مقامات کاخ سفید اعلام کردند که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، در واکنش به وضعیت اضطراری ملی ناشی از قاچاق فنتانیل و ورود مهاجران غیرقانونی به آمریکا، دستور اعمال تعرفه‌های ۲۵ درصدی بر کالاهای وارداتی از کانادا و مکزیک و تعرفه ۱۰ درصدی بر کالاهای چینی را صادر کرده است که این دستور از روز سه‌شنبه ۱۶ بهمن اجرا می‌شود.
طبق این دستور که به گفته کاخ سفید، روز شنبه ۱۳ بهمن صادر شده است محصولات انرژی از کانادا مشمول تعرفه ۱۰ درصدی می‌شود اما بر واردات انرژی از مکزیک تعرفه کامل ۲۵ درصدی وضع خواهد شد.
دونالد ترامپ تهدید کرده بود که در صورت عدم توقف جریان مهاجران غیرقانونی و مواد مخدر خطرناکی مانند فنتانیل از شماری از کشورها به ایالات متحده، تعرفه‌های تنبیهی علیه آن کشورها اعمال خواهد شد.
او ضرب‌الاجل خود را برای روز اول فوریه (۱۳ بهمن) تعیین کرده بود تا به سه کشور چین، مکزیک و کانادا برای ممانعت از قاچاق ماده مخدر فنتانیل و ورود مهاجران غیرقانونی به ایالات متحده فشار وارد کند. مقامات دولت ترامپ می‌گویند که فنتانیل از چین قاچاق می‌شود و سپس از طریق مکزیک و کانادا به ایالات متحده می‌رسد.
این رخداد واکنش رهبران کانادا و مکزیک را به دنبال داشت که وعده تلافی دادند.
جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا، شامگاه شنبه اعلام کرد که اتاوا نیز بر محصولات آمریکا ۲۵ درصد تعرفه وضع خواهد کرد و سپس به مردم آمریکا هشدار داد که اقدامات ترامپ برای آنها عواقبی منفی خواهد داشت.
آقای ترودو که در یک نشست خبری حضور یافته بود گفت که اوتاوا بر کالاهای آمریکایی به ارزش ۱۵۵ میلیارد دلار کانادا (معادل ۱۰۷ میلیارد دلار آمریکا) تعرفه وضع می‌کند.
به گفته او، تعرفه‌های ۲۵ درصدی بر کالاهای آمریکایی به ارزش ۳۰ میلیارد دلار کانادا از روز سه‌شنبه اعمال می‌شود که همان روزی‌ست که تعرفه‌های ترامپ اجرایی خواهد شد، و تعرفه‌های مربوط به باقی‌مانده کالاهای آمریکایی به ارزش ۱۲۵ میلیارد دلار کانادا نیز در ۲۱ روز آینده وضع خواهد شد.
کلودیا شینباوم، رئیس‌جمهور مکزیک، نیز روز شنبه اعلام کرد که بدون «هیجانی شدن» منتظر تصمیم آمریکا قبل از ضرب‌الاجل شنبه برای اعمال تعرفه ۲۵ درصدی بر واردات کانادا و مکزیک است.
خانم شینباوم همچنین به وزیر اقتصاد دولت خود دستور داد تا در جهت دفاع از منافع مکزیک دست به اقدامات متقابل از جمله وضع تعرفه بزند.
سخنگوی سفارت چین در آمریکا نیز اعلام کرد افزایش تعرفه‌های یک‌جانبه آمریکا بر واردات کالاهای چینی، قوانین سازمان تجارت جهانی را «به‌شدت نقض می‌کند» و گفت که «جنگ‌های تجاری برنده‌ای ندارند.»
در همین زمینه وزارت بازرگانی چین اعلام کرده است که هم به «اقدامات مربوطه برای مقابله به مثل» با آمریکا دست خواهد زد، و هم شکایتی را به سازمان تجارت جهانی خواهد برد.
چین در واکنش خود به اقدامات یک‌جانبه ترامپ همچنین تأکید کرده است که فنتانیل «مشکل آمریکاست»، نه مشکلی که با تعرفه بستن بر چین قابل حل باشد.
ترامپ برای اعمال تعرفه‌ها با استناد به «قانون اختیارات اقتصادی اضطراری بین‌المللی»، وضعیت اضطراری ملی اعلام کرده است که به رئیس‌جمهور اختیارات ویژه‌ای برای حل بحران‌ها می‌دهد.
مقامات کاخ سفید اعلام کردند که هیچ استثنایی برای تعرفه‌ها وجود نخواهد داشت. علاوه بر این، در مورد کانادا نیز به طور خاص، معافیت تعرفه‌ای ایالات متحده برای محموله‌های کمتر از ۸۰۰ دلار لغو خواهد شد.
این دستور متعاقب تهدید مکرری که ترامپ پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری کرده است صادر شد و احتمال می‌رود که کانادا، مکزیک و چین نیز دست به اقدامات متقابل بزنند، امری که خطر جنگ اقتصادی بزرگ را افزایش داده است.
طبق فرمان کتبی دونالد ترامپ، اعمال تعرفه‌ها از ساعت ۱۲:۰۱ بامداد سه‌شنبه آغاز خواهد شد، اما کالاهایی که تا پیش از آن زمان برای ورود به خاک ایالات متحده در حال ترانزیت باشند مستثنی خواهند بود.
آقای ترامپ که روز شنبه پیش از امضای این فرمان در اقامتگاه شخصی خود در فلوریدا گلف بازی می‌کرد، برنامه‌ای برای برگزاری نشست خبری درباره این تعرفه‌ها ندارد.
انجمن تولیدکنندگان سوخت و پتروشیمی آمریکا ابراز امیدواری کرد که تعرفه‌هایی که ترامپ بر نفت و انرژی مکزیک و کانادا وضع کرده است به درازا نکشد.
این انجمن در بیانیه‌ای گفت: «امیدواریم قبل از آن‌که مشتریان تاثیراتش را احساس کنند، با همسایگان آمریکایی‌مان به راه‌حل سریعی برسیم که نفت خام، محصولات پالایش‌شده و پتروشیمی از تعرفه‌های مقرر معاف شوند.»
داگ فورد، نخست‌وزیر انتاریوی کانادا، روز شنبه هشدار داد که «تاثیر این تعرفه‌ها بلافاصله احساس خواهد شد» و پیش‌بینی کرد که ممکن است برخی مشاغل از دست بروند و کسب‌وکارها راکد شوند.
