ساعاتی پس از آنکه قطر اعلام کرد متن نهایی توافق آتشبس غزه در اختیار طرفها قرار گرفته است، رئیس جمهور ایالات متحده از نزدیک بودن دستیابی به این توافق خبر داد.
جو بایدن شامگاه دوشنبه ۲۴ دی گفت: ما «در آستانه» دستیابی به توافق آتشبس در غزه و آزادی گروگانها هستیم و «به شدت فشار میآوریم که توافق را قطعی کنیم».
توافق احتمالی میان اسرائیل و گروه افراطی حماس با میانجیگری ایالات متحده، قطر و مصر تدوین شده و نمایندگانی از هر دو دولت فعلی و بعدی آمریکا در مذاکرات دوحه حضور داشتند.
حماس از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا گروهی تروریستی شناخته میشود.
در همین حال کاخ سفید از گفتوگوی تلفنی جو بایدن با تمیم بن حمد آلثانی، امیر قطر، درباره این توافق خبر داد.
بنابر اطلاعیه کاخ سفید، رهبران دو کشور در این تماس بر لزوم فوری اجرای توافق به منظور آزادی گروگانها و امدادرسانی فوری به ساکنان غزه در سایه آتشبس تاکید کردند.
همچنین به گفته جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، آقای بایدن قرار است با عبدالفتاح سیسی، رئیس جمهور مصر، نیز صحبت کند.
مذاکرات آتشبس و آزادی گروگانها در هفتههای اخیر در دوحه، پایتخت قطر، جریان داشت اما به ویژه از روز شنبه امیدها به نتیجهبخش بودن این مذاکرات افزایش یافت.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب آمریکا نیز بامداد سهشنبه در گفتوگو با رسانه مکسنیوز اظهار داشت که «ما به نهایی کردن توافق بسیار نزدیک شدهایم. آنها (ظاهراً اشاره به گروه افراطی حماس) باید این کار را تکمیل کنند. اگر این اتفاق نیفتد، دردسرهای زیادی بوجود خواهد آمد؛ از نوعی که تا پیش از این شاهد آن نبودهاند».
آقای ترامپ که استیو ویتکاف، نماینده ویژهٔ او نیز در کنار تیم جو بایدن در مذاکرات دوحه شرکت دارد، افزود: (به من گفته شده که طرفین مذاکره) «با یکدیگر دست داده و به خط پایان بسیار نزدیک شدهاند. شاید تا پایان هفته (نهایی شود). این اتفاق باید بیفتد».
تایمز اسرائیل نوشته است که دیدار نماینده ویژه دونالد ترامپ در روز شنبه این هفته در اورشلیم با بنیامین نتانیاهو «تنشآمیز» بود و آقای ویتکاف نخستوزیر اسرائیل را برای موافقت با توافق آتشبس و معامله رهایی گروگانها زیر فشار زیادی گذاشت.
در این میان، تظاهرات خانوادههای گروگانها در اسرائیل ادامه دارد. خانوادههای بسیاری از ۹۸ گروگان نگران هستند که فرزند آنها که در ۴۲۲ روز مرحله نخست توافق تازه آزاد نمیشود، تا مدتهای زیاد در غزه باقی بماند.
روز شنبه استیو ویتکاف، نماینده ویژه دونالد ترامپ رئیس جمهور منتخب آمریکا در امور خاورمیانه، در اورشلیم با نخست وزیر اسرائیل دیدار کرد و پس از آن دفتر بنیامین نتانیاهو از موافقت او با اعزام هیئتی بلندپایه به دوحه خبر داد.
روز دوشنبه همچنین امیر قطر با هیئتی از مقامات ارشد گروه افراطی حماس دیدار کرد؛ وبسایت اکسیوس نیز از جلسه مشترک امیر قطر با برت مکگرک و استیو ویتکاف، نمایندگان جو بایدن و دونالد ترامپ، خبر داده است.
اکسیوس همچنین به نقل از یک مقام اسرائیلی نوشت: «به نظر میرسد که توافق در دسترس است» و اسرائیل در انتظار پاسخ حماس است.
بنابر این گزارش و به نقل از دو مقام اسرائیلی، قرار است حماس طی ۲۴ ساعت آینده پاسخ خود را به متن پیشنهادی ارائه کند.
جزئیاتی از متن پیشنهادی توافق جدید به طور رسمی اعلام نشده اما رسانههای مختلف به نقل از منابع خود به بخشهای کلیدی آن اشاره کردهاند.
از جمله بنابر گزارشها، توافق همچنان شامل سه مرحله است که در مرحله اول آن آتشبس به مدت شش هفته در غزه برقرار میشود و ۳۳ گروگان و همچنین شماری از زندانیان فلسطینی به تدریج آزاد میشوند.
رسانههای اسرائیل گزارش دادند که معلوم نیست از میان ۳۳ گروگانی که گروه افراطی حماس بر اساس توافقِ در دست تنظیم متعهد به آزادی آنها میشود، چند نفر زنده و چه تعدادی شامل اجساد گروگانهای کشته شده اسرائیلی است. به نوشته هاآرتص، احتمال میرود که تا بیش از نیمی از ۳۳ نفر، گروگانهای زنده باشند که قرار است تحویل شوند.
یکی از اعضای حماس در این زمینه به شبکه جهانی بیبیسی گفت: «در هفتهٔ نخست از توافق، گروه او تنها ۳ گروگان اسرائیلی را آزاد خواهد کرد و در صورتی که هفتهٔ اول امور طبق توافق پیش برود، در هفتهٔ دوم ۴ گروگان رها خواهند شد.»
مقامات اسرائیلی گفتهاند آزادی زنان و دختران باقیمانده در دست حماس در اولویت قرار دارد. نام رومی گونن، دختر یک خانواده که مادربزرگ او ایرانی است، ظاهراً در این فهرست برای آزادی قرار دارد.
همزمان، مقامات اسرائیل درخواست حماس برای تحویل دادن جسد یحیی سنوار را که در اختیار دارند، رد کرده و گفتند جسد او در این مرحله از توافق مسترد نخواهد شد.
اسرائیل متعهد شده در مرحله نخست بیش از یک هزار و ۵۰۰ زندانی امنیتی فلسطینی و در مرحله بعدی، تا دو هزار زندانی امنیتی فلسطینی دیگر را آزاد کند.
وبسایت اکسیوس و همچنین برخی رسانههای اسرائیلی گزارش دادهاند که طی مرحله نخست توافق، نیروهای اسرائیل به تدریج به یک منطقه حائل در نزدیکی مرز عقبنشینی خواهند کرد و از کریدور نتساریم در مرکز نوار غزه و کریدور فیلادلفی در نزدیکی مرز مصر نیز خارج خواهند شد.
بحران کنونی پس از آن آغاز شد که گروه افراطی حماس با حمله به جنوب اسرائیل حدود ۱۲۰۰ تن را کشت و نزدیک به ۲۵۰ تن را به گروگان برد.
اسرائیل در واکنش، عملیاتی نظامی را در سراسر نوار غزه آغاز کرد که به گفته مقامهای زیر نظر حماس، تاکنون بیش از ۴۶ هزار کشته برجای گذاشته است.
مرگ ۵ سرباز دیگر اسرائیلی در شمال غزه
ارتش اسرائیل شامگاه دوشنبه از مرگ ۵ سرباز دیگر خود در منطقهٔ «بیت خانون» در شمال غزه خبر داد و اعلام کرد آنها در این روز در انفجار تسلیحاتی که برای استفاده در اختیار داشتند، کشته شدند. در کمتر از یک هفته ۱۱ سرباز اسرائیلی در این بخش از غزه کشته شدهاند.
در این میان، بنیاد «هیند رجب» که به تازگی برای تعقیب نظامیان اسرائیلی در جهان برپا شده، روز دوشنبه با ارائه درخواست به دیوان کیفری بینالمللی خواهان بازداشت افسر ارشد اسرائیلی غصان علیان شد که برای سفر به ایتالیا رفته است. سرتیپ علیان که از نیروهای دروزی در ارتش اسرائیل است، هماهنگکننده امور اسرائیل در اراضی فلسطینی است.
بنیاد «هیند رجب» هفته گذشته اقدام به تعقیب یک سرباز اسرائیلی کرد که در سفر خصوصی به برزیل بود. تعقیب او موجب خروج فوری این سرباز به آرژانتین شد تا به دادگاه برزیل تحویل نشود.
ارتش اسرائیل از نظامیان خود در سفرهای خصوصی به خارج خواسته مکانیاب تلفن همراه خود را خاموش کنند تا ردگیری نشوند. ارتش اسرائیل از هفته گذشته برای اولین بار سیاست پوشاندن چهره سربازان و افسران ردهپایین را در پیش گرفت تا ردگیری نشوند، اما افسران از درجه سرهنگی به بالا به دلیل مسئولیت نظامی با نام، چهره و درجه خود در رسانهها حضور خواهند یافت.
ادامهٔ حملات حوثیها به اسرائیل
حوثیهای یمن بامداد سهشنبه یک فروند دیگر موشک بالستیک به سوی اسرائیل شلیک کردند. سامانههای دفاع هوایی اسرائیل موشک را رهگیری کرد اما با این حال، قطعاتی از موشک یمنی به خانههای ساکنین در شهرک «تسور هداسا» و شهرک «موو بیتار» در حومه اورشلیم اصابت کرد و خساراتی به چند خانه وارد کرد. کسی در این حملات آسیب ندید.
حوثیها در کمتر از ۲۴ ساعت دو موشک بالستیک و یک پهپاد به سوی اسرائیل گسیل کردند. اسرائیل روز جمعه گذشته در پنجمین بمباران هوایی در یمن، به اهدافی از حوثیها با ۲۰ جنگنده آسیب رسانده بود.