اتحادیه اروپا از جمهوری اسلامی ایران خواست تا تهدید خود مبنی بر تجدید نظر در دکترین هستهایش را کنار بگذارد.
پیتر استانو، سخنگوی اتحادیه اروپا، روز پنجشنبه ۲۷ اردیبهشت در گفتگوی کتبی با رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی گفت: «ما همچنان از ایران میخواهیم مسیر هستهای خود را معکوس کند و گامهای مشخصی مانند بهبود فوری همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی بردارد».
ایران همواره مدعی است که برنامه هستهایش صرفاً ماهیت غیرنظامی دارد، اما کمال خرازی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی، هفته گذشته هشدار داد «اگر موجودیت ایران به خطر بیفتد، ممکن است در دکترین هستهای خود تجدید نظر کند».
ایران و شش قدرت جهانی در تیرماه سال ۱۳۹۴ توافقی با عنوان «برنامه جامع اقدام مشترک» یا «برجام» امضا کردند که ابعاد برنامه هستهای تهران را در ازای رفع تحریمها محدود میکرد.
با خروج دولت دونالد ترامپ از این توافق در اردیبهشت سال ۱۳۹۷ و بازگشت تحریمها، ایران هم میزان غنیسازی و انبار کردن مواد هستهای را تشدید کرد و دسترسی بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تأسیسات هستهای خود را محدود کرد.
با این حال، دولت جو بایدن در آمریکا و اتحادیه اروپا بارها خواستار بازگشت ایران به تعهدات هستهایش شده و تمایل خود را برای احیای این توافق ابراز کردهاند.
پیتر استانو در بخش دیگری از مصاحبه خود با بیان اینکه جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، و تیم او به تلاشها برای احیای برجام ادامه میدهند، گفت: «هدف ما همیشه این بوده است که از راههای دیپلماتیک از دستیابی ایران به سلاح هستهای جلوگیری کنیم».
او بدون نام بردن از کمال خرازی گفت: «در این شرایط بسیار پرتنش منطقهای، ضروری است که حداکثر خویشتنداری نشان داده شود».
سخنگوی اتحادیه اروپا افزود: «تشدید بیشتر تنشها در منطقه، آن هم در قالب اظهارنظر پیرامون برنامه هستهای، حتی اگر موضع رسمی کشور را منعکس نکند، به نفع هیچکس نیست».
کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی و مشاور ارشد علی خامنهای، در مصاحبهای با شبکه الجزیره عربی که رسانههای ایران محتوای آن را روز ۲۰ اردیبهشت منتشر کردند، تهدید کرده بود که «ما ظرفیت تولید بمب را داریم» و در صورت «تهدید موجودیت» ایران، «ناچاریم دکترین هستهای خود را تغییر دهیم».
او این اظهارات را در واکنش به احتمال هدف قرار دادن تأسیسات هستهای ایران توسط اسرائیل بیان کرد و گفت: «اگر آنها بخواهند به تواناییهای هستهای ایران ضربه بزنند، طبیعتاً میتواند موجب تغییر دکترین هستهای ایران شود».
آمریکا این اظهارات را «غیرمسئولانه» خوانده و متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه این کشور، گفت: «همانطور که رئیسجمهور و وزیر خارجه به صراحت گفتهاند، ایالات متحده به هر طریقی تضمین میکند که ایران هرگز به سلاح هستهای دست نخواهد یافت».
تهدید به احتمال تغییر در دکترین هستهای ایران در زمانی منتشر میشود که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در اوایل ماه جاری هشدار داد که ایران نه چند ماه، بلکه تنها چند هفته با داشتن اورانیوم غنیشده کافی برای تولید بمب هستهای فاصله دارد.