لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
یکشنبه ۴ آذر ۱۴۰۳ تهران ۱۵:۲۹

گسترش نفوذ حزب‌الله و افزایش نگرانی دولت‌های عربی


طرفداران حزب‌الله در خیابان‌های بیروت
طرفداران حزب‌الله در خیابان‌های بیروت
گسترش نفوذ حزب‌الله در خاورمیانه باعث نگرانی شدید دولت‌های عربی در مورد تقویت ایران در منطقه و عمیق‌تر شدن شکاف بین سنی‌ها و شیعیان شده است.

به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس نگرانی دولت‌های عربی به خصوص در حال حاضر تشدید شده است چون انتظار می‌رود که حزب‌الله در انتخابات پارلمانی ۷ ژوئن در لبنان موقعیت سیاسی خود را تحکیم کند.

دو وجه از تقویت حزب‌الله که یکی گسترش نفوذ سیاسی در داخل لبنان و دیگری افزایش فعالیت‌های آن در سایر کشورهای عربی است از نگاه دولت‌های سنتی عرب نشانه تقویت موضع منطقه ای ایران است و این در حالی است که سیاست باراک اوباما برای تجدید مناسبات با ایران، رقیب تاریخی اعراب، نگرانی آن‌ها را دوچندان کرده است.

آسوشیتدپرس از قول امل سعد قریب یک صاحبنظر لبنانی می‌نویسد: «گروه حزب‌الله اکنون در منطقه نقشی را ایفا می‌کند که نیرومندتر و با نفوذتر از بسیاری از دولت‌های عربی است.»

امل سعد قریب یک صاحبنظر لبنانی: «گروه حزب‌الله اکنون در منطقه نقشی را ایفا می‌کند که نیرومندتر و با نفوذتر از بسیاری از دولت‌های عربی است.»
در ادامه این تحلیل به موارد بحران در مناسبات دولت‌های عربی و حزب‌الله اشاره می‌شود. دولت مصر چند ماه پیش گروه حزب‌الله را متهم کرد به سازماندهی یک هسته مخفی برای انجام حملات مسلحانه در مصر. رئیس جمهور یمن اخیرا این گروه را متهم کرده است که شیعیان شورشی این کشور را آموزش نظامی می‌دهد. دولت عربستان سعودی همواره در مورد گسترش نفوذ ایران اعلام خطر کرده و دولت مغرب (مراکش) نیز چندی پیش روابط دیپلماتیک خود را به خاطر آنچه که تلاش ایران برای تحریک شیعیان در کشورهای سنی توصیف نمود قطع کرد.

آسوشیتدپرس می‌نویسد که گروه حزب‌الله درمقابل این اتهامات همواره تاکید کرده که به هیچ وجه در امور داخلی کشورهای عربی دخالت نمی‌کند. شیخ حسن نصرالله رهبر این گروه دخالت در یمن را تکذیب کرده و گفته است که افراد حزب‌الله در مصر برای انتقال اسلحه به مناطق فلسطین کار می‌کردند و نه حمله به مص؛.با وجود این توضیحات، اذعان رهبران حزب‌الله به کمک تسلیحاتی به گروه حماس، نشان مهم و هشدارآمیزی بود در مورد گسترش حوزه عملیاتی این گروه.

حسن عزالدین، مشاور رهبر حزب‌الله در امور کشورهای عربی، اخیرا در مصاحبه ای گفت: «ما در مورد دادن کمک‌های مورد نیاز به مردم فلسطین هیچ تعارفی نداریم اما به هیچ عنوان در مشکلات داخلی کشورهای عربی و اختلافات این دولت‌ها با مخالفان آنها دخالت نمی‌کنیم، حتی اگر چنین چیزی از ما خواسته شود.»

با این همه حسن عزالدین اعلام کرد که گروه حزب‌الله امیدوار است که سابقه این گروه در مبارزه با اسرائیل سرمشقی باشد برای کشورهای عربی. او همچنین پیشنهاد کرد که حزب‌الله برای پایان دادن به اختلافات بین شیعیان و سنی‌ها در خارج از لبنان دخالت کند. شیخ حسن نصرالله رهبر گروه حزب‌الله لبنان نیز روز چهارشنیه آمریکا و اسرائیل را متهم کرد که می‌کوشند بین کشورهای سنی عرب و ایران دشمنی ایجاد کنند.

تحلیلگر آسوشیتدپری یادآوری می‌کند که توان و محبوبیت گروه شیعه حزب‌الله در میان ملل سنی عرب جذابیت چندانی ندارد. اما حسن نصرالله به خاطر مبارزه و موضع قاطع وی در جریان حمله ۲۰۰۶ اسرائیل به خاک لبنان در افکار عمومی اعراب محبوبیت فراوانی پیدا کرده است.

برخی صاحبنظران جهان عرب از جمله ابراهیم بایرام، تحلیلگر امور شیعیان در روزنامه النهار چاپ بیروت، معتقدند که گروه حزب‌الله می‌کوشد در کشورهای سنی نیز نفوذ کند.

کشورهای سنتی عرب که همواره نقش دوستان آمریکا را داشته‌اند نگرانند که بهبود مناسبات ایران با واشنگتن در کنار توسعه نفوذ حزب‌الله عاملی برای تضعیف نفوذ منطقه‌ای آن‌ها شود.
گروه حزب‌الله با حمایت مالی و تسلیحاتی ایران در پس از آنکه اسرائیل لبنان را اشغال کرد، شکل گرفت. اکنون علاوه بر واحدهای شبه نظامی وتوان موشکی خود در جنوب این کشور، یک بازوی سیاسی نیرومند نیز دارد که سهم مهمی از کرسی‌های مجلس لبنان در اختیار آن است. گروه حزب‌الله در تحولات سیاسی لبنان همواره به قدرت نظامی خود تکیه داشته و به عنوان نمونه سال گذشته برای قدرت‌نمایی، شبه نظامیان خود را به خیابانهای بیروت فرستاد.

به اعتقاد بسیاری گروه حزب‌الله سال‌هاست که به شکل پنهانی در سایر کشورهای عربی برای جمع‌آوری کمک مالی و اسلحه و کسب اطلاعات فعالیت می‌کند. برخی گروه حزب‌الله را متهم کرده‌اند که شیعیان شورشی عراق را نیز آموزش داده است. اما گذشته از مورد عراق تاکنون هیچگاه يک دولت عربی حزب‌الله را به دخالت در امور داخلی کشوراش متهم نکرده بود و به نوشته آسوشیتد پرس، آن‌ها معمولا چشم خود را به روی فعالیت‌های این گروه می‌بستند.

تحلیلگر آسوشیتدپرس سپس به همزمانی گسترش نفوذ حزب‌الله با احتمال بهبود مناسبات ایران و آمریکا اشاره کرده و یادآوری می‌کند که کشورهای سنتی عرب که همواره نقش دوستان آمریکا را داشته‌اند نگرانند که بهبود مناسبات ایران با واشنگتن در کنار توسعه نفوذ حزب‌الله عاملی برای تضعیف نفوذ منطقه‌ای آن‌ها شود.

به نظر می‌رسد که موقعیت گروه حزب‌الله در حال تحکیم است. احتمال فراوان دارد که جبهه ائتلافی شامل این گروه در انتخابات پارلمانی امسال لبنان به پیروزی چشمگیری برسد. دولت بریتانیا در فکر گشایش نوعی دیالوگ با حزب‌الله لبنان است که می‌تواند به این گروه نوعی مشروعیت بین‌المللی ببخشد.

دولت آمریکا حزب‌الله لبنان را یک گروه تروریستی می‌داند ولی بریتانیا و سایر کشورهای اروپایی چنین موضعی ندارند.
XS
SM
MD
LG