«اینترنت به عنوان شبکه پیشرفته ارتباطی در اصل با هدف بهبود سیستم‌های جمع‌آوری اطلاعات نظامی از طریق مرتبط ساختن شکبه‌های رادار طراحی و اختراع شد، اما در عمل باعث تحولی شگرف در نحوه بیان مردم شده است.»
این آغاز گزارشی است از جاناتان هیوود، تحلیلگر روزنامه بریتانیایی «گاردین»، که شبکه جهانی اینترنت را موضوع مقاله‌ای قرار داده و در آن از جمله به آزادی بیان و «کنترل» دولتی اینترنت پرداخته است.
موضوعاتی که به عقیده جاناتان هیوود، هر دو را می توان در اینترنت یافت و نه فقط...
تحلیلگر گاردین می نویسد: « به عنوان مثال وبلاگ‌نويسی امکانات جدیدی را برای دگراندیشان و گسترش دموکراسی فراهم کرده است.
شبکه‌های گروهی و اجتماعی در اینترنت این امکان را فراهم کرده‌اند که هر فکر جدیدی به فاصله‌ای کوتاه در دسترس همگان قرار گرفته است و بر روی آن بحث و تبادل نظر صورت می‌گیرد.
گسترش پردامنه وب‌سایت‌های شخصی و ارتباطات گسترده میان آنها باعث شده است که هرکسی بتواند دیدگاه‌های خود را به ساده‌ترین شکل ممکن با جهان خارج در میان بگذارد.
شبکه اینترنت از نظر سیاسی، فلسفی و روانشناسی دنیایی سرشار از آزادی را به ارمغان آورده است. به نظر می‌رسد که رشد و توسعه این شبکه مرزی نمی‌شناسد و از ظرفیت‌های بالقوه برای متحول کردن تمدن بشری برخوردار است.
اما از زمان آغاز استفاده عمومی از این ابزار، حکومت‌ها و شرکت‌های بزرگ نیز به دنبال بهره برداری‌های خاص خود از این شبکه بوده‌اند.
چین تنها حکومتی نیست که مطالب و کاربری شبکه اینترنت را کنترل می‌کند. شرکت‌های بزرگ اروپایی به حکومت ایران کمک می‌کنند تا به ردیابی و تجسس در شبکه اینترنت بپردازد. به زبانی دیگر، هر کلمه‌ای که ما در اینترنت می‌نویسیم می‌تواند ردیابی و توسط دیگران خوانده شود.
آزادی بیان در صحنه اینترنت می‌تواند با فشار دادن یک دکمه از بین برود يا سانسور شود.
آیا اتوپیای اینترنت واقعا همان چیزی بود که امروز ما در عمل شاهد آن هستیم؟ به عنوان مثال، استفاده از اینترنت آن‌طورکه به نظر می‌آید برای همگان مجانی نیست. بهای استفاده از آن، برای بخشی از جمعیت جهان قابل پرداخت است و برای بخشی بزرگ‌تر هنوز هم بسیار پرهزینه است.
در شرایطی که هنوز میلیون‌ها نفر به اینترنت دسترسی ندارند چگونه می‌توان از گسترش آزادی سخن گفت؟ یا شاید همه ما طرفدار حدی از سانسور در شبکه اینترنت هستیم؟ به عنوان نمونه، کنترل و سانسور شبکه‌ها و افرادی که هدف‌شان سوء استفاده جنسی از کودکان یا توسعه فحشاست یا مقابله با فعالیت گروه‌های تروریستی روی شبکه اینترنت.
برای روشن کردن نقاط مبهم و ارزیابی واقع‌بینانه از فواید و خطرات اینترنت «انجمن قلم انگلستان»، «بنیاد قرن بیست و یکم» و «کامبرلند لادج» در اقدامی مشترک، کنفرانسی را در روزهای نوزدهم تا بیست‌ویکم نوامبر برگزار خواهند کرد.
در این کنفرانس، کارشناسان ارشد تکنولوژی اطلاعاتی، حقوقدانان و دانشوران سخنرانی خواهند کرد. در آن نشت، میزان آزادی بیان در اینترنت و آینده پیش روی این ابزار ارتباطی به بحث گذاشته خواهد شد؛ وسیله‌ای که توان بالقوه آن را دارد که یا به آزادی یا به بردگی کامل ما بینجامد.
محورهای کلیدی مباحث این کنفرانس شامل آزادی اینترنت در چین، نقش پنهان بودن هویت کاربران اینترنت، استفاده از اینترنت برای مباحث فرهنگی، ضرورت وجود موازین اخلاقی در کاربری از اینترنت و بالاخره شکاف عمیق در میان بخش مرفه جمعیت جهان با بخش توسعه نیافته و فقیر، که هنوز از دسترسی به ارتباطات دیجیتال محروم است، می‌شود.
سؤالی که ذهن همه علاقه‌مندان و دلسوزان آزادی در شبکه اینترنت را به خود مشغول کرده اين است که: آیا اینترنت با تمام زمینه‌هایی که برای کنترل و سانسور آن وجود دارد وسیله‌ای است برای گسترش آزادی بیان؟ یا این‌که تکرار همان چالش قدیمی بین آزادی و سانسور در دوران تکنولوژیک جدید است؟ انجمن قلم انگلستان برای ادامه کار خود در دفاع از آزادی بیان در قرن بیست و یکم باید بتواند پاسخ اين سؤال را پیدا کند.»
