وزیر خارجه ایران می‌گوید تلاش اروپایی‌ها برای حفظ توافق اتمی «در حدی نیست که توقع داشتیم، اما معتقدیم در مسیر درست حرکت می‌کنند». ظریف در ارتباط با مذاکره احتمالی با دولت آمریکا نیز گفته چنین چیزی «تابو نیست» اما «هیچ طرفی نمی‌خواهد وارد یک روند وقت‌گیر و پرتنش و بی‌حاصل شود».
محمد جواد ظریف، در گفت‌وگویی با خبرگزاری ایرنا، که ۱۷ مرداد ماه منتشر شده، اظهار داشت بسته پیشنهادی اتحادیه اروپا برای حفظ برجام پس از خروج آمریکا «دارای خطوط کلی مشخصی است». به گفته آقای ظریف از جمله این خطوط «مسیر بانکی برای تبادلات مالی ایران» یا «فروش نفت ایران در سطح کنونی» است.
دونالد ترامپ، از مخالفان سرسخت برجام، روز دوشنبه فرمان بازگشت بخش نخست تحریم‌ها علیه ایران را امضا کرد و این تحریم‌ها نیز از روز سه‌شنبه اجرایی شدند. انتظار می‌رود بخش بعدی تحریم‌ها که در اظهارات وزیر خارجه ایران نیز بازتاب یافته، یعنی موضوع فروش نفت، در آبان ماه اجرایی شوند.
ظریف می‌گوید اروپایی نه تنها در داخل اتحادیه اروپا «بلکه خارج از اتحادیه هم کارهای گسترده‌ای [برای حفظ برجام] انجام داده‌اند».
اتحادیه اروپا بر خلاف ایالات متحده خواستار حفظ توافق اتمی بود و پس از خروج آمریکا از برجام نیز ابراز تاسف کرد. با این حال چندی پیش مشاور بین‌الملل رهبر جمهوری اسلامی از «رفتار متناقض» اروپا درباره برجام انتقاد کرده و خود آقای ظریف گفته بود حمایت سیاسی این اتحادیه «کافی نیست» و باید «گام‌های عملی بیشتری بردارد». |بیشتر بخوانید|
وزیر خارجه ایران در مصاحبه با ایرنا، از برخی اقدامات اتحادیه اروپا، از جمله «فعال کردن شرکت‌های کوچک و متوسط»، همچنین «رایزنی‌هایی برای احیای قانون جلوگیری از اجرای تحریم‌ها» و «صدور مجوز بانک سرمایه‌گذاری اروپا» سخن گفته‌است. موضوعاتی که کم‌وبیش در اظهارات برخی مقام‌های ارشد اتحادیه نیز مطرح شده‌است.
روز سه‌شنبه فدریکا موگرینی، مسئول ارشد سیاست خارجی اتحادیه اروپا، گفته بود این نهاد شرکت‌های کوچک و متوسط را به افزایش مبادلات با ایران تشویق می‌کند. گونتر اوتینگر، کمیسیونر اروپایی در زمینه بودجه و منابع انسانی، نیز همان روز گفت موسسات سپرده‌گذاری و اعتباری آلمان ظرفیت حل مشکل روابط با ایران به رغم تحریم‌های آمریکا را دارند. |بیشتر بخوانید|
این اظهارات در حالی‌ست که دونالد ترامپ در مورد عمل‌نکردن به تحریم‌ها هشدار داده‌است. رئیس‌جمهوری ایالات متحده در حساب کاربری خود در توئیتر نوشته «هر کس با ایران دادوستد کند، با ایالات متحده معامله‌ای نخواهد داشت». ترامپ تاکید کرده تحریم‌های ایران، «گزنده‌ترین» تحریم‌هایی است که تا کنون اعمال شده و در ماه نوامبر (آبان ماه) نیز مرحله‌ای دیگر اجرایی خواهد شد. |بیشتر بخوانید|
ظریف می‌گوید «معتقدیم بخش مهمی از تعهدات [اتحادیه اروپا] باید پیش از اجرایی‌شدن تحریم‌های نفتی و بانکی عملیاتی شود».
وزارت خرانه‌داری آمریکا گفته بازگشت تحریم‌های ایران را در دو مرحله اجرا می‌کند. قرار است دور دوم تحریم‌ها که عمدتاً صنعت نفت ایران را هدف می‌گیرد، در تاریخ ۱۳ آبان به اجرا گذاشته شود. مقام‌های آمریکایی می‌گویند در تلاش هستند تا آن زمان، صادرات نفت ایران را به صفر نزدیک کنند.
«مذاکره تابو نیست، اما ملزوماتی دارد»
وزیر خارجه ایران در گفت‌وگو با ایرنا، بار دیگر اظهارات روزهای اخیر برخی مقام‌های جمهوری اسلامی را مطرح کرده که مذاکره احتمالی با دولت آمریکا «ملزوماتی دارد» ولی «موضوع این است که چه میزان می‌شود با اطمینان این مذاکره را تا حصول نتیجه پیش برد».
آقای ظریف می‌گوید انجام مذاکرات احتمالی با آمریکا «تابو نیست» اما «هیچ طرفی نمی‌خواهد وارد یک روند وقت‌گیر و پرتنش و بی‌حاصل شود».
او در عین حال گفته آن‌طور که اطلاع دارد در حال حاضر گفت‌وگویی بین دو کشور جریان ندارد. ظریف البته در بخش دیگری از سخنانش افزوده «حتما پیام هایی از سوی کشورها برای میانجی‌گری مطرح می‌شود» و «اگر کسی برود به آمریکایی‌ها بگوید که درایت پیشه کنند، حتما کسی با آنها مخالفت نخواهد کرد اما اینکه گفت‌وگوهای مستقیمی بین ایران و آمریکا جریان دارد یا اینکه پیام‌هایی در این زمینه رد و بدل شده، تا جایی که من اطلاع دارم چنین اتفاقی نیفتاده است و فکر می‌کنم اطلاعات من هم خیلی بد نباشد».
این توضیحات به پرسشی در پیوند با گزارش‌های مربوط به میانجی‌گری عمان، بین تهران و واشینگتن مطرح شده‌است؛ اقدامات عمان پیش‌تر نیز سابقه داشته‌است.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، گفته حاضر است بدون پیش‌شرط با رئیس‌جمهوری ایران به گفت‌وگو بنشیند. او در سخنان مشابه دیگری تاکید کرده چنین چیزی در نهایت بستگی به مقام‌های جمهوری اسلامی دارد. وزیر خارجه آمریکا نیز گفته است: اگر ایرانی‌ها از خود این تعهد را نشان دهند که تغییرات اساسی در نحوه برخورد با مردم خود ایجاد می‌کنند، رفتار مخرب خود را در منطقه کاهش دهند، وارد توافقی بشوند که واقعا از گسترش تسلیحات هسته‌ای جلوگیری می‌کند، آنگاه رئیس جمهوری گفته، آماده است که با آنها بنشیند و گفت‌وگو کند.
وزیر خارجه ایران در واکنش به این سخنان گفته «ترامپ اعلام می‌کند مذاکرات بدون قیدوشرط و بعد با فاصله دو ساعت از اعلام او، وزیر خارجه آمریکا سه شرط تحقیقا نشدنی، برای مذاکره اعلام می‌کند».
|بیشتر بخوانید:
ترامپ: آماده‌ام بدون هیچ شرطی با ایرانی‌ها دیدار کنم
ترامپ: احساسم این است که ایرانی‌ها به زودی با ما گفت‌وگو می‌کنند
ترامپ: امیدوارم همه چیز بین ما و ایران خوب پیش برود
ترامپ: دیدار با مقام‌های ایران بستگی به خود آنها دارد
روز گذشته سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در جریان کنفرانس خبری خود تاکید کرد دولت ایالات متحده مایل است با حکومت ایران مذاکره کند، اما واشینگتن به‌دنبال تعهد تهران به انجام تغییرات بینادین در رفتارش است.
هدر نائورت گفته است کشورش به‌دنبال توافق جدیدی با ایران است که نه تنها مسائل اتمی، بلکه -به توصیف او- «رفتارهای بی‌ثبات‌کننده حکومت ایران» را هم در برگیرد. او در توضیح به برنامه موشکی ایران، «حمایت جمهوری اسلامی از تروریسم» و «رفتارهای مخرب منطقه‌ای» اشاره کرده‌است. ایران «حمایت از تروریسم» را رد کرده و می‌گوید در کشورهای منطقه دخالت نمی‌کند. جمهوری اسلامی حمایت خود از برخی گروه‌ها، که از منظر واشینگتن «تروریستی» هستند، مانند حزب‌الله لبنان، را پنهان نمی‌کند.
