مجید محمدی جامعه‌شناس ایرانی مقیم آمریکاست.
سخنان خامنه‌ای در آستانه شروع مذاکرات اتمی ژنو در برابر نیروهای بسیجی به چه معنا بود؟ آیا این سخنان برای تسهیل مذاکرات بود یا دشوار کردن آنها؟ آیا این سخنان خوش‌بینانه‌اند یا بدبینانه؟ او در چه وضعیت ذهنی‌ای نسبت به مذاکرات ۲۹ و ۳۰ آبان به سر می‌برد؟ او چه انتظاری از این مذاکرات دارد و با سخنانش در پی تامین کدام هدف است؟ برداشت طرف‌های مذاکره از این سخنان چیست یا چه می‌تواند باشد؟
داستان عليرضا م. ۳۸ ساله به طور خلاصه آن است که وی را بعد از سه سال زندانی بودن به اتهام حمل يک کيلو شيشه (ماده‌ی روانگردان) با طناب دار اعدام می کنند.
حسن روحانی وعده داده بود که «در برنامه مدون من افزون بر برنامه برای حل مشکلات اقتصادی، اجتماعی، سیاست داخلی، سیاست خارجی و امر فرهنگی، برنامه کوتاه‌مدت یک ماهه و صد روزه وجود دارد» (شبکه یک تلویزیون دولتی، ۷ خرداد ۱۳۹۲). او بالاخص در حوزه اشتغال وعده مشخص می دهد: «ما برای اشتغال، برنامه جدی خواهیم داشت و جدی‌ترین برنامه اقتصادی‌ام در ماه‌های اول حل معضل اشتغال است؛ به خصوص برای تحصیل‌کردگان دانشگاه‌ها» (شبکه جام جم، ۹ خرداد ۱۳۹۲). این وعده‌ها بعد از انتخابات به وعده بیان مشکلات کشور و نه حل آنها در ۱۰۰ روز اول تغییر یافت. (شرق، ۲۴ تیر ۱۳۹۲)
علی خامنه‌ای پس از هفته‌ها حملات غیر مستقیم و مستقیم نهادهای تحت نظر وی، در یک جمله از دولت پشتیبانی کرده است: «این‌ها فرزندان انقلاب و مأموران جمهوری اسلامی هستند که با تلاش فراوان در حال انجام دادن مأموریت سخت خود می‌باشند و هیچ کس نباید آنها را تضعیف کند، مورد توهین قرار دهد یا سازشکار بداند.» اما آیا این جملات به معنی تلاش بی‌شائبه و بی‌وقفهٔ وی برای به نتیجه رساندن مذاکرات است؟
رهبر جمهوری اسلامی در پیامی به همایش «تغییرات جمعیتی» برای چندمین بار از ضرورت جمعیت ۱۵۰ میلیونی برای کشور سخن گفته است. اهداف و سیاست‌ها، ابعاد و ظرفیت‌های این سیاست‌ها، و نتایج اجرای آنها در مباحث جمعیتی وی جداگانه قابل بحث هستند.
دخالت تمام‌عیار جمهوری اسلامی و هم‌پیمان آن حزب‌الله لبنان در جنگ داخلی سوریه برای این دو منافعی در برداشته است.
دادستان عمومی استان سیستان و بلوچستان در پی کشته شدن ۱۷ تن از مرزبانان منطقه سراوان از اعدام ۱۶ تن بلافاصله پس از این عملیات خبر داد. با این حال اعدام ۱۶ نفر در فاصله چند ساعت پس از کشتار مرزبانان چیزی جز یک انتقام‌گیری کور و اقدامی برای ارعاب جمعی مردم سیستان و بلوچستان نیست و هیچ‌گونه توجیه حقوقی ندارد.
جنبش‌های اصیل و درونزای اجتماعی در هر جامعه پنج ویژگی دارند...
به گفتهٔ وزیر دادگستری دولت روحانی «میزان جرائم از تعداد جمعیت بیشتر است». (مهر ۱۹ مهر ۱۳۹۲) او پرونده‌های جرائم در کشور را رو به تزاید اعلام کرده است. معنای دقیق‌تر این سخن این است که میزان متوسط پروندهٔ جرم به ازای هر نفر بیش از یک است، در حالی که در گذشته کمتر از آن بوده است.
برای بررسی روابط -یا دقیق‌تر بگوییم عدم روابط رسمی- ایالات متحده و جمهوری اسلامی در دوران آیت‌الله خامنه‌ای می‌توان به چهار موضوع پرداخت: موانع ساختاری این رابطه، علل مخالفت جدی و همیشگی آیت‌الله خامنه‌ای با برقراری رابطه مستقیم در ۲۴ سال گذشته تا دولت حسن روحانی، علت یا علل تغییر نظر وی پس از انتخابات ۹۲، و روندی که این تغییر جهت طی خواهد کرد.
۳۵ سال ديوار دشمنی جمهوری اسلامی با ايالات متحده، غرب ستيزی، منع مذاکره و تبليغ دشمنی موهوم غرب با ايران و ايرانی بالاخره با فشار تحريم‌ها و ابتکار مقامات کاخ سفيد و وزارت خارجه ايالات متحده ترک برداشت.
سخنان روحانی غیر از چند بند آخر که برای باز کردن دریچه‌ی مذاکره نوشته شده بود همه در نقد وضعیت موجود بین‌المللی و رفتار دول غربی بود. اما آیا سخنان وی وزنی هم در چارچوب سیاست داخلی کشور دارند؟
اوباما در مصاحبهٔ تلویزیونی ۱۵ سپتامبر خود با شبکهٔ ای‌بی‌سی از نوشتن نامه به مقامات ایرانی خبر داد. پیش از وی محمدجواد ظریف نیز از این نامه‌نگاری خبر داده بود. اوباما در آغاز دوران ریاست جمهوری خود نیز نامه‌هایی به رهبر جمهوری اسلامی نوشته بود که با واکنش عمومی و منفی خامنه‌ای تحت عنوان «مشت چدنی زیر مخمل» مواجه شد. اخیرا جان کری نیز در نامه‌ای به دولت جمهوری اسلامی خواستار آزادی دو ایرانی- آمریکایی و روشن شدن سرنوشت یک آمریکایی دیگر در ایران شده بود. در دوره‌های قبل نیز روسای جمهور آمریکا مثل ریگان پیام‌هایی را با واسطه برای رهبران جمهوری اسلامی ارسال کرده‌اند.
سالانه ده‌ها گزارش از سوی سازمان‌های بین المللی و مدافعان حقوق زنان در باب میزان و موارد تجاوز به زنان در کشورهای مختلف منتشر می‌شود. این جنایت در همهٔ کشور‌ها بدون توجه به میزان توسعه‌یافتگی، مذهب، منطقهٔ جغرافیایی و نظام سیاسی کم و بیش شایع است.
بلافاصله پس از آن که اوباما در باغچه‌ی رز کاخ سفید حمله‌ی نظامی مورد تایید خود علیه رژیم بشار اسد در سوریه را منوط کرد به رای اکثریت کنگره، حدس‌ها و گمان‌ها در این مورد آغاز شد؛ پنج دلیل روشن و مشخص می توان برای این تصمیم اوباما مطرح کرد...
صدرالدين شريعتی پس از برکناری از رياست دانشگاه علامه در بر شمردن خدمات خود می گويد: "بنده يک روزی معاون عقيدتی سياسی بودم، در آن دورانی که جريان اصلاحات به شدت با من برخورد کرد و ميخواستند از دانشگاه دور باشم. گفتم من که سرباز اين نظام هستم... رفتم معاون آموزشی سازمان عقيدتی سياسی ارتش شدم. آنجا هم کار خودم را کردم. يک برنامه جامعی بنده آنجا در رابطه با سربازها، افسرها، درجه دارها و حتی امرا در حوزه تربيت قرآنی داشتم. الان تمام سه شنبه ها در ارتش جمهوری اسلامی قرآن خوانده ميشود." (کيهان ۱۳ شهريور ۱۳۹۲)
آیا می‌توان باور کرد که تنها شورای شهر تهران است که مدیر این نهاد را انتخاب کرده و بر آن نظارت می‌کند؟ آیا رهبر جمهوری اسلامی که در همهٔ امور ریز و درشت کشور دخالت می‌کند، می‌تواند خود را در قدرت و منابع شهرداری سهیم نداند و دست شورای شهر را برای انتخاب شهردار باز بگذارد؟
دولت حسن روحانی اعلام کرده است که در صد روز اول وضعیت کشور را به مردم گزارش خواهد داد. شاید بهترین و شفاف‌ترین گزارش دولت به مردم که مفاد آن هم در کارزارهای انتخاباتی و هم در مباحث مربوط به وزرا در مجلس مطرح شده اعلام ورشکستگی نهاد حکومت باشد، اتفاقی که در صورت تداوم وضعیت موجود رخ خواهد داد.
اگر به سير تحريم ها در دو سال گذشته نگاه کنيم خواهيم ديد که تحريم های نفتی و بانکی پيش از همه، نهادهای نظامی و موسسات همکار با آنها (و بعد حکومت) را نشانه رفت.
همان طور که یک جنبش عدالت‌خواهی یا آزادی‌خواهانه با تقاضای پول پاشی/صدقه‌دهی/مصادرهٔ اموال دارا‌ها یا تخریب اموال عمومی در تظاهرات و کنش‌های سیاسی بدون توجه به علل و ریشه‌های نابرابری و تمامیت‌خواهی به خواست‌های خود نمی‌رسد، یک جنبش ضد تحریم نیز با درخواست لغو تحریم‌ها بدون توجه به علل گذاشته شدن تحریم‌ها ابتر می‌ماند.
بیشتر
