مجمع عمومی سازمان ملل متحد روز پنج‌شنبه ۳۰ آذر در نشست اضطراری خود با رای اکثریت، تصمیم اخیر رئیس جمهوری آمریکا را در زمینه به رسمیت شناختن اورشلیم (بیت‌المقدس) به عنوان «پایتخت اسرائیل»، باطل دانست.
سخنگوی نهاد ریاست جمهوری فلسطین بلافاصله این قطعنامه را «یک پیروزی برای فلسطین» نامید.
قطعنامه که با رای موافق ۱۲۸ کشور از میان ۱۹۳ عضو سازمان ملل تصویب شد، با هر نوع تغییر در وضعیت بیت‌المقدس مخالفت دارد.
۹ کشور به قطعنامه مخالف دادند و رای ۳۵ کشور نیز ممتنع بود؛ سایر اعضا در رای‌گیری شرکت نکردند.
اما در کنار آمریکا و اسرائیل، این اعضا با قطعنامه مخالفت کردند؛ هندوراس، گواتمالا در آمریکای لاتین و جزایر مارشال، پلائو، میکرونزی، توگو و نائورو در اقیانوسیه.
آرژانتین، مکزیک، استرالیا، فیلیپین، کانادا، چک و مجارستان هم در میان کشورهایی بودند که رای ممتنع دادند.
آمریکا و اسرائیل در آخرین ساعات مانده به رای‌گیری در مجع عمومی سازمان ملل بیشترین تلاش خود را به کار بردند تا کشورهای بیشتری را به دادن رای مخالف یا دستکم رای ممتنع متقاعد کنند.
رسانه‌های اسرائیل پیشتر خبر داده بودند که آمریکا از اسرائیل خواسته بود نظر به مناسبات نزدیکی که با کشورهای آفریقایی دارد، تلاش کند تا شاید شماری از کشورهای این قاره را به دادن رای مخالف یا ممتنع تشویق کند اما این تلاش چندان موفق نبود.
قطعنامه مجمع عمومی در حالی از رای اکثریت برخوردار شد که دونالد ترامپ پانزدهم آذر با تغییر سیاست راهبردی آمریکا در مورد بیت‌المقدس و شناسایی آن به عنوان «پایتخت اسرائیل»، دستور آغاز فرایند انتقال سفارت آمریکا در اسرائیل از شهر تل آویو به اورشلیم را نیز امضاء کرده بود.
تصمیم دونالد ترامپ تنها اسرائیل را خشنود کرد در حالی که با واکنش مخالف قریب به اتفاق کشورهای جهان روبه‌رو شد و نزدیک‌ترین همپیمانان آمریکا نیز از آن فاصله گرفتند.
آمریکا دوشنبه این هفته در نشست فوق‌العاده شورای امنیت، پیش نویس قطعنامه‌ای را که مصر برای جلوگیری از اجرایی شدن تصمیم آمریکا ارائه کرده بود، وتو کرد در حالی که هر ۱۴ عضو دیگر دایم و غیردایم شورای امنیت از آن پشتیبانی کردند.
در پی اقدام آمریکا در وتوی پیش نویس قطعنامه یاد شده، ترکیه در مقام رئیس سازمان همکاری اسلامی، یمن در جایگاه رئیس دوره ای کشورهای عرب و مصر نیز به نمایندگی اتحادیه عرب با ارسال نامه به مجمع عمومی، برگزاری نشست چهارشنبه این نهاد را درخواست کردند که با رای‌گیری بر سر پیش نویس قطعنامه مصر، تصمیم آمریکا عملاً باطل شود.
اما نیکی هیلی سفیر آمریکا در سازمان ملل در سخنرانیِ پیش از رای‌گیری، با دفاع از سیاست کشورش گفت، فارغ از هر تصمیمی که مجمع عمومی بگیرد، آمریکا سفارت خود را به اورشلیم منتقل خواهد کرد.
به گفته خانم هیلی، «شرم آور است که سازمان ملل در طول سال‌ها محلی برای ستیز با اسرائیل بوده‌است؛ رویه ای که به کاهش اعتبار این نهاد منجر شده‌است».
خانم هیلی این را نیز گفت که «آمریکا این روز را به عنوان روزی که اعضای سازمان ملل او را تنها گذاشتند به خاطر خواهد سپرد… این رای، نظر آمریکا را نسبت به سازمان ملل عوض خواهد کرد».
سفیر آمریکا با یادآوری این که کشورش «بزرگ‌ترین اعطا کننده کمک مالی به سازمان ملل است»، نسبت به کاهش این کمک هشدار تلویحی داد و گفت «وقتی اعضای این سازمان در برابر آمریکا می‌ایستند، این بی‌احترامی به ما است و ما باید تصمیم بگیریم که منابع مالی‌مان را در راه‌های مفیدتری هزینه کنیم».
دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا نیز چهارشنبه گفته بود، کشورهایی که علیه تصمیم آمریکا رای بدهند، از کمک مالی آمریکا محروم خواهند شد.
نتانیاهو: سازمان ملل، خانه دروغ است
بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل بامداد چهارشنبه و پیشاپیش رای‌گیری در مجمع عمومی سازمان ملل، با حمله به این نهاد بین‌المللی، آن را «خانه دروغ» نامید و گفت کشورش «قاطعانه این رای‌گیری را حتی پیش از تأیید قطعنامه، رد می‌کند».
نتانیاهو در یک سخنرانی در جنوب اسرائیل گفت، «سازمان ملل خانه دروغ است؛ و چه بخواهد چه نخواهد؛ اورشلیم پایتخت اسرائیل است».
به گفته نتانیاهو، «خارج از دیوارهای سازمان ملل متحد، نظر کشورهای جهان در ارتباط با اسرائیل تغییر کرده و این امر سرانجام نیز به سازمان ملل رخنه خواهد کرد».
نخست‌وزیر اسرائیل بار دیگر سیاست و اظهارات دونالد ترامپ و نیکی هیلی سفیر آمریکا در سازمان ملل را «شجاعانه» نامید و از آنها سپاسگزاری کرد.
دانی دنون سفیر اسرائیل در سازمان ملل در سخنرانی چهارشنبه در مجمع عمومی، با نشان دادن سکه‌ای باستانی از زمان داوود، گفت یهودیان هزاران سال در این سرزمین زندگی کرده و در آن حضور داشته‌اند و تصمیمات ناعادلانه یونسکو یا قطعنامه‌های مجمع عمومی سازمان ملل، «هرگز یهودیان را از اورشلیم جدا نخواهند کرد».
اما ریاض المالکی وزیر امور خارجه تشکیلات فلسطینی در سخنرانیِ پیش از رای‌گیری در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، آمریکا را به لغو تصمیم «خطرناک» در شناسایی بیت‌المقدس به عنوان «پایتخت اسرائیل» فرا خواند.
به گفته وزیر امور خارجه فلسطین، آمریکا «منزوی شده» و فلسطینیان «اطمینان دارند که کشورهای جهان با تکیه به تاریخ فلسطین و با توسل به منطق و حقوق اساسی یک ملت، رای می‌دهند».
وزیر امور خارجه فلسطین تکرار کرد که آمریکا دیگر «نمی‌تواند میانجی‌گر صلح باشد» اما فلسطینیان «با وجود ادامه اشغالگری و عدم عدالت اسرائیل، از اراده خود برای رسیدن به صلح به هر بهایی دست برنداشته‌اند».
رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه نیز پیش از رای‌گیری ضمن رد تهدید دونالد ترامپ گفت که آمریکا نمی‌تواند «با دلارهایش خواست و اراده مردم را نیز بخرد».
همچنین، ماریا زاخارووا سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه در آستانه رای‌گیری در مجمع عمومی سازمان ملل گفته بود که اقدام اخیر آمریکا در استفاده از وتو در نشست شورای امنیت «نشان داد که آمریکا بار دیگر راه متزلزل کردن چارچوب حقوق بین‌المللی در روند صلح خاورمیانه را در پیش گرفته‌است».
سخنگوی وزارت خارجه روسیه افزود که «بهترین راه برای خروج از وضعیت کنونی و از سرگیری مذاکرات میان دو طرف (اسرائیل و فلسطینیان) است».
غلامعلی خوشرو نماینده دائم ایران در سازمان ملل نیز طی یک سخنرانی در مجمع عمومی گفت، «اشغالگری رژیم صهیونیستی مرکز کلیه بحران‌ها و منازعات در خاورمیانه و فراتر از آن» بوده و «فلسطین در قلوب ملت‌های مسلمان دنیا بوده و خواهد ماند».
در پی تصمیم اخیر آمریکا در شناسایی اورشلیم به عنوان «پایتخت اسرائیل»، تنش میان اسرائیل و فلسطینیان در دو هفته اخیر شدت گرفته و دستکم هشت فلسطینی در برخوردهای مستقیم با نیروهای اسرائیل کشته و صدها تن دیگر از آنها زخمی شده‌اند.
همچنین در این مدت، در پی شلیک‌های راکتی از غزه به جنوب اسرائیل، این کشور چند بار مناطقی را در باریکه غزه بمباران هوایی کرده‌است.
