به گزارش فایننشال تایمز، مسئولاان اجرایی «رویال داچ شل» و «انی» با مقامات ایرانی در تهران دیدار کرده‌اند تا درباره سرمایه‌گذاری در صنعت انرژی ایران گفتگو کنند.
بنا بر این گزارش، این اولین بار است که شرکت‌های بین‌المللی نفتی پیشاپیش توافق احتمالی هسته‌ای، علنا چنین گفتگوهایی را تأیید کرده‌اند.
این جلسات که در ماههای مه و ژوئن به وقوع پیوسته، نشانه علاقه رو به رشد کمپانی‌های عظیم نفتی در ایران است که دارنده سومین ذخایر بزرگ نفت و گاز جهان است گرچه گفته میشود به دهها میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی نیاز خواهد داشت تا اهدافش برای نزدیک به دو برابر ساختن تولید تا پایان دهه آینده را تحقق بخشد.
کمپانی شل در اطلاعیه‌ای نوشته است که مسئولانش در ماه ژوئن با همتایانشان در تهران دیدار کردند تا درباره بدهی بازمانده به شرکت ملی نفت ایران برای نفت خامی که برداشت شده بود اما پولش پرداخت نشده گفتگو کنند. آنها همچنین زمینه‌های بالقوه برای همکاری در صورت لغو تحریمات را بگفتگو گذاردند.
«مهرداد عمادی» کارشناس امور مالی و اقتصادی در گفتگو با رادیو فردا چشم‌انداز گفتگوهای شرکت‌های بزرگ بین‌المللی نفتی با ایران را چنین تعبیر میکند:
«من تصور میکنم این دو تا پیام میتواند داشته باشد که ناهمسو هم با هم نیستند، یکی اینکه بسترسازی برای بستن قراردادهای مربوط به سرمایه‌گذاری و برداشت از حوزه‌های نفتی ایران مدتی است که شروع شده و در حقیقت همه در حال انجام مقدمات هستند که به محض برداشته شدن، حرکت از آنجا شروع شود، پیام دوم آن هم این است که تقریبا یک نگاه کلی و همگانی در نهادهای بزرگ بین‌المللی تجاری و نفتی هست که تحریم‌ها بزودی برداشته خواهند شد و اُفق سرمایه‌گذاری در ایران بسیار روشن خواهد بود در این بخش، این دو تا را که کنار هم بگذاریم می‌بینیم که این انگیزه بسیار پرتوانی میشود برای پیشبرد کارهای مقدماتی و حتی من اضافه کنم برداشتن گامهای نخست برای عملیاتی کردن یکچنین توافقی.»
ایران روزانه حدود دو میلیون و هفتصد هزار بشکه نفت تولید میکند.
گزارش یک شرکت مشاورتی در امور انرژی «وود مکنزی» حاکی است به فرض حصول توافق هسته‌ای و لغو تحریمات، ایران میتواند تا پایان سال ۲۰۱۷ میلادی، روزانه ششصد هزار بشکه نفت به تولیدش بیفزاید.
به گفته شرکت مشاورتی نامبرده، دستاوردهای بلندمدت‌تر چنین توافقی برای تهران حتی میتواند بیشتر باشد و کل ظرفیت بازدهی نفت ایران را تا سال ۲۰۲۵ به چهار میلیون و چهارصد هزار بشکه نفت در روز افزایش دهد هرچند آن شرکت برای چنین افزایشی، پنجاه میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی را لازم میداند.
رئیس اجرایی شرکت انی «کلآودیو دسکالزی» نیز در ماه مه برای گفتگو با وزیر نفت ایران، بیژن زنگنه به تهران پرواز کرد.
این کمپانی عظیم نفتی ایتالیایی گفت، در این سفر امکان سرمایه‌گذاری دوباره در صنعت نفت و گاز ایران گفتگو و بر علاقمندی در ایران در صورت لغو تحریمات و مطلوب بودن شرایط قرارداد برای طرفین تأکید شد.
گفته میشود در تلاشی برای جلب کمپانی‌های خارجی که در سال ۲۰۱۰ از ایران خارج شدند، تهران قراردادهای تازه‌ای را تدوین کرده است با شرایط جذاب‌تر که کمپانی‌های خارجی را بجای پیمانکار بعنوان شریک سرمایهگذاریهای مشترک بشمار خواهد آورد و این قراردادها جایگزین معاملات بیع متقابل خواهد شد که بطور وسیعی مورد علاقه نبودند.
یک شرکت مشاورتی دیگر «انرژی پایونییرز» که روی حوزهٔ ایران متمرکز است میگوید، انعطاف‌هایی در مورد پاداش نیز وجود خواهد داشت که به سرمایه‌گذاران خارجی، نرخ برگشتی میدهد که با توجه به ریسک‌های کار و بهای نفت متغیر است بجای آنکه هزینه‌ای یکسان و ثابت باشد.
«منصور کشفی» کارشناس نفت در گفتگو با رادیو فردا نتیجهٔ چنین امتیازاتی را چنین برمیشمارد:
«این مسئله، من فکر میکنم یک کلیتی است که حالا البته صادرات نفت ایران شروع میشود ولی آن چیزی که مهم است این است که نه تنها شرکت‌های نفتی اروپایی مثل شل و انی و توتال و اینها اظهار علاقه کرده‌اند وارد صنعت نفت ایران بشوند، شرکت‌های نفتی آمریکایی هم هستند، به دلیل اینکه وزارت نفت جمهوری اسلامی یک آوانس بسیار بزرگی، یک بخشش بسیار بزرگی در دادن امتیازات بعد از برداشتن تحریم‌ها به شرکت‌های خارجی خواهد داد، از جمله اینکه میتوانند شریک بشوند در تولید و در فروش که این در واقع جنبهٔ منابع نفتی شرکت‌های نفتی را میبرد بالا و سهام‌شان در بازار نفت میرود بالا و خیلی به این مسئله علاقه دارند.
اگر تحریم‌ها برداشته شود که هنوز هم معلوم نیست، نفت ایران به حراج گذاشته میشود، حالا چه به شرکت‌های اروپایی، چه به شرکت‌های آمریکایی یا حتی آسیای شرقی. بنا بر این، این شاید از نظر بر باد دادن ثروت ملت ایران از نظر جمهوری اسلامی ایرادی نداشته باشد و از نظر ملت ایران یک ثروتی است که بیشتر غارت میشود.»
گذشته از روسای اجرایی شل و انی، مدیران اجرایی «توتال» فرانسه و «لوک اویل» روسیه، همگی در ماه ژوئن در وین با وزیر نفت ایران دیدار کردند.
