی این دیدگاه آقای ترامپ هستند.
او همچنین بر عدم حمایت الزامی مدارس ابتدایی، راهنمایی و دبیرستانها از تراجنسیتیها تأکید کرده و گفته که فرمانهای لازم در این زمینه را امضا خواهد کرد.
مدارس، «تئوری نژادی»، هورمون درمانی
آقای ترامپ همچنین وعده داده که بودجهٔ فدرال برای مدارسی که «تئوری نژادی» را تدریس کنند، کاهش میدهد. او در کارزارش گفت که «بودجه هر مدرسهای که تئوری نژادی انتقادی، جنون تراجنسیتیها و سایر محتواهای نامناسب نژادی، جنسی یا سیاسی را به کودکان زیبای ما آموزش دهند، کاهش خواهد داد».
دونالد ترامپ آموزشهای مرتبط با نژادپرستی را به عنوان «خودکشی ملی» که موجب نفرت و کینهتوزی از آمریکا شده، نکوهش کرده و آن را «تعصبات مضحک چپگرایان» میداند.
او فرمان اجرایی جو بایدن که دولت فدرال را موظف میکرد برای «ارتقای برابری نژادی و حمایت از جوامع محروم» فعالیت کرده و بودجه اختصاص دهد، لغو خواهد کرد.
آقای ترامپ شیوههای مراقبتی درمانی مانند هورموندرمانی را که ممکن است به تعیین جنسیت جنین کمک کند، متوقف خواهد کرد. او سیاست جو بایدن در مورد «مراقبتهای تأییدکننده جنسیتی» را «ظالمانه» خوانده است.
تعرفه در روابط بازرگانی با کشورها
دونالد ترامپ وعده داده که در روز اول کارش «تمامی اسناد لازم» را برای وضع تعرفهٔ ۲۵ درصدی در مورد واردات از مکزیک و کانادا امضا کند؛ دو کشوری که از شرکای بازرگانی بزرگ آمریکا هستند و آقای ترامپ مخصوصاً در مورد کانادا تأکید دارد که چرا آمریکا باید متحمل ۲۵۰ میلیارد دلار زیان سالانه در ناترازی تجاری به سود کانادا شود و مجبور هم باشد که از امنیت این کشور دفاع کند.
تأکیدهای آقای ترامپ پیش از ورود به کاخ سفید، صحنهٔ سیاست کانادا را ملتهب و موجب کنارهگیری جاستین ترودو از رهبری حزب لیبرال شد.
دونالد ترامپ «تعرفه» را «زیباترین کلمه در کل فرهنگ لغات» خوانده و درنظر دارد نهادی جدید در دولت برای کسب درآمد از تعرفه از کشورهای دیگر ایجاد کند.
تعرفهٔ مورد نظر او برای چین ۱۰ درصد است. گزارش رسانههای آمریکا حاکی است مردم آمریکا در آستانهٔ وضع تعرفهها، در دو ماه اخیر مشغول خرید گسترده از محصولات مورد نیاز خود از کشورهای خارجی بودهاند و از جمله پنلهای خورشیدی زیادی خریدهاند.
لغو قانون اجباری خودروی برقی
جو بایدن در سال ۲۰۲۱ دستوری را امضا کرد که بر اساس آن تا سال ۲۰۳۰ نیمی از خودروها در آمریکا باید برقی شوند تا آلایندهها کاهش یابند. کالیفرنیای دموکرات قانونی گذراند که تا سال ۲۰۳۵ تمامی فروش باید فقط شامل خودروهای بدون آلاینده باشد.
ترامپ گفته است این اجباری کردن «جو [بایدن] ناکارآمد» را لغو خواهد کرد زیرا مردم باید مختار باشند هر خودرویی را که خواستند بخرند.
شکوفایی صنعت خودرو آمریکا
آقای ترامپ گفته که ما به خودروی لومبر کانادا چه نیازی داریم؟ چرا باید از چین و دیگر کشورها خودرو وارد کنیم؟
شرکتهای بزرگ خودروسازی آمریکا در سالهای گذشته هزاران کارگر خود را اخراج کردند. با این حال، جنرال موتورز و فورد در روزهای گذشته در آستانهٔ بازگشت دونالد ترامپ به قدرت از بالاترین میزان فروش در شش سال گذشته خبر دادند.
ترامپ وعده داده که دوران طلایی صنعت خودرو آمریکایی را احیا خواهد کرد و اولین روز حضورش در کاخ سفید اسناد لازم در این زمینه را امضا میکند.
«حفاری کن عزیزم، حفاری»
این یک گفته سارا پیلین از چهرههای مشهور جناح «تی پارتی» در حزب جمهوریخواه در انتخابات سال ۲۰۰۸ بود که آقای ترامپ آن را به عنوان یکی از شعارهای محبوبش در کارزار اخیر بارها تکرار کرد.
دونالد ترامپ تأکید دارد که افزایش تولید نفت در خود آمریکا هزینههای انرژی را به شدت کاهش میدهد. بر اساس این باور، او در سخنرانیهایش بر افزایش حفاری نفت تأکید دارد.
کارولین لویت، سخنگوی آقای ترامپ در دولت پیش رو، گفته است که رئیسجمهور منتخب «در چند ثانیه اول بازگشت به کاخ سفید» مجوزهای حفاری و فرکینگ (حفاری در اعماق زمین برای استخراج گاز و نفت شیل) را در سراسر آمریکا امضا میکند تا هزینه زندگی سریعاً کاهش یابد.