با سقوط دمشق و فرار بشار اسد به مسکو، بسیاری از خانوادههای سوری به زندان بدنام صیدنایا رفتند تا شاید ردی از عزیزان خود، که برخی سالها است ناپدد شدهاند، پیدا کنند.
سازمان عفو بینالملل تخمین زده است که هزاران نفر در این زندان، درحالیکه در بازداشت به سر میبردند، بهطور سیستماتیک کشته شدهاند.
آخرین گزارش «شبکهٔ سوری برای حقوق بشر»، که گروه دادهکاوی رادیوفردا آن را بررسی کرده، نشان میدهد که در فاصله مارس ۲۰۱۱ تا اوت ۲۰۲۴ دستکم ۱۵۷ هزار و ۶۳۴ نفر در سوریه بازداشت یا دچار ناپدیدسازی قهری شدهاند.
«شبکهٔ سوری برای حقوق بشر» در گزارش خود ذکر کرده که از این تعداد پنج هزار و ۲۷۴ نفر کودک و ۱۰ هزار و ۲۲۱ نفر زن هستند.
شبکهٔ سوری برای حقوق بشر (SNHR) یک سازمان غیردولتی و غیرانتفاعی است که در زمینهٔ مستندسازی نقض حقوق بشر در سوریه فعالیت میکند. این شبکه در سال ۲۰۱۱، همزمان با آغاز بحران سوریه، تأسیس شد و هدف اصلی آن مستندسازی و ارائهٔ اطلاعات دقیق دربارهٔ نقض حقوق بشر، جنایات جنگی و سایر جرائم مرتبط با درگیریهای مسلحانه در این کشور است.
رژیم سابق سوریه به رهبری بشار اسد مسئول بیش از ۸۶ درصد (۱۳۶ هزار و ۶۱۴ مورد) از این ناپدیدسازیهای قهری است و پس از آن گروه حکومت اسلامی موسوم به «داعش» (هشت هزار و ۶۸۴ مورد) ، نیروهای سوریه دموکراتیک به رهبری کُردها (پنج هزار و ۲۸۱ مورد)، مخالفین مسلح و ارتش آزاد سوریه (چهار هزار و ۳۷۱ مورد) قرار دارند.
هیئت تحریر الشام، ائتلاف نظامی به رهبری محمد الشرع معروف به ابومحمد الجولانی که در نهایت رژیم اسد را سرنگون کرد، نیز مسئول دو هزار و ۶۸۴ مورد از بازداشتها و ناپدیدسازیهای قهری در دوران جنگ داخلی سوریه معرفی شده است.
از نظر جغرافیایی نیز، استان ریف دمشق، حلب، شهر دمشق و دیرالزور شاهد بیشترین تعداد ناپدیدسازیهای قهری در طول ۱۲ سال گذشته بودهاند.
علاوه بر این، میلیونها نفر نیز در پی سرکوب خشن اعتراضات و جنگ داخلی در سوریه آواره شدند. تخمین زده میشود که بیش از شش و نیم میلیون سوری در خارج از کشور آواره و همین تعداد نیز در داخل کشور بیجا شده باشند.
طبق اعلام کمیساریای عالی پناهندگان در سازمان ملل متحد، تا ژوئن ۲۰۲۴، ترکیه پذیرای سه میلیون ۱۱۲ هزار آوارهٔ سوری بوده است و پس از آن کشورهای آلمان و لبنان بیشترین میزان پناهجویان سوری را در خود جای دادهاند.
جمهوری اسلامی ایران طی بیش از یکدههٔ اخیر با اعزام گستردهٔ نیروهای نظامی خود و نیز افغانها و پاکستانیهای مقیم ایران در قالب دو لشکر «فاطمیون» و «زینبیون»، در ازای دریافت کمک مالی و کارت اقامت در ایران، به نفع بشار اسد در جنگ داخلی سوریه نقش قابلتوجهی بازی کرد.