پیمان کاهش سلاح های استراتژیک. پراگ، پایتخت جمهوری چک، روز پنجشنبه شاهد امضای یک معاهده تاریخی بود: معاهده ای میان دو قدرت بزرگ اتمی جهان. آمریکا و روسیه. رئیسان جمهوری این دو کشور، باراک اوباما و دیمیتری مدودیف، که برای امضای این معاهده به جمهوری چک سفر کرده اند، متعهد شدند که به امید رفتن به سوی جهانی خالی از سلاح هسته ای، شمار کلاهک های اتمی زرادخانه های خود را به یک سوم یعنی به ۱۵۵۰ عدد کاهش دهند. با اینهمه اجرای این معاهده تاریخی در گرو تصویب آن در سنای آمریکا و دومای روسیه است: امری که به گفته شماری از آگاهان سیاسی، به ویژه در سنای آمریکا، پیشاپیش انتخابات میان دوره در پائیز، با «اما» و «اگر»های بسیاری روبه رو است.
آقایان اوباما و مدودوف پس از امضای قرارداد معروف به استارت ۲ در تالار اسپانیای کاخ پراگ، به سیاست تهران در برابر موضع جامعه بین المللی درباره پرونده هسته ای جمهوری اسلامی ایران ایراد گرفتند و گفتند بهترین راه حل برای مسئله هسته ای ایران، تحریم های هوشمندانه و هدفمند است، تا به گفته آنان، به مردم ایران لطمه ای وارد نشود.
همه اینها پیشاپیش دو کنفرانس در زمینه خلع سلاح اتمی، یکی در واشینگتن با حضور سران نزدیک به ۵۰ کشور و دیگری در تهران با دعوت از نماینده ۶۰ کشور و در شرایطی است که کشورهای غربی و در راس آنها آمریکا، می گویند هدف از برنامه هسته ای ایران تولید سلاح هسته ای است. اما ایران با در این اتهام می گوید هدف از این برنامه تولید برق و بهره برداری صلح آمیزاز فعالیت هسته ای است.
اهمیت پیمان پراگ و شانس عملی شدن آن تا چه اندازه است و چه تاثیری بر وضعیت ایران دارد؟ این پرسش ها را با سه میهمان برنامه این هفته دیدگاه ها در میان گذاشته ایم: با منصور فرهنگ، استاد علوم سیاسی کالج بنینگتون در ورمونت، شایان سمیعی، تحلیلگر مسائل سیاسی آمریکا در واشینگتن و علیرضا حقیقی، کارشناس امور سیاسی ایران و مدرس در دانشگاه تورونتو.
منصور فرهنگ: عهدنامه منع گسترش تسلیحات هسته ای بر سه پایه استوار است. یکی اینکه کشورهای امضا کننده متعهد می شوند که به دنبال دستیبابی برای تسلیحات هسته ای نباشند. دوم اینکه کشورهای دارای سلاح هسته ای که که در آن موقع فقط پنج کشور بودند، سعی می کنند زرادخانه هسته ای خود را کاهش بدهند در جهت یک امید ایده آلی خلع سلاح کامل. سوم اینکه کشورهای دارای تکنولوژی هسته ای به امضاءکنندگان عهدنامه کمک می کنند که از انرژی هسته ای برای مقاصد صلح آمیز استفاده کنند. در چهل سال گذشته اقدامی در جهت کاهش تسلیحات هسته ای موجود بین این پنج کشور ایجاد نشده است.
منصور فرهنگ به اشاره به این نکته که ۹۵ درصد کل زرادخانه هسته ای جهان بین آمریکا و روسیه تقسیم شده است، می گوید تلاش آمریکا و روسیه برای کاهش این مقدار به یک سوم قدم مثبتی است اما باید دید سنای آمریکا این قطعنامه را تایید می کند یا نه؛ «اگر این عهدنامه تایید شود، آمریکا و روسیه در موضع بهتری قرار خواهند داشت که فشار بیاورند بر کشورهایی مانند ایران یا کره شمالی و غیره که جلوی برنامه هسته ای آنها را مهار کنند.»
به باور آقای فرهنگ، با وجود مثبت بودن این گام، حل مسئله تسلیحات هسته ای در جهان به این سادگی میسر نخواهد بود.
شایان سمیعی: گروه های محافظه کار در آمریکا بر علیه این معاهده واکنش شدیدی نشان دادند و در صدد این هستند که در مجلس سنا جلوی تصویب این معاهده را بگیرند. از طرف دیگر لیبرال ها هم از اوباما ایراد می گرفتند که ایشان به اندازه کافی قدم پیش نگذاشته تا کل تسلیحات هسته ای آمریکا را از بین ببرد. اوباما در امضای این معاهده سعی کرد چندین کار مختلف را انجام دهد. یکی اینکه ایشان می خواست طرف میانه را بگیرد و دو اینکه قبل از این کنفرانس هفته آینده واشینگتن در مورد سلاح های هسته ای، توافق نامه ای را با روسیه داشته باشد. سوم اینکه ایشان می خواست هر دو حزب آمریکا را در یک فشار مضاعفی قرار دهد که آنها مجبور شوند یک واکنش یا نقطه نظری نسبت به این مسئله داشته باشند.
آقای سمیعی معتقد است این اقدام برای اوباما هم وجهه بین المللی دارد و هم وجهه داخلی.
علیرضا حقیقی: امضای این معاهده نشان می دهد که سیگنال های اساسی در وحدت نظر آمریکا و روسیه در مورد مسائل بین المللی، هشداری است برای ایران. در گذشته ایران به این تضادها و شکاف ها دل خوش کرده بود و الان روز به روز دارد این شکاف ها کمتر می شود. نکته دوم اینکه ایران به خوبی می داند که در وضعیت کنونی که نیاز دارد در حوزه خلیج فارس به عنوان یک بازیگر به رسمیت شناخته شود و تحریم های جدی بین المللی شامل حالش نشود، نیاز دارد که به قطب های بین المللی دست پیدا کند و به آنها نزدیک شود. با توجه به هماهنگی میان آمریکا و روسیه، الان احساس ایران این است که ممکن است چین هم به این بازی بپیوندد. نکته سوم هم این است که جناح های داخلی فشارهای بیشتری را برای اینکه ایران بتواند یک راه حل استراتژیک پیدا کند برای برونرفت از این وضعیت خواهند آورد.
علیرضا حقیقی با اشاره به سیاست «زیگزاگی» دولت ایران در مورد آمریکا می گوید این سیاست نشان می دهد که ایران فاقد یک سیاست استراتژیک بین المللی است.
منصور فرهنگ: نکته ای که به اختلاف میان دموکرات ها و جمهوری خواه ها باید اضافه کرد، این است که این عهدنامه تفاوت زیادی با عهدنامه ای که ریگان با روسها بست، ندارد. رونالد ریگان هم می گفت ما می خواهیم زرادخانه خود را تا یک سوم تقلیل بدهیم. حتی اگر برگردیم به سال ۱۹۵۸، موضعی که پرزیدنت آیزنهاور در رابطه با تسلیحات اتمی می گرفت، باز با این تفاوتی ندارد. اما تفاوتی که موضع اوباما با دوره بوش و حتی دوره قبل از او، دوره کلینتون، دارد، این است که آمریکا تنها کشور دارای زرادخانه هسته ای بود که نمی گفت تحت هیچ عنوانی آماده استفاده تهاجمی و یا عکس العمل به حمله متعارف نظامی با سلاح هسته ای نیست. همیشه این موضوع را مبهم می گذاشت. یعنی این امکان هست که آمریکا هر وقت که امنیت و منافعش ایجاب کند از تسلیحات هسته ای استفاده کند. اوباما برای اولین بار آمده تغییر کوچک ولی قابل اهمیتی در این موضع آمریکا داده که می گوید ما تسلیحات هسته ای علیه کشورهایی که عهدنامه منع گسترش تسلیحات هسته ای را امضا کرده اند، هرگز استفاده نمی کنیم، مگر اینکه این کشورها تعهدات خود را به عهدنامه منع گسترش تسلیحات هسته ای را نقض کرده باشند. در اینجاست که ایران و کره شمالی را پیش می کشد. این یک تهدید جدی علیه ایران است. حتی این تهدید اگر با نیت گرفتن آوانس از ایران مطرح شده باشد، اگر عکس العمل ایران منطقی نباشد، می تواند تقابل میان ایران و آمریکا را بیش از پیش خطرناک کند.
آقای فرهنگ بر این نکته تاکید می کند که اگر ایران واقعاً قصد دستیابی به سلاح هسته ای را ندارد، باید دعوت اوباما را بپذیرد و سعی کند به توافقی برسد که برای طرفین قابل تحمل باشد.
آقای فرهنگ نتیجه می گیرد که امتناع ایران، شک و تردید جهانی را نسبت به ایران افزایش می دهد.
آقای سمیعی، در پاسخ به اینکه آیا ادامه سمت گیری های مشابه روسیه و آمریکا می تواند موجب شود که سناتورهای آمریکایی معاهده پراگ را تایید کنند، می گوید این مسئله بستگی دارد به اینکه واکنش هایی که در ظرف چند روز آینده از ایران بیرون خواهد آمد، چگونه خواهد بود.
شایان سمیعی با اشاره به کنفرانسی که در روزهای ۱۷ و ۱۸ آوریل در تهران برگزار خواهد شد و حضور چین در این کنفرانس و چشم انداز کنفرانس پنجاه کشور جهان در واشینگتن، می گوید برخی سناتورهای محافظه کار آمریکا به خاطر انتخاب مجدد خود، نمی توانند زیاد بر علیه این معاهده واکنش نشان دهند.
این تحلیلگر مسائل سیاسی در واشینگتن نتیجه گیری می کند که در صورتی که آمریکا موفق شود چین را هم رای خود کند، سناتورهای آمریکایی نیز به یک نقطه مشترک دست خواهند یافت.
علیرضا حقیقی بر این باور است که تحریم های جدی که ایران را فلج سازد، بعید است که مورد موافقت روسیه یا چین واقع شود. وی می افزاید: آقای اوباما چیز زیادی روی میز نگذاشت؛ «آن چیزهایی که آمریکا روی میز گذاشته، چیزهای اندکی است و طبیعی است که ایران آنها را قبول نکند. اگر آمریکا قصد دارد که مسائل ایران به طور جدی و اصولی حل شود، مسئله رفع تحریم ها مسئله ای است که ایران به نظر من حاضر است در مقابل معامله نفت امتیاز بدهد. توافق ژنو را نگاه کنید، هیچ چیزی به ایران در مقابل ارائه اورانیوم داده نشده است.»
در همین زمینه آقای منصور فرهنگ معتقد است اختلافات ایران و آمریکا بسیار وسیع و پیچیده است. وی با تاکید بر اینکه پیشرفت در راه یک توافق اصولی میان دو طرف نیاز به یک اقدام گام به گام دارد، با آقای حقیقی هم رای است که اقدام اوباما به خودی خود خواست های ایران را ارضاء نمی کند؛ «رژیم ایران به جایی رسیده که از حرکت عادی سازی رابطه با آمریکا وحشت بیشتری دارد تا ادامه تقابل. این مسئله ایران تا حل نشود، حتی با بهترین نیت و لیبرال ترین رئیس جمهور آمریکا نمی شود امیدی به خاتمه این تقابل داشت.»
آقای سمیعی در پاسخ به همین پرسش تاکید می کند که ایران نمی تواند تصمیم گیری درستی داشته باشد. به باور وی مدیریت و رهبری ایران تصمیمی در مورد این مسئله اتخاذ نکرده است؛ «چون این ایران است که باید حسن نیت نشان دهد. آمریکا و دولت های غربی همه حسن نیت خود را نشان داده اند اما ایران هنوز این کار را نکرده است.»
آقای حقیقی ضمن مخالفت با این نظر آقای سمیعی می گوید: «در دوره آقای خاتمی، ایران قرار بود غنی سازی را تعلیق کند. ایران دو سال و نیم غنی سازی را تعلیق کرد، کارشکنی های جان بولتون و دولت بوش اجازه نداد توافقی صورت بگیرد و باعث شد که دولت خاتمی با وجود حسن نیتی که نشان داد، پاسخ منفی بگیرد و سبب شد که رادیکال ها در ایران نشان دهند که هر وقت در مقابل آمریکا کوتاه آمدید، امتیاز کمتری گرفتید. من با آقای فرهنگ موافقم که آقای اوباما استارت خوبی زد و نامه نوشت به آقای خامنه ای. ولی مسائل بعد از انتخابات ریاست جمهوری، معادلات قدرت را در ایران تغییر داد. در واشینگتن هم جناح هایی که روش های تند را در مورد ایران جستجو می کنند، طنین صدایشان بلند تر شده است. در ایران هم جناح هایی هستند که بقای خود را در دعواها با آمریکا جستجو می کنند. تحریم ها به گسترش فضای دموکراتیک در ایران کمکی نمی کند و سبب می شود نیروهای نظامی قدرتمند تر شوند. سرنوشت کشورهایی که تحریم شده اند، نشان داده که سرنوشت مثبتی در راستای تحقق دموکراسی نبوده.»
آقای سمیعی با اشاره به اینکه دینامیسم دوران آقای خاتمی و کلینتون دیگر وجود ندارد، می گوید تحریم باید به گونه ای باشد که بتواند دولت ایران را به زانو در بیاورد.
آقای منصور فرهنگ در پایان در پاسخ به این پرسش که در پیوند با امضای معاهده پراگ، چه چیزی را باید در روزهای آینده در نشست تهران و واشینگتن مد نظر داشت و به آن توجه کرد، می گوید: نشست ایران یک نمایش بی معنی است. وی با تاکید بر این که این کنفرانس هم در پی دستاورد تبلیغاتی از نوع کنفرانس هولوکاست است، می گوید: «باید سئوال کرد که این نوع کنفرانس ها چه ارتباطی با امنیت و رفاه جامعه ایران دارد؟ چین دنبال منافع خود است. چین همیشه سعی می کند بین منافعش با ایران و ارتباط تنگاتنگ اقتصادی و سیاسی با آمریکا یک توازن ایجاد کند.»
آقای فرهنگ نتیجه گیری می کند که برای حل مشکلات ایران، تقابل با غرب باید خاتمه پیدا کند. وی بر این باور است که هزینه این تقابل بر دوش جامعه ایران سنگینی می کند.
آقایان اوباما و مدودوف پس از امضای قرارداد معروف به استارت ۲ در تالار اسپانیای کاخ پراگ، به سیاست تهران در برابر موضع جامعه بین المللی درباره پرونده هسته ای جمهوری اسلامی ایران ایراد گرفتند و گفتند بهترین راه حل برای مسئله هسته ای ایران، تحریم های هوشمندانه و هدفمند است، تا به گفته آنان، به مردم ایران لطمه ای وارد نشود.
همه اینها پیشاپیش دو کنفرانس در زمینه خلع سلاح اتمی، یکی در واشینگتن با حضور سران نزدیک به ۵۰ کشور و دیگری در تهران با دعوت از نماینده ۶۰ کشور و در شرایطی است که کشورهای غربی و در راس آنها آمریکا، می گویند هدف از برنامه هسته ای ایران تولید سلاح هسته ای است. اما ایران با در این اتهام می گوید هدف از این برنامه تولید برق و بهره برداری صلح آمیزاز فعالیت هسته ای است.
اهمیت پیمان پراگ و شانس عملی شدن آن تا چه اندازه است و چه تاثیری بر وضعیت ایران دارد؟ این پرسش ها را با سه میهمان برنامه این هفته دیدگاه ها در میان گذاشته ایم: با منصور فرهنگ، استاد علوم سیاسی کالج بنینگتون در ورمونت، شایان سمیعی، تحلیلگر مسائل سیاسی آمریکا در واشینگتن و علیرضا حقیقی، کارشناس امور سیاسی ایران و مدرس در دانشگاه تورونتو.
- آقای فرهنگ، اهمیت تاریخی امضای معاهده معروف به استارت ۲ در پراگ میان آمریکا و روسیه در چه حد است؟
منصور فرهنگ: عهدنامه منع گسترش تسلیحات هسته ای بر سه پایه استوار است. یکی اینکه کشورهای امضا کننده متعهد می شوند که به دنبال دستیبابی برای تسلیحات هسته ای نباشند. دوم اینکه کشورهای دارای سلاح هسته ای که که در آن موقع فقط پنج کشور بودند، سعی می کنند زرادخانه هسته ای خود را کاهش بدهند در جهت یک امید ایده آلی خلع سلاح کامل. سوم اینکه کشورهای دارای تکنولوژی هسته ای به امضاءکنندگان عهدنامه کمک می کنند که از انرژی هسته ای برای مقاصد صلح آمیز استفاده کنند. در چهل سال گذشته اقدامی در جهت کاهش تسلیحات هسته ای موجود بین این پنج کشور ایجاد نشده است.
اوباما برای اولین بار آمده تغییر کوچک ولی قابل اهمیتی در این موضع آمریکا داده که می گوید ما تسلیحات هسته ای علیه کشورهایی که عهدنامه منع گسترش تسلیحات هسته ای را امضا کرده اند، هرگز استفاده نمی کنیم، مگر اینکه این کشورها تعهدات خود را به عهدنامه منع گسترش تسلیحات هسته ای را نقض کرده باشند. در اینجاست که ایران و کره شمالی را پیش می کشد. این یک تهدید جدی علیه ایران است.
منصور فرهنگ
به باور آقای فرهنگ، با وجود مثبت بودن این گام، حل مسئله تسلیحات هسته ای در جهان به این سادگی میسر نخواهد بود.
- آقای سمیعی، بازتاب امضای این معاهده در آمریکا دررسانه ها و واکنش های دو حزب دموکرات و جمهوری خواه و محافل سیاسی چگونه دیدید؟
شایان سمیعی: گروه های محافظه کار در آمریکا بر علیه این معاهده واکنش شدیدی نشان دادند و در صدد این هستند که در مجلس سنا جلوی تصویب این معاهده را بگیرند. از طرف دیگر لیبرال ها هم از اوباما ایراد می گرفتند که ایشان به اندازه کافی قدم پیش نگذاشته تا کل تسلیحات هسته ای آمریکا را از بین ببرد. اوباما در امضای این معاهده سعی کرد چندین کار مختلف را انجام دهد. یکی اینکه ایشان می خواست طرف میانه را بگیرد و دو اینکه قبل از این کنفرانس هفته آینده واشینگتن در مورد سلاح های هسته ای، توافق نامه ای را با روسیه داشته باشد. سوم اینکه ایشان می خواست هر دو حزب آمریکا را در یک فشار مضاعفی قرار دهد که آنها مجبور شوند یک واکنش یا نقطه نظری نسبت به این مسئله داشته باشند.
آقای سمیعی معتقد است این اقدام برای اوباما هم وجهه بین المللی دارد و هم وجهه داخلی.
- بپردازیم به وجهی که به ایران مربوط است. آقای حقیقی، تاثیر امضای این معاهده بر روی سیاست جمهوری اسلامی ایران چه می تواند باشد؟
علیرضا حقیقی: امضای این معاهده نشان می دهد که سیگنال های اساسی در وحدت نظر آمریکا و روسیه در مورد مسائل بین المللی، هشداری است برای ایران. در گذشته ایران به این تضادها و شکاف ها دل خوش کرده بود و الان روز به روز دارد این شکاف ها کمتر می شود. نکته دوم اینکه ایران به خوبی می داند که در وضعیت کنونی که نیاز دارد در حوزه خلیج فارس به عنوان یک بازیگر به رسمیت شناخته شود و تحریم های جدی بین المللی شامل حالش نشود، نیاز دارد که به قطب های بین المللی دست پیدا کند و به آنها نزدیک شود. با توجه به هماهنگی میان آمریکا و روسیه، الان احساس ایران این است که ممکن است چین هم به این بازی بپیوندد. نکته سوم هم این است که جناح های داخلی فشارهای بیشتری را برای اینکه ایران بتواند یک راه حل استراتژیک پیدا کند برای برونرفت از این وضعیت خواهند آورد.
علیرضا حقیقی با اشاره به سیاست «زیگزاگی» دولت ایران در مورد آمریکا می گوید این سیاست نشان می دهد که ایران فاقد یک سیاست استراتژیک بین المللی است.
- آقای فرهنگ، با توجه به اینکه محافظه کارها، همچنانکه آقای سمیعی گفتند، روی چندان خوشی نشان نداده اند به این معاهده، این وضعیت ایران را در چه وضعیتی قرار می دهد؟
آن چیزهایی که آمریکا روی میز گذاشته، چیزهای اندکی است و طبیعی است که ایران آنها را قبول نکند. اگر آمریکا قصد دارد که مسائل ایران به طور جدی و اصولی حل شود، مسئله رفع تحریم ها مسئله ای است که ایران به نظر من حاضر است در مقابل معامله نفت امتیاز بدهد.
علیرضا حقیقی
آقای فرهنگ بر این نکته تاکید می کند که اگر ایران واقعاً قصد دستیابی به سلاح هسته ای را ندارد، باید دعوت اوباما را بپذیرد و سعی کند به توافقی برسد که برای طرفین قابل تحمل باشد.
آقای فرهنگ نتیجه می گیرد که امتناع ایران، شک و تردید جهانی را نسبت به ایران افزایش می دهد.
آقای سمیعی، در پاسخ به اینکه آیا ادامه سمت گیری های مشابه روسیه و آمریکا می تواند موجب شود که سناتورهای آمریکایی معاهده پراگ را تایید کنند، می گوید این مسئله بستگی دارد به اینکه واکنش هایی که در ظرف چند روز آینده از ایران بیرون خواهد آمد، چگونه خواهد بود.
این ایران است که باید حسن نیت نشان دهد. آمریکا و دولت های غربی همه حسن نیت خود را نشان داده اند اما ایران هنوز این کار را نکرده است.
شایان سمیعی
این تحلیلگر مسائل سیاسی در واشینگتن نتیجه گیری می کند که در صورتی که آمریکا موفق شود چین را هم رای خود کند، سناتورهای آمریکایی نیز به یک نقطه مشترک دست خواهند یافت.
- آقای حقیقی، آیا مطرح شدن تحریم هوشمندانه و هدفمند ایران در صورت ادامه سیاست فعلی باعث پافشاری تهران بر روی مواضع قبلی می شود یا برعکس؟ به ویژه که این بار موضع روسیه به موضع آمریکا نزدیک تر شده است.
علیرضا حقیقی بر این باور است که تحریم های جدی که ایران را فلج سازد، بعید است که مورد موافقت روسیه یا چین واقع شود. وی می افزاید: آقای اوباما چیز زیادی روی میز نگذاشت؛ «آن چیزهایی که آمریکا روی میز گذاشته، چیزهای اندکی است و طبیعی است که ایران آنها را قبول نکند. اگر آمریکا قصد دارد که مسائل ایران به طور جدی و اصولی حل شود، مسئله رفع تحریم ها مسئله ای است که ایران به نظر من حاضر است در مقابل معامله نفت امتیاز بدهد. توافق ژنو را نگاه کنید، هیچ چیزی به ایران در مقابل ارائه اورانیوم داده نشده است.»
در همین زمینه آقای منصور فرهنگ معتقد است اختلافات ایران و آمریکا بسیار وسیع و پیچیده است. وی با تاکید بر اینکه پیشرفت در راه یک توافق اصولی میان دو طرف نیاز به یک اقدام گام به گام دارد، با آقای حقیقی هم رای است که اقدام اوباما به خودی خود خواست های ایران را ارضاء نمی کند؛ «رژیم ایران به جایی رسیده که از حرکت عادی سازی رابطه با آمریکا وحشت بیشتری دارد تا ادامه تقابل. این مسئله ایران تا حل نشود، حتی با بهترین نیت و لیبرال ترین رئیس جمهور آمریکا نمی شود امیدی به خاتمه این تقابل داشت.»
آقای سمیعی در پاسخ به همین پرسش تاکید می کند که ایران نمی تواند تصمیم گیری درستی داشته باشد. به باور وی مدیریت و رهبری ایران تصمیمی در مورد این مسئله اتخاذ نکرده است؛ «چون این ایران است که باید حسن نیت نشان دهد. آمریکا و دولت های غربی همه حسن نیت خود را نشان داده اند اما ایران هنوز این کار را نکرده است.»
آقای حقیقی ضمن مخالفت با این نظر آقای سمیعی می گوید: «در دوره آقای خاتمی، ایران قرار بود غنی سازی را تعلیق کند. ایران دو سال و نیم غنی سازی را تعلیق کرد، کارشکنی های جان بولتون و دولت بوش اجازه نداد توافقی صورت بگیرد و باعث شد که دولت خاتمی با وجود حسن نیتی که نشان داد، پاسخ منفی بگیرد و سبب شد که رادیکال ها در ایران نشان دهند که هر وقت در مقابل آمریکا کوتاه آمدید، امتیاز کمتری گرفتید. من با آقای فرهنگ موافقم که آقای اوباما استارت خوبی زد و نامه نوشت به آقای خامنه ای. ولی مسائل بعد از انتخابات ریاست جمهوری، معادلات قدرت را در ایران تغییر داد. در واشینگتن هم جناح هایی که روش های تند را در مورد ایران جستجو می کنند، طنین صدایشان بلند تر شده است. در ایران هم جناح هایی هستند که بقای خود را در دعواها با آمریکا جستجو می کنند. تحریم ها به گسترش فضای دموکراتیک در ایران کمکی نمی کند و سبب می شود نیروهای نظامی قدرتمند تر شوند. سرنوشت کشورهایی که تحریم شده اند، نشان داده که سرنوشت مثبتی در راستای تحقق دموکراسی نبوده.»
آقای سمیعی با اشاره به اینکه دینامیسم دوران آقای خاتمی و کلینتون دیگر وجود ندارد، می گوید تحریم باید به گونه ای باشد که بتواند دولت ایران را به زانو در بیاورد.
آقای منصور فرهنگ در پایان در پاسخ به این پرسش که در پیوند با امضای معاهده پراگ، چه چیزی را باید در روزهای آینده در نشست تهران و واشینگتن مد نظر داشت و به آن توجه کرد، می گوید: نشست ایران یک نمایش بی معنی است. وی با تاکید بر این که این کنفرانس هم در پی دستاورد تبلیغاتی از نوع کنفرانس هولوکاست است، می گوید: «باید سئوال کرد که این نوع کنفرانس ها چه ارتباطی با امنیت و رفاه جامعه ایران دارد؟ چین دنبال منافع خود است. چین همیشه سعی می کند بین منافعش با ایران و ارتباط تنگاتنگ اقتصادی و سیاسی با آمریکا یک توازن ایجاد کند.»
آقای فرهنگ نتیجه گیری می کند که برای حل مشکلات ایران، تقابل با غرب باید خاتمه پیدا کند. وی بر این باور است که هزینه این تقابل بر دوش جامعه ایران سنگینی می کند.
