اسرائیل مدعی است که آژانس بینالمللی انرژی اتمی با وجود دریافت اطلاعات در مورد «شمار زیادی از اماکن مشکوک» ایران که ظن فعالیتهای هستهای در آنها میرود، یا از آنها بازدید نکرده یا بازرسیها دیرهنگام بوده است.
روزنامه هاآرتص یکشنبه ۲۶ شهریور این ادعای مقامهای اسرائیل را در آستانه دیدار نخستوزیر این کشور با رئیسجمهور آمریکا برای گفتوگو در مورد ایران مطرح کرد.
بر اساس این گزارش، مقامهای اسرائیل گلایه دارند که بازرسان آژانس به دلیل مخالفت ایران با بازرسی از برخی از اماکن، ترجیح دادهاند از رویارویی با این کشور خودداری کنند و بازرسیها در برخی از سایتها نیز بعد از مدت زمان زیادی که «ایرانیها مشکلات متعدد ایجاد میکردند» عملی شده است.
به نوشته هاآرتص، اطلاعات مربوط به فعالیت در «سایتهای مشکوک» ایران از سوی «نهادی در یک کشور غربی» در اختیار آژانس قرار گرفته و همچنین به چند قدرت جهانی که برجام را امضا کرده بودند منتقل شده است؛ اما این گزارش به هویت این «نهاد» در مورد انتقال اطلاعات یاد شده اشاره نمیکند.
این گزارش میگوید که اطلاعات مورد نظر «چند ماه پس از آغاز اجرایی شدن برجام» در اختیار آژانس قرار گرفت.
توافق هستهای ایران و قدرتهای جهانی موسوم به برجام، تیر ۱۳۹۴ به دست آمد و از اوائل زمستان همان سال اجرایی شد.
به نوشته هاآرتص، اطلاعات مزبور در خصوص سایتهایی در ایران است که دولت تهران آن را به آژانس اطلاع نداده اما فعالیتهای «ممنوعه» مربوط به برنامه توسعه هستهای ایران در آنها انجام شده است.
یک مقام اسرائیلی که هاآرتص او را «منبع مطلع از مذاکرات هستهای» توصیف کرده، به این روزنامه گفته است که در حالی که «فهرستی بلند بالا از اماکن مشکوک ایران وجود داشت که نامشان در برجام ذکر نشده و ایران نیز با نظارت بر آنها مخالف است، کسی نیز (در آژانس) تمایلی به اعمال نظارت بر این اماکن نداشته است».
این مقام اسرائیلی افزوده است، مقطعی رسید که اسرائیل سرخورده شد که «واقعاً نمیتواند با کسی در آژانس گفتوگو کند» زیرا با «رژه ضعف» از سوی آژانس در هر چیز مرتبط با ایران، روبهرو است.
این مقام اسرائیلی همچنین گفته است که ایران «توانسته نظر خود را به آژانس بقبولاند که هر جایی را که میلش بکشد به معرض دید بازرسان آژانس میگذارد و هر جا را که نمیخواهد، از دید آنها پنهان میکند».
این روزنامه یادآور شده که «مخالفت قاطع» اسرائیل با برجام در صدر مذاکرات این هفته میان بنیامین نتانیاهو با دونالد ترامپ است و نخستوزیر اسرائیل «یک رشته پیشنهادهای معین برای تغییر یا لغو برجام» را به رئیسجمهور آمریکا ارائه میکند.
آقای نتانیاهو که از شامگاه جمعه گذشته به نیویورک رسیده، دوشنبه ۲۷ شهریور با دونالد ترامپ دیدار میکند و یک روز بعد از آن نیز در نخستین روز از کار هفتاد و دومین دوره مجمع عمومی سازمان ملل متحد سخنرانی خواهد کرد.
آقای نتانیاهو روز جمعه پیش از ترک مکزیکوسیتی به سوی نیویورک گفته بود، بیان مواضعش در خصوص ایران در صدر مذاکرات او با رهبران جهانی در نیویورک قرار دارد.
نخستوزیر اسرائیل هفته گذشته هنگام حضور در آرژانتین گفت، «به صراحت می گوییم که برجام یک توافق بد است که باید لغو یا اصلاح شود».
در چنین شرایطی روزنامه هاآرتص جمعه خبر داده بود، نهادهای اطلاعاتی و امنیتی اسرائیل با موضع بنیامین نتانیاهو و آویگدور لیبرمن وزیر دفاع اسرائیل که تلاش دارند آمریکا را وادار به خروج از برجام کنند، اختلاف نظر دارند.
دونالد ترامپ وعده داده که موضع دولتش در مورد برجام «بهزودی» روشن میشود، و به نوشته هاآرتص، دولت ترامپ در موضع خود در مورد نقاط ضعف برجام، نظر مشابهی با اسرائیل دارد.
اسرائیل در حالی از عملکرد آژانس بینالمللی انرژی هستهای در مورد ایران انتقاد میکند و منتقد سرسخت برجام مانده که خود توان هستهایاش را عامدانه در ابهام گذاشته است.
در عین حال به گفته رسانههای بینالمللی، اسرائیل از دههها پیش یک قدرت اتمی نظامی است که هرگز به آژانس اجازه بازرسی از امکان هستهای خود را نداده است.