لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
یکشنبه ۴ آذر ۱۴۰۳ تهران ۰۹:۰۴

کسپر واینبرگر و نقش او در پرونده «ايران – کنترا»


(rm) صدا | [ 3:29 mins ]
کسپر واينبرگر وزير امور خارجه اسبق آمريکا روز سه شنبه در سن ۸۵ سالگي درگذشت. رسوايي فروش اسلحه به جمهوري اسلامي ايران، با نام وی گره خورده است. در هنگامه نفس گير جنگ ايران و عراق حزب الله لبنان چند آمريکايي را به گروگان گرفت. دونالد ريگان و مشاورانش، نقشه پيچيده اي را طراحي کردند و تصميم گرفتند که به ايران در حال جنگ سلاح بفروشند تا در عوض جمهوری اسلامی از نفوذ خود بر حزب الله استفاده کند و گروگانهاي آمريکايي آزاد شوند. معامله انجام شد. يک هزار موشک ضدتانک BGM-71 در بهمن ماه سال ۱۳۶۴ خورشيدي، به ايران فروخته شد. محموله هاي ديگري نیز به ايران فرستاده شدند. سود حاصل از معامله به يک گروه شبه نظامي دست راستي در نيکاراگوئه رسيد. اما تمامي نقشه ها خيلي زود نقش برآب شدند. حزب الله، اگرچه يک گروگان قديمي را آزاد کرد، اما خيلي زود گروگانهاي تازه اي را به اسارت گرفت. يک روزنامه لبناني نيز گزارش معامله اسلحه در برابر گروگان را فاش ساخت. در همين زمان يک هواپيماي آمريکايي، پر از اسلحه در نيگاراگوئه سقوط کرد. کسپر واينبرگر Caspar Weinberger، وزير امور خارجه آمريکا در دهه ۸۰ ميلادي و از مجريان طرح جنجالي «جنگ ستاره ها»، روز گذشته در سن ۸۵ سالگي درگذشت. او در حفظ مقام وزارت دفاع ايالات متحده رکورددار بود و در اوج بحران جنگ سرد، از چهره هايي بود که در پيشگيري از جنگ، نقش ايفا کرد. اما بيش از اين همه، رسوايي فروش اسلحه به جمهوري اسلامي ايران، با نام کسپر وينبرگر گره خورده است. جنجالي بزرگ که به ماجراي «ايران – کنترا» معروف شد. کيوان حسيني به بهانه درگذشت يکي از متهمان اصلي پرونده «ايران – کنترا»، مروري دارد بر اين واقعه تاريخي : کیوان حسینی (رادیو فردا): در ميانه دهه ۶۰ خورشيدي، و در هنگامه سخت و نفس گير جنگ ايران و عراق، دولت ريگان با بحراني پيچيده روبه رو شد. حزب الله لبنان که خود را وفادار به آيت الله خميني مي خواندند، چند آمريکايي را به گروگان گرفتند. دونالد ريگان و مشاورانش، نقشه پيچيده اي را طراحي کردند. آنها تصميم گرفتند که به ايران در حال جنگ سلاح بفروشند تا در عوض ايران از نفوذ خود بر حزب الله استفاده کند و گروگانهاي آمريکايي آزاد شوند. ضمن اينکه روحانيون ايراني حاضر بودند، پول بسياري براي اين سلاحها بپردازند. اما کنگره آمريکا چنين معامله اي را تاييد نمي کرد. موضوع سود اقتصادي معامله، نقشه را به مرحله دوم وارد مي کرد. سود سرشار اين معامله نصيب شورشيان «کنترا» در نيکاراآگوئه مي شد. کساني که با سوسياليستها مي جنگيدند و به رغم اقدامات تروريستي، حمايت محافظه کاران دولت ريگان را پشت سر خود داشتند. معامله انجام شد. يک هزار موشک ضدتانک BGM-71 در بهمن ماه سال ۱۳۶۴ خورشيدي، به ايران فروخته شد. از ارديبهشت تا آبان سال ۱۳۶۵ نيز محموله هاي ديگري به ايران فرستاده شدند. سود حاصل از معامله نيز به يک گروه شبه نظامي دست راستي در نيکاراگوئه رسيد. هم فروش مخفيانه اسلحه به ايران و هم کمک به شبه نظاميان نياکاراگوئه، نقض سياست هاي رسمي و کليدي آمريکا بود که پيش از آن کنگره مريکا بر آنها صحه گذاشته بود. و هر دوي اين قانون شکني هاي کم سابقه در زماني رخ داد که کسپر وينبرگر، مسوليت پنتاگون را به عهده داشت. تمامي نقشه هاي خيلي زود نقش برآب شدند. حزب الله، اگرچه يک گروگان قديمي را آزاد کرد، اما خيلي زود گروگانهاي تازه اي را به اسارت گرفت. يک روزنامه لبناني نيز گزارش معامله اسلحه در برابر گروگان را فاش ساخت. در همين زمان يک هواپيماي آمريکايي، پر از اسلحه در نيگاراگوئه سقوط کرد. دولت رونالد ريگان، با يک سوايي بزرگ روبرو شد. فشار نمايندگان دموکرات کنگره موجب شد تا کميته ويژه تحقيق و تفحص تشکيل شود و چهره هاي مهم و اصلي ماجرا که همه از نزديکان رئيس جمهوري بودند، از جمله کسپر وينبرگر، به نقض قوانين متهم شوند. سرانجام روز چهارم ماه مارس سال ۱۹۸۷ ميلادي، سيزدهم اسفند سال ۱۳۶۵، در تلويزيون ملي، و در برابر ديدگان ميليونها آمريکايي اعتراف کرد که ادعاي پيشينش، که گفته بود چنين معامله اي صورت نگرفته، دروغي بيش نبوده است. رونالد ريگان در پست خود به عنوان رئيس جمهوري ابقا شد اما وزير دفاعش، کسپر وينبرگر دست از کار کشيد و براي هميشه، از دنياي سياست کناره گرفت. هر چند که بسياري نقش او را در طراحي و اجراي اين معامله کم رنگ توصيف کردند و حتي در سال ۱۹۹۲ ميلادي، جرج بوش پدر در مقام رئيس جمهوري آمريکا، از وي رسما عذرخواهي کرد.
XS
SM
MD
LG