آمارهای تجاری نشان می‌دهد که صادرات آلمان به ایران در نیمه اول سال ۲۰۱۹ به نصف کاهش یافته است که بیانگر افت مبادلات تجاری با تهران به دلیل نگرانی از تحریم‌های آمریکا است.
مرکز آمار فدرال آلمان روز دوشنبه ۲۱ مرداد اعلام کرد که صادرات این کشور به ایران از ژانویه تا ژوئن امسال با ۴۸ درصد کاهش به ۶۷۸ میلیون یورو (۷۵۹ میلیون دلار) رسیده است.
واردات آلمان از ایران نیز در این دوره با ۴۳ درصد کاهش به ۱۱۰ میلیون دلار افت کرده است.
آلمان در سال گذشته عمدتا ماشین‌آلات، محصولات شیمیایی، خودرو و قطعات خودرو به ایران صادر کرد.
اداره فدرال تجارت کلان، خارجی و خدمات آلمان گفته است: «متاسفانه، این واقعیت که تجارت بین ایران و آلمان با این شدت سقوط کرده است نباید غافلگیرکننده باشد».
تحریم‌های اخیر فرامرزی آمریکا به گونه‌ای است که شرکت‌های متعلق به کشورهای ثالث نیز در صورت تجارت با ایران مجازات خواهند شد.
اداره فدرال تجارت کلان، خارجی و خدمات آلمان افزوده است: «شرکت‌های آلمانی ناچار شده‌اند تا بین بازار خود در ایران و ایالات متحده یکی را انتخاب کنند، در نتیجه مشخص است که آنها کدام بازار را ترجیح می‌دهند».
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، ۱۸ اردیبهشت پارسال این کشور را از توافق هسته‌ای شش قدرت جهانی با ایران خارج کرد و تحریم‌های معلق شده علیه تهران را بازگرداند.
در نتیجه این تحریم‌ها که در یکسال گذشته تشدید شده است، بسیاری از شرکت‌های اروپایی و آسیایی بازار ایران را ترک کرده‌اند و فروش نفت ایران نیز تا صدهزار بشکه در روز افت کرده است.
با این حال، کشورهای آلمان، بریتانیا و فرانسه اعلام کرده‌اند که همچنان به این توافق پایبند بوده و یک سازوکار ویژه مالی موسوم به «اینس‌تکس» راه‌اندازی کرده‌اند که قرار است مبادلات تجاری با ایران را تسهیل کند.
ولی به رغم گذشت ماه‌ها از اعلام راه‌اندازی این سازوکار، اینس‌تکس هنوز کاملا فعال نشده و مذاکرات فشرده درباره منابع مالی آن در جریان است.
اگر این سازوکار به طور کامل راه‌اندازی شود انتظار می‌رود مبادلات آن تنها شامل دارو و مواد غذایی شود که از سوی آمریکا تحریم نشده‌اند. ولی مقام‌های ایران تاکید کرده‌اند که پول فروش نفت باید در اینس‌تکس دیده شود تا اعتبار لازم برای خرید کالا فراهم شود.
حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران، روز ۱۵ مرداد در تماس با امانوئل مکرون، همتای فرانسوی‌اش، اعلام کرد که همکاری‌های نفتی و بانکی اصلی‌ترین حقوق ایران در برجام است.
در روزهای گذشته برخی گزارش‌ها منتشر شده بود که فرانسه پیشنهاد داده است تا ۱۵ میلیارد دلار به این کانال مالی واریز شود، ولی عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، روز دوشنبه گفت که هنوز این موضوع قطعی نیست.
تهران تهدید کرده است که اگر از منافع برجام منتفع نشود تعهدات هسته‌ایش در چارچوب این توافق را کاهش خواهد داد.
ایران در حال حاضر دو گام، شامل افزایش ذخیره و همچنین میزان غنی‌سازی اورانیوم را اجرایی کرده است. اگر مذاکرات به نتیجه نرسد، به گفته ایران، گام سوم در سپتامبر کلید خواهد خورد.
