محمود احمدی نژاد، رئیس جمهوری ایران، هفته آینده سفری به برزیل و چند کشور دیگر آمریکای جنوبی از جمله ونزوئلا و بولیوی خواهد داشت.
صاحبنظران سیاسی بر این باورند که برزیل قصد دارد نقش میانجی برای برقراری گفت‌و‌گو میان آمریکا و ایران را بر عهده بگیرد.
چه مقدار این نظر کارشناسان سیاسی به واقعیت نزدیک است؟
رادیو فردا در گفت‌وگویی با دکتر بهمن آقایی دیبا استاد حقوق بین الملل دانشگاه ویرجینیا نخست از وی پرسیده آیا برزیل اساسا می‌تواند چنین نقشی ایفا کند؟
بهمن آقایی دیبا: با توجه به کانال‌های متعدد ديگری که اکنون برای گفت‌وگوی بين ايران و آمريکا وجود دارد، از جمله گروه ۵+۱ و مذاکراتی که از طريق ترکيه و ساير کانال‌ها انجام شده، جايی باقی نمی‌ماند که برزيل بتواند نقش مهمی بازی کند. حضور ايران در آمريکای لاتين ملاحظات و دلايل خاصی را دنبال می‌کند.
برخورد برزيل با برنامه‌های ايران هميشه يک جنبه قوی تجاری داشته است. با توجه به بعد مسافت مسايل امنيتی و داخلی ايران برای برزيل اهميت خاصی ندارد، در نتيجه ديد آن‌ها در اين زمينه بيشتر جنبه تجاری و اقتصادی دارد خصوصاً اگر بتوانند در اين ميان با فروختن برخی از تجهيزات و حتی تهيه اورانيوم برای ايران نفعی ببرند.
اکنون جمهوری اسلامی به تنظيم روابط اقتصادی خود حساسيت بيشتری نشان می‌دهد، يعنی ايران روابط اقتصادی خود را بر اساس عکس‌العمل ساير کشورها نسبت به قطعنامه‌هايی که در سازمان ملل متحد در مورد مسئله اتمی و حقوق بشری عليه ايران مطرح است، تنظيم می‌کند.
من معتقدم که برای برزيل هيچ اهميتی ندارد که در آن سوی دنيا وضعيت حقوق بشر در ايران چگونه است. برخورد برزيل و موضع‌گيری‌های اين کشور نسبت به جمهوری اسلامی مبتنی بر مسايل تجاری و حداکثر بهره برداری از ارتباط اقتصادی با ايران است، بدون توجه به مسايل داخلی ايران و ملاحظات حقوق بشری.
صاحبنظران سیاسی بر این باورند که برزیل قصد دارد نقش میانجی برای برقراری گفت‌و‌گو میان آمریکا و ایران را بر عهده بگیرد.
چه مقدار این نظر کارشناسان سیاسی به واقعیت نزدیک است؟
رادیو فردا در گفت‌وگویی با دکتر بهمن آقایی دیبا استاد حقوق بین الملل دانشگاه ویرجینیا نخست از وی پرسیده آیا برزیل اساسا می‌تواند چنین نقشی ایفا کند؟
بهمن آقایی دیبا: با توجه به کانال‌های متعدد ديگری که اکنون برای گفت‌وگوی بين ايران و آمريکا وجود دارد، از جمله گروه ۵+۱ و مذاکراتی که از طريق ترکيه و ساير کانال‌ها انجام شده، جايی باقی نمی‌ماند که برزيل بتواند نقش مهمی بازی کند. حضور ايران در آمريکای لاتين ملاحظات و دلايل خاصی را دنبال می‌کند.
- برزيل از حق ايران برای استفاده صلح آميز از انرژی هسته‌ای دفاع کرده و روش خودش را در اين زمينه مثال می زند. با توجه به سوابق جمهوری اسلامی در ارتباط با پرونده هسته‌ايش، آيا در مورد برنامه هسته‌ای ايران می توان چنين خوشبينانه برخورد کرد؟
برخورد برزيل با برنامه‌های ايران هميشه يک جنبه قوی تجاری داشته است. با توجه به بعد مسافت مسايل امنيتی و داخلی ايران برای برزيل اهميت خاصی ندارد، در نتيجه ديد آن‌ها در اين زمينه بيشتر جنبه تجاری و اقتصادی دارد خصوصاً اگر بتوانند در اين ميان با فروختن برخی از تجهيزات و حتی تهيه اورانيوم برای ايران نفعی ببرند.
- برزيل معمولاً با تاکيد بر اين که نبايد در امور داخلی کشورها دخالت کرد، از موضع گرفتن درباره حقوق بشر در ايران خودداری کرده است. اين عمل برزيل در راستای منافع خاصی است يا برای باز نگهداشتن درهای روابط و تأثير گذاشتن بر ايران است؟
اکنون جمهوری اسلامی به تنظيم روابط اقتصادی خود حساسيت بيشتری نشان می‌دهد، يعنی ايران روابط اقتصادی خود را بر اساس عکس‌العمل ساير کشورها نسبت به قطعنامه‌هايی که در سازمان ملل متحد در مورد مسئله اتمی و حقوق بشری عليه ايران مطرح است، تنظيم می‌کند.
من معتقدم که برای برزيل هيچ اهميتی ندارد که در آن سوی دنيا وضعيت حقوق بشر در ايران چگونه است. برخورد برزيل و موضع‌گيری‌های اين کشور نسبت به جمهوری اسلامی مبتنی بر مسايل تجاری و حداکثر بهره برداری از ارتباط اقتصادی با ايران است، بدون توجه به مسايل داخلی ايران و ملاحظات حقوق بشری.
