بمنظور پيشگيری از سقوط دولت ائتلافی در بيروت و آغاز دور تازه ای از درگيری های مسلحانه با شبه نظاميان حزب الله در لبنان، عبدالله پادشاه عربستان و بشار اسد رييس جمهور سوريه غروب روز يکشنبه در پايگاه هوايی رياض ديدار و به مذاکره پرداختند.
اگرچه بنا بر اظهارات ديپلمات های نزديک به دو کشور، طی گفتگوهای طولانی روز گذشته عبدالله و اسد که در آن وليد معلم وزير خارجه سوريه نيز حضور داشت مسائل حاد ديگر خاورميانه از جمله ادامه ميانجيگری بمنظور نزديکتر ساختن دولت خود گردان فلسطين با گروه حمس، پيشگيری از قطع مذاکرات جاری مابين محمود عباس و دولت اسرائيل و همچنين کمک به تعيين تکليف دولت آينده عراق مطرح گرديده، در عين حال بنظر ميرسد که موضوع لبنان در مذاکرات ياد شده از اولويت بيشتری برخوردار بوده است.
اعاده تعادل
گفتگو های عبدالله و اسد در فاصله کوتاهی بعد از ديدار محمود احمدی نژاد از لبنان صورت ميگيرد. اگرچه زاويه اسرائيلی ديدار اخير احمدی نژاد از لبنان و واکنش های اسرائيل نسبت به آن، ساير وجوه سفر رييس دولت ايران به لبنان را تا حدودی تحت الشعاع قرار داد، با اين وجود تقويت روحی گروه حزب الله پس از انجام سفر ياد شده و در نتيجه سخت تر شدن احتمالی مواضع شيعيان در مقابل دولت ائتلافی بيروت نگرانی های تازه در منطقه بوجود آورده است.
موضوع اصلی مورد اختلاف مابين حزب الله لبنان و دولت ائتلافی سعد حريری، احتمال نام بردن از چند فرمانده نظامی حزب الله در جريان انجام تحقيقات مربوط به قتل رفيق حريری نخست وزير سابق آن کشور توسط سازمان ملل و دادگاه بين المللی هيگ است.
رفيق حريری، پدر سعد نخست وزير کنونی لبنان، طی يک انفجار خيابانی در سال ۲۰۰۵ به قتل رسيد. ابتدا سوريه به مشارکت در قتل نخست وزير وقت لبنان متهم و پيامد آن امنيت داخلی لبنان بشدت مختل شد.
طی چند ماه اخير و پس از تشکيل هيات تحقيق سازمان ملل در هيگ، اينک موضوع احتمال نام بردن از چند فرمانده حزب الله در توطئه انفجار به برزو اختلافهای تازه در لبنان منجر شده است.
مهار حزب الله
عربستان سعودی از ابتدا حمايت خود را از انجام تحقيقات سازمان ملل و دادگاه بين المللی هيگ پيرامون قتل رفيق حريری اعلام داشت. سوريه نسبت به انجام تحقيقات ياد شده سکوت توام با نارضايتی پيشه کرد و حزب الله در برابر آن به موضع گيری مخالف پرداخت.
تلاش سعد حريری که با هدف افزايش ضريب امنيت در لبنان حزب الله را در دولت ائتلافی خود جای داده است، نجات دولت ائتلافی و پيش گيری از فرو پاشی آن است.
از اين هدف عربستان سعودی نيز حمايت ميکند. به اين منظور، حريری اعلام داشته که در صورت انتشار نام اعضاء حزب الله در تحقيقات سازمان ملل، پيگيری قضايی و احضار متهمان احتمالی صورت نخواهد گرفت.
با اين وجود حزب الله لبنان خواستار تعطيل شدن تحقيقات سازمان ملل و بی اعتبار خواندن آن است. از اين موضع حزب الله لبنان، ايران نيز حمايت ميکند. انتظار عربستان از سوريه مهار کردن حزب الله است.
انتظارات عربستان
همزمان با انجام گفتگو های شب گذشته سران عربستان سعودی و سوريه در رياض، سعد حريری نخست وزير لبنان نيز در عربستان بسر ميبرد و لی در مذاکرات دو جانبه عبدلله و اسد شرکت نداشت.
ديدار شب گذشته اسد از عربستان سعودی دومين ديدار وی از آن کشور طی سال جاری است. رهبران دو کشور در ۳۰ ماه ژوئيه ديدار مشترکی نيز در "بابدا" داشتند که بيشتر با هدف حمايت از دولت ائتلافی سعد حريری انجام شد.
عربستان سعودی تلاش ميکند که از راه نزديکی با سوريه مناسبات دوستانه دمشق تهران را تحت تاثير قرار دهد. هدف بزرگتر تلاشهای سياسی رياض محدود کردن نفوذ ايران در خاورميانه است. در تعقيب هدفهای اين طرح سوريه دارای نقش با اهميتی است.
از زمان سقوط صدام در ماه مارس سال ۲۰۰۳ تاکنون، حضور و دامنه تاثير گذاری ايران در تحولات سياسی و امنيتی خاورميانه افزايش قابل ملاحظه داشته است.
موضع سوريه
عربستان سعودی ضمن حفظ روابط عادی و مناسبات کاری با جمهوری اسلامی، افزايش نفوذ منطقه ای ايران را در جهت منافع ملی خود نمی بيند. تلاشهای اخير رياض برای دور ساختن دمشق از تهران، و حتی توسل به تمهيدات اقتصادی نيز، در اين راه تا کنون چندان موثر نبوده است.
دليل عمده بی نتيجه ماندن تلاشهای عربستان برای دور نمودن دمشق از تهران، پيروی بشار اسد از سياستهايی است که حافظ اسد پدر او در زمان رياست جمهوری پيشه کرده بود.
اسد از راه حفظ دو ستی حساب شده و رعايت فاصله ها با رقيب های منطقه ای در جهت تامين منافع سوريه حد اکثر بهر ه را ميگرفت.
در ماه آوريل سال جاری شرکت فاضل آب عربستان برای اجرای طرح فاضل آب دمشق يک قرارداد سه ميليارد دلاری به امضاء رساند. عربستان همچنين بخشی از نيازهای نفتی سوريه را با قيمتهای ترجيحی تامين ميکند.
بشار اسد با پيروی از همين سياست از کمکهای اقتصادی و حمايت های سياسی تهران نيز برخوردار بوده است.
در نگاهی مشابه با عربستان دولت اسرائيل هم آماده اعطاء امتياز هايی به سوريه در قبال دوری دمشق از تهران است. در صورت دور شدن سوريه از تهران ادامه بازی با کارت ايران برای دمشق امکان پذير نخواهد بود و رهبران دمشق به اهميت اين موازنه کاملا واقف اند.
اگرچه بنا بر اظهارات ديپلمات های نزديک به دو کشور، طی گفتگوهای طولانی روز گذشته عبدالله و اسد که در آن وليد معلم وزير خارجه سوريه نيز حضور داشت مسائل حاد ديگر خاورميانه از جمله ادامه ميانجيگری بمنظور نزديکتر ساختن دولت خود گردان فلسطين با گروه حمس، پيشگيری از قطع مذاکرات جاری مابين محمود عباس و دولت اسرائيل و همچنين کمک به تعيين تکليف دولت آينده عراق مطرح گرديده، در عين حال بنظر ميرسد که موضوع لبنان در مذاکرات ياد شده از اولويت بيشتری برخوردار بوده است.
اعاده تعادل
گفتگو های عبدالله و اسد در فاصله کوتاهی بعد از ديدار محمود احمدی نژاد از لبنان صورت ميگيرد. اگرچه زاويه اسرائيلی ديدار اخير احمدی نژاد از لبنان و واکنش های اسرائيل نسبت به آن، ساير وجوه سفر رييس دولت ايران به لبنان را تا حدودی تحت الشعاع قرار داد، با اين وجود تقويت روحی گروه حزب الله پس از انجام سفر ياد شده و در نتيجه سخت تر شدن احتمالی مواضع شيعيان در مقابل دولت ائتلافی بيروت نگرانی های تازه در منطقه بوجود آورده است.
موضوع اصلی مورد اختلاف مابين حزب الله لبنان و دولت ائتلافی سعد حريری، احتمال نام بردن از چند فرمانده نظامی حزب الله در جريان انجام تحقيقات مربوط به قتل رفيق حريری نخست وزير سابق آن کشور توسط سازمان ملل و دادگاه بين المللی هيگ است.
رفيق حريری، پدر سعد نخست وزير کنونی لبنان، طی يک انفجار خيابانی در سال ۲۰۰۵ به قتل رسيد. ابتدا سوريه به مشارکت در قتل نخست وزير وقت لبنان متهم و پيامد آن امنيت داخلی لبنان بشدت مختل شد.
طی چند ماه اخير و پس از تشکيل هيات تحقيق سازمان ملل در هيگ، اينک موضوع احتمال نام بردن از چند فرمانده حزب الله در توطئه انفجار به برزو اختلافهای تازه در لبنان منجر شده است.
مهار حزب الله
عربستان سعودی از ابتدا حمايت خود را از انجام تحقيقات سازمان ملل و دادگاه بين المللی هيگ پيرامون قتل رفيق حريری اعلام داشت. سوريه نسبت به انجام تحقيقات ياد شده سکوت توام با نارضايتی پيشه کرد و حزب الله در برابر آن به موضع گيری مخالف پرداخت.
تلاش سعد حريری که با هدف افزايش ضريب امنيت در لبنان حزب الله را در دولت ائتلافی خود جای داده است، نجات دولت ائتلافی و پيش گيری از فرو پاشی آن است.
از اين هدف عربستان سعودی نيز حمايت ميکند. به اين منظور، حريری اعلام داشته که در صورت انتشار نام اعضاء حزب الله در تحقيقات سازمان ملل، پيگيری قضايی و احضار متهمان احتمالی صورت نخواهد گرفت.
با اين وجود حزب الله لبنان خواستار تعطيل شدن تحقيقات سازمان ملل و بی اعتبار خواندن آن است. از اين موضع حزب الله لبنان، ايران نيز حمايت ميکند. انتظار عربستان از سوريه مهار کردن حزب الله است.
انتظارات عربستان
همزمان با انجام گفتگو های شب گذشته سران عربستان سعودی و سوريه در رياض، سعد حريری نخست وزير لبنان نيز در عربستان بسر ميبرد و لی در مذاکرات دو جانبه عبدلله و اسد شرکت نداشت.
ديدار شب گذشته اسد از عربستان سعودی دومين ديدار وی از آن کشور طی سال جاری است. رهبران دو کشور در ۳۰ ماه ژوئيه ديدار مشترکی نيز در "بابدا" داشتند که بيشتر با هدف حمايت از دولت ائتلافی سعد حريری انجام شد.
عربستان سعودی تلاش ميکند که از راه نزديکی با سوريه مناسبات دوستانه دمشق تهران را تحت تاثير قرار دهد. هدف بزرگتر تلاشهای سياسی رياض محدود کردن نفوذ ايران در خاورميانه است. در تعقيب هدفهای اين طرح سوريه دارای نقش با اهميتی است.
از زمان سقوط صدام در ماه مارس سال ۲۰۰۳ تاکنون، حضور و دامنه تاثير گذاری ايران در تحولات سياسی و امنيتی خاورميانه افزايش قابل ملاحظه داشته است.
موضع سوريه
عربستان سعودی ضمن حفظ روابط عادی و مناسبات کاری با جمهوری اسلامی، افزايش نفوذ منطقه ای ايران را در جهت منافع ملی خود نمی بيند. تلاشهای اخير رياض برای دور ساختن دمشق از تهران، و حتی توسل به تمهيدات اقتصادی نيز، در اين راه تا کنون چندان موثر نبوده است.
دليل عمده بی نتيجه ماندن تلاشهای عربستان برای دور نمودن دمشق از تهران، پيروی بشار اسد از سياستهايی است که حافظ اسد پدر او در زمان رياست جمهوری پيشه کرده بود.
اسد از راه حفظ دو ستی حساب شده و رعايت فاصله ها با رقيب های منطقه ای در جهت تامين منافع سوريه حد اکثر بهر ه را ميگرفت.
در ماه آوريل سال جاری شرکت فاضل آب عربستان برای اجرای طرح فاضل آب دمشق يک قرارداد سه ميليارد دلاری به امضاء رساند. عربستان همچنين بخشی از نيازهای نفتی سوريه را با قيمتهای ترجيحی تامين ميکند.
بشار اسد با پيروی از همين سياست از کمکهای اقتصادی و حمايت های سياسی تهران نيز برخوردار بوده است.
در نگاهی مشابه با عربستان دولت اسرائيل هم آماده اعطاء امتياز هايی به سوريه در قبال دوری دمشق از تهران است. در صورت دور شدن سوريه از تهران ادامه بازی با کارت ايران برای دمشق امکان پذير نخواهد بود و رهبران دمشق به اهميت اين موازنه کاملا واقف اند.
