وزیر خارجه ایالات متحده روز جمعه، ۲۳ شهریورماه، در یک پیام توییتری با «ریاکار» خواندن جمهوری اسلامی، از «سکوت کامل» آیت‌الله خامنه‌ای در برابر مسائل اقلیت مسلمان اویغور در چین انتقاد کرد.
مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، در این پیام که با هشتگ «رژیم ریاکار» همراه است رهبر جمهوری اسلامی را متهم کرده است که تاکنون هیچ واکنشی به بازداشت و حبس هزاران مسلمان اویغور در چین نداشته است.
آقای پومپئو در این پیام توییتری همچنین اشاره می‌کند که چین یکی از بزرگ‌ترین مشتریان نفت ایران است.
در این توییت آمده است: «خامنه‌ای خود را رهبر جهان اسلام تصور می‌کند، اما در حالی که چین، از خریداران بزرگ نفت ایران، صدها هزار شهروند مسلمان خود را بازداشت و زندانی کرده است، رژیم او سکوت کامل اختیار کرده است.»
«کمیته حذف تبعیض نژادی» در سازمان ملل اوایل شهریورماه تخمین زده بود که «از ده‌ها هزار تا یک میلیون مسلمان اویغور» احتمالا در استان سین‌کیانگ، در منتهی‌الیه غربی چین، در بازداشت به سر می‌برند.
در همین زمینه روز چهارشنبه گذشته گزارشی منتشر شد حاکی از این که دولت دونالد ترامپ در آمریکا در حال بررسی تحریم برخی از مقامات ارشد چین و چند کمپانی چینی به دلیل نقض حقوق بشر و «سرکوب فزاینده» اقلیت مسلمان اویغور است.
وزارت خارجه ایالات متحده، به گزارش خبرگزاری رویترز، نیز در همان روز از وضع این مسلمانان ابراز «نگرانی عمیق» کرد.
خبر احتمال تحریم توسط آمریکا تنها دو هفته پس از آن منتشر می‌شد که کارشناسان سازمان ملل از چین خواستند «اردوگاه‌های بازآموزی» عقیدتی برای مسلمانان اویغور را تعطیل اعلام کند.
کارشناسان حقوق بشری این سازمان همچنین خواستار آزادی فوری آن دسته از این مسلمانان شدند که «به بهانه مبارزه با تروریسم» بازداشت شده‌اند.
وزارت امور خارجه چین این اتهامات را رد کرده و طرح انتقاد از استان سین کیانگ را کار «نیروهای ضد چین» عنوان کرده است.
با این حال مراجع رسمی جمهوری اسلامی هنوز به این گزارش‌ها از وضع اقلیت مسلمان اویغور واکنشی نشان نداده‌اند.
مقامات جمهوری اسلامی پیشتر هم به سکوت در برابر اخبار مربوط به برخورد چین با شهروندان مسلمان خود متهم شده‌اند.
از جمله در تیرماه سال ۸۸ که ناآرامی و اعتراض در استان سین‌کیانگ چین به مرگ نزدیک به ۲۰۰ تن از این مسلمانان انجامید و منوچهر متکی، وزیر خارجه وقت، تنها پس از انتقاد دو مرجع تقلید در این باره با وزارت خارجه چین تماس گرفت.
خبرگزاری آسوشیتدپرس پیشتر در گزارشی به نقل از بازداشتی‌های سابق اردوگاه‌های بازآموزی گفته است که در این مکان‌های بسته که تحت نظر دائم پلیس چین است از مسلمانان خواسته می‌شود عقاید مذهبی خود را کنار بگذارند، به نقد خود و خانواده خود بپردازند و رسما از حزب کمونیست چین قدردانی کنند.
منطقه سین کیانگ در شمال غرب چین، که پیشتر ترکستان شرقی هم نامیده می‌شد، با مرکزیت شهر اورومچی، وسعتی بیش از خاک ایران دارد.
سین کیانگ هم‌مرز جمهوری‌های مسلمان‌نشین آسیای میانه است و رفت‌وآمد مسلمانان در دو سوی مرزها، دولت چین را نگران عمیق‌تر شدن نفوذ افکار افراطی اسلامی در سین کیانگ کرده است.
حدود نیمی از ۲۲ میلیون جمعیت سین کیانگ با زبان ترکی اویغوری سخن می‌گویند و عربی نیز زبان مذهبی آنها است.
