واشینگتن، مرکز فردو و «شواهدی فراتر از عکس‌های ماهواره‌ای»

به نوشته این روزنامه، اگر همه چیز بر اساس توافق هفته گذشته وین پیش رود، بازرسان سازمان انرژی اتمی یکشنبه وارد تهران می‌شوند تا برای اولین بار به یکی از سری‌ترین مراکز اتمی ایران سرکشی کنند.

اگرچه محمود احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور ایران، مرکز غنی‌سازی فردو در نزدیکی قم را یک مرکز معمولی غنی‌سازی اورانیوم خوانده است، اما بسیاری از سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا و دیگر کشورهای اروپایی از آن به عنوان مرکزی برای غنی‌سازی اورانیوم با غلظت بالا یاد می‌کنند که می‌تواند مصارف نظامی داشته باشد.

به نوشته واشینگتن پست، ارزیابی سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا در سال ۲۰۰۷ حاکی از آن بود که ایران فعالیت‌های هسته‌ای نظامی خود را از سال ۲۰۰۳ «به احتمال قوی» متوقف کرده است. اما دو مقام بلند پایه آمریکایی می‌گوند، تأسیسات اتمی قم نظر بسیاری از کارشناسان را عوض کرده است.

از جمله لئون پانتا رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، سی آی ای، در پاسخ به سؤال واشنگتن پست می‌گوید: «این سازمان به مرور زمان توانست تصویری واضح و روشن از نیات ایران در فعالیت‌های هسته‌ای آشکار سازد».

یک مقام ارشد بازنشسته سی آی ای، که از نزدیک برنامه‌های اتمی ایران را دنبال می‌کرد، نیز به واشینگتن پست می‌گوید: «شواهد و مدارک غیرمنتظره و جالبی که بسیار فراتر از تصاویر ماهواره‌ای و عکس‌های هواپیماهای جاسوسی بود به دست آوردیم که واقعاَ برآیند یک تلاش بسیار منظم و پیچیده و زمان‌بر بود و هرچه بیشتر می‌فهمیدیم، بیشتر [در این زمینه] مطمئن می‌شدیم».

این روزنامه در ادامه می‌افزاید بر اساس برآورد کارشناسان سازمان‌های اطلاعاتی ، در مرکز غنی‌سازی قم حداقّل ۲۰ سال طول می‌کشد تا اورانیوم غنی شده با درجه خلوص لازم برای یک سال یک نیروگاه معمولی برق ۱۰۰۰ مگاواتی تولید شود.

این در حالی است که سانتریفوژهای مستقر در قم قادرند اورانیوم غنی‌شده را برای تولید دو تا سه بمب اتمی در سال تولید کنند.

گروه دیگری از مقامات رسمی اطلاعاتی نیز در گفت‌وگو با واشینگتن پست می‌گویند: بعید است که ایران در مرکز غنی‌سازی قم به دنبال تولید اروانیوم برای ساخت سلاح اتمی باشد، اما سؤالی که باقی می‌ماند این است که، مقامات اطلاعاتی نمی‌دانند که مواد اولیه این مرکز یعنی گاز هگزا فلورید اورانیوم یا UF6 از کجا تأمین خواهد شد.

واشینگتن پست ادامه می‌دهد، اگر ایران سعی می‌کرد که گاز هگزا فلورید اورانیوم را از مرکز دیگر غنی‌سازی به محل جدید بیاورد، قطعاَ بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی متوجه آن می‌شدند.

در پایان این مقاله، واشینگتن پست از این مقام پیشین سی آی ای می‌پرسد، آیا یک مرکز سری دیگری هم در جایی دیگر وجود دارد، که مقام ارشد سازمان سی آی ای جواب می‌دهد، «باید بگویم بله حتماً همین طور است».