در واکنشی دیگر به موضوع بازرسی از سایت‌های نظامی ایران، نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با اشاره به این که ایران از نمونهبرداری از مناطق «مجاور» سایت‌های نظامی خود «نگرانی» ندارد، در عین حال تاکید کرد که به آژانس برای بازرسی از این سایت‌ها «چک سفید» داده نخواهد شد.
به گزارش وب‌سایت شبکه خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی و همچنین فیلم منتشر شده در این باره، رضا نجفی، نماینده ایران در آژانس، شامگاه چهارشنبه، ۲۳ اردیبهشت، همچنین گفت که دیگر در مراکز نظامی ایران ساخت قطعات مرتبط با برنامه اتمی ایران انجام نمی‌شود.
وی با اشاره به تفاهم اتمی لوزان سوئیس تاکید کرد که ماموریت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در راستی‌آزمایی اقدامات ایران، تنها بررسی عمل ایران به تعهداتش در توافق با گروه۵+۱ است و آژانس موظف نیست که اعلام کند «هیچ سایت (هستهای) و فعالیت اعلام نشده‌ای» در ایران وجود ندارد.
آقای نجفی در یک برنامه تلویزیونی در پاسخ به سوالی درباره بازرسی از مراکز نظامی ایران بر اساس پروتکل الحاقی پیمان منع گسترش سلاح هستهای گفت که اجرای این پروتکل موضوع جدیدی نیست و ایران قبلا پروتکل الحاقی را به مدت دو سال و نیم داوطلبانه اجرا کرده است.
وی اضافه کرد: «پیش از این ساخت سانتریفیوژها و قطعات حساس را فقط صنایع دفاعی ایران می‌توانست انجام دهد و ما بر اساس اجرای پروتکل برخی کارگاه‌ها رابه آنها نشان دادیم؛ اگر منظور این باشد که ما قبلا آن را اجرا کردیم و مشکلی هم نبوده و این به هیچ وجه به معنای باز کردن سایت‌های نظامی به روی بازرسان نیست.»
نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در عین حال تصریح کرد: «اتهامات غربی‌ها ممکن است باز هم مطرح شود، اما این به معنای دادن چک سفید به آژانس برای بازرسی از تاسیسات نظامی نخواهد بود.»
وی در عین حال تاکید کرد که اکنون ساخت قطعات مربوط به برنامه اتمی ایران در سازمان انرژی اتمی انجام می‌شود، نه در صنایع نظامی ایران.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مشکوک است که ایران طی سال‌های گذشته به آزمایش چاشنی‌های انفجاری قابل استفاده در ساخت بمب هستهای در سایت نظامی پارچین دست زده است.
این نهاد بین‌المللی که بر برنامه اتمی ایران نظارت می‌کند، می‌گوید که علی‌رغم نمونه‌برداری‌هایی که در بازرسی‌های قبلی از این تاسیسات داشته، به اطلاعات جدیدی دست یافته و باید دوباره از پارچین نمونهبرداری شود، اما تهران در سال‌های گذشته از بازدید مجدد بازرسان آژانس از پارچین ممانعت کرده است.
آژانس می‌گوید ایران در سال‌های گذشته با پاکسازی پارچین، آثار آزمایش‌های مشکوک خود در این منطقه را از بین برده است. جمهوری اسلامی این اتهام را تکذیب کرده است.
بر پایه پروتکل الحاقی در پیمان منع گسترش سلاح هستهای یا همان ان‌پی‌‌تی که ایران در تفاهم اتمی لوزان اجرای داوطلبانه آن را پذیرفته، بازرسان آژانس انرژی اتمی مجاز خواهند بود هر زمان که لازم می‌‌دانند از تاسیسات هستهای ایران بازرسی سرزده داشته باشند.
نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اما با تاکید بر این که در پروتکل الحاقی دسترسی به تاسیسات نظامی ذکر «نشده» است، در عین حال افزود که اگر بازرسان آژانس نیاز به بازدید از «اماکن دیگر» داشته باشند می‌توانند درخواست دهند.
آقای نجفی اضافه کرد: «این حق هم به کشورها داده شده که اگر نخواهد به این اماکن دسترسی دهند باید راه‌های دیگری در پیش گرفته شود و آن طور که مشخص است، تنها راه این است که از مناطق مجاور تاسیسات نظامی نمونهبرداری کنند.»
وی تاکید کرد که ایران از نمونهبرداری مناطق «مجاور» سایت‌های نظامی خود «نگرانی» ندارد و این نمونه برداری تنها غلط بودن ادعاهای مطرح شده علیه برنامه هستهای ایران را اثبات خواهد کرد.
علی‌‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، نیز روز دوشنبه، ۷ اردیبهشت، گفته بود که «بازرسان بر اساس پروتکل الحاقی می‌توانند از مناطق اطراف مراکز غیرهسته‌ای نمونهبرداری کنند».
در همین حال عباس عراقچی، عضو ارشد تیم مذاکره‌‌کننده اتمی ایران، شامگاه سهشنبه، ۱۵ اردیبهشت، در یک برنامه تلویزیونی ضمن رد نکردن احتمال بازرسی از مراکز نظامی ایران گفته بود که بازرسی‌های «احتمالی» بر اساس پروتکل الحاقی پیمان منع گسترش سلاح هستهای «مدیریت‌شده» خواهد بود.
آقای عراقچی روز یکشنبه، ۲۰ اردیبهشت، راه «دسترسی مدیریت‌شده» به مراکز نظامی ایران را «نمونهبرداری محیطی» خواند.
گفته‌های این مقامات دولت ایران در حالی بیان می‌شود که پیش از آن مقامات نظامی ایران از بازرسیِ مراکز نظامی به عنوان خط قرمز نام برده و تأکید کرده بودند که اجازه بازرسی از این مراکز را نخواهند داد.
از جمله حسین سلامی، جانشین فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، روز شنبه، ۲۹ فروردین، در هشداری شدیداللحن گفته بود که جمهوری اسلامی جواب بازدید از مراکز نظامی ایران را «با سرب داغ» خواهد داد.
آقای نجفی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به تفاهم اتمی لوزان سوئیس تاکید کرد: «در توافق لوزان گفته نشده که آژانس اعلام کند در ایران هیچ فعالیت اعلام شده وجود ندارد و بعد تحریم‌ها برداشته شود.»
به گفته آقای نجفی، این که آژانس اعلام کند هیچ سایت (هستهای) و فعالیت اعلام نشده‌ای در ایران وجود ندارد، به اجرای پروتکل الحاقی مربوط می‌شود و این مسئله‌ای زمان‌بر است.
وی تاکید کرد که «پاسخ به سوالات گذشته آژانس» یک بحث جداگانه از اجرای تفاهم لوزان است که در ادامه مذاکرات ایران و گروه ۵+۱ باید درباره آن گفت‌وگو شود.
آقای نجفی تاکید کرد: «موضوع ایران باید به صورت یک موضوع عادی در شورای حکام مطرح شود، در غیر این صورت امکان و اجرای توافق وجود ندارد.»
گفته‌های آقای نجفی در حالی است که بر اساس گزاره‌برگ وزارت خارجه آمریکا از تفاهم لوزان، ایران موافقت کرده است که پروتکل الحاقی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را به مرحله اجرا درآورد، و دسترسی و اطلاعات بسیار بیشتری را درباره برنامه هستهای خود در اختیار آژانس قرار دهد، این اطلاعات هم تأسیسات اعلام شده را شامل می‌شود و هم تأسیسات اعلام نشده را.
تیم مذاکره ایران از روز سهشنبه گفت‌وگو با مذاکره‌‌کنندگان گروه ۵+۱، برایتدوین توافق جامع را در وین از سر گرفته است.
در همین حال روز چهارشنبه نشست عباس عراقچی و مجید تخت روانچی، معاونان وزیر خارجه ایران، با هلگا اشمید، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، برگزار شد.
به گفته آقای عراقچی، روز جمعه معاونان وزرای خارجه کشورهای گروه۵+۱ به این مذاکرات ملحق خواهند شد.
