با تصويب قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنيت سازمان ملل در ماه ژوئن ۲۰۱۰، نه تنها تحريم های اقتصادی ايران شدت يافت بلکه نام ۴۱ سازمان و فرد نيز که در نقض حقوق بشر ايران دخيل هستند درفهرست تحريم ها جا گرفت و دبيرکل سازمان ملل خواهان تشکيل هيئتی از کارشناسان برای نظارت بر اين دسته از تحريم ها شد.
اکنون علاوه بر دولت ها، کارشناسان مستقلی که مسايل ايران را مد نظر دارند چشم به تاثير تحريم ها دوخته و دست به تحليل ها و گمانه زنی های متفاوت می زنند.
آنها که به نتيجه بخش بودن تحريم ها اميد بسته اند، منتظرند ايران از اين راه مجبور شود راه مذاکره و مصالحه را در پيش گيرد و به تعهدهای بين المللی خود درباره پرونده هسته ايش پايبندی نشان دهد. عده ای که به اين روش خوشبين نيستند سابقه تاريخی تحريم ها را مثال زده و می گويند اميدی به اين روش نيست.
اين دسته دو گروه کاملا متفاوت هستند، دسته ای که توسل به هر گونه فشار و تنبيه را بی ثمر می دانند و می گويند در عوض تحريم جامعه جهانی بايد شرايط ايران را بپذيرد. گروه دوم از مخالفان تحريم معتقدند فشارهای نرم از اين نوع بی فايده است و بايد به حربه های سخت متوسل شد. اين عده اعدام ها، احکام سنگين زندان و شکنجه را شاهد مدعای خود دانسته می گويند درمورد پرونده هسته ای نيز، ايران فعاليت های خود را رها نخواهد کرد.
فيلو ال ديبل، معاون مديرکل وزارت خارجه آمريکا در دفتر خاور نزديک يکی از اعضای عالی رتبه دولت آمريکا است که در امر تحريم ها و به خصوص تحريم های افراد ناقض حقوق بشر تخصص دارد و ناظر بازتاب تحريم های ايران است.
او سال ها در پست های ديپلماتيک در کشورهای سوريه، عربستان سعودی، لبنان، تونس و پاکستان کار کرده و در ادارات مختلف دولتی آمريکا صاحب مناصب متعدد بوده است. او در گذشته همچنين عهده دار معاونت وزارت اقتصاد، تجارت و کشاورزی بود.
فيلو ديبل اين هفته به لندن آمد تا درباره تحريم های ايران با مقامات بريتانيا، رسانه ها و کارشناسان مسائل ايران گفت وگو کند. او مهمان گفت وگوی ويژه اين هفته راديو فردا است.
راديو فردا: کارشناسان معتقدند تاريخ تحريم های اقتصادی نشان می دهد اين روش فقط در يک سوم موارد ثمربخش بوده و توانسته دولت های تحريم شده را از ادامه سياست هايشان منصرف کند. فکر می کنيد در مورد ايران تحريم های جاری موثر واقع شود؟
فیلو ال دیبل: ما بايد به نتيجه اين تحريم ها خوشبين باشيم. به نظر من مهم است بفهميم در درجه اول ايران و دولت ايران تا چه حد به نظرات جامعه جهانی و اقدامات آن اهميت می دهد و نسبت به آن حساسيت دارد. در اين مورد خاص صرف اين که جامعه جهانی به اتفاق به تحريم ايران متعهد مانده و دست به عملی جمعی زده بسيار اهميت دارد.
چراکه اين فقط يک اقدام عملی نيست، بلکه اقدامی سياسی و نمادين نيز هست که نشان دهنده جدی و حساس بودن مسئله ايران است. اين موضوعی است که مرا پيش از هر چيز به حاصل مثبت اين تحريم ها خوشبين می کند.
کشورهای چين و روسيه به ويژه تا مدت ها با اعمال تحريم ها مخالف می کردند و نمی خواستند مناسبات تجاری و اقتصاديشان با ايران مختل شود، اما بالاخره قبول کردند به سايرين بپيوندند. به نظر شما اين دو کشور تا چه حد به اين کار متعهد هستند؟
بايد بگويم هنوز جای بهتر و محکم تر شدن تحريم ها وجود دارد، اما در مجموع می توان گفت پيشرفت آن از حد انتظار ما و سايرين هم بهتر بوده است. ميزان همکاری در اين برنامه بسيار بی سابقه و مثبت بوده، چه در مورد به تصويب رساندن قطعنامه ۱۹۲۹ در شورای امنيت سازمان ملل و چه پس از آن؛ وقتی ايالات متحده آمريکا تحريم های يک جانبه خود را اعمال کرد و کشورهايی چون استراليا، کانادا، ژاپن، کره جنوبی و همچنين اتحاديه اروپا به آن پيوستند و آن را دنبال کردند.
بنابراين می بينيد کشورهای جهان نه تنها حاضر به اجرای قطعنامه ۱۹۲۹ شدند بلکه بسياری از آن هم فراتر رفتند.
منتقدان و مخالفان تحريم آن را يک نوع تنبيه دسته جمعی می خوانند و به مصيبت کودکان عراق که به علت تحريم از دارو و درمان محروم مانده اند اشاره می کنند. پاسخ شما به اين انتقاد چيست؟
به نظر من به چند دليل اين انتقاد به جايی نيست، اول اين که در تحريم های آمريکا و تقريبا تمام تحريم های بين المللی ورود غذا و دارو و نيازهای اوليه انسانی شامل تحريم نيست و می تواند بدون هيچ اشکالی به مسير پيشين خود ادامه دهد.
به علاوه در مورد ايران به خصوص فکر نمی کنم هدف تحريم های ما تنبيه دسته جمعی باشد، چه در نيت و چه در تنظيم آن. اين تحريم ها فقط به منظور فشار به دولت ايران است تا پای ميز مذاکره آمده، حاضر به تعاملی سازنده با جامعه جهانی و همکاری با آژانس بين المللی اتمی شود و به تعهدات بين المللی خود گردن نهد. من آن را حتی در مورد ايران تنبيه نمی خوانم.
شما به خصوص در مورد تحريم بر افراد کار و مطالعه کرده ايد و هشت نفر از ناقضان حقوق بشر در ايران را نام برده و مورد تحريم قرار داده ايد. اين نوع تحريم چه معنايی دارد و چه تاثيری می گذارد؟
بگذاريد ابتدا بگويم هدف ما از اين کار چه بوده است. ما فکر کرديم برايمان خيلی مهم است ايران بداند از آن چه داخل کشور می گذرد آگاهيم و می دانيم چه کسانی از ميان اعضای دولت مسئول نقض حقوق بشر هستند.
اين اولين باری است که ما دست به تحريم افراد ايرانی به اين منظور زده ايم.
اهميت کار در آن است که نشان داده ايم پس از پيگيری بسيار دقيق توانسته ايم اين افراد را شناسايی کنيم. تحريم اين افراد به هيچ وجه يک اقدام سياسی نيست، ما با سند و مدرک نشان داده ايم اينها ورای مسايل سياسی، قانون و مواردی که بايد به طور قانونی به آن پايبند باشند را زيرپا گذاشته اند.
بايد اضافه کنم تحريم اين افراد تحريم ايران نيست، بلکه هدف صرفا تک تک اين افراد است.
آيا درست بگوييم با اين کار شما خواسته ايد مستقيما مردم ايران را مخاطب قرار داده به آنها بگوييد برای حقوق انسانی شان اهميت قائل هستيد؟
اين کاملا برداشت درستی است. ما می خواهيم صدای مردم ايران و آنهايی که حقوقشان از سوی دولت ايران پايمال شده شنيده شود و می خواهيم همبستگی خود را با قربانيان شکنجه و تعقيب، زندان های غير قانونی و خانواده های اعدام شدگان سياسی اعلام کنيم و همان طور که وزير خارجه آمريکا گفت می خواهيم به آنها بگوييم در کنارشان ايستاده ايم.
دولت شما از طرق مختلف به خصوص از طريق رسانه ها به صدای اپوزيسيون ايران درمورد تحريم ها گوش داد. آنها از شما خواستند تحريم ها را طوری تنظيم کنيد که کمترين صدمه به مردم و بيشترين صدمه به دولت بخورد. آيا در اين کار موفق بوديد؟
ما تلاش خود را می کنيم تا همه تحريم ها را به سوی دولت هدفمند کنيم. اين فقط خواست اپوزيسيون و توصيه آنها نبود، ما معتقديم مراعات مردم ايران بهترين راه برای نتيجه بخش بودن تحريم هاست.
در مورد موفق بودن تحريم ها نيز بايد بگويم تا حال توانسته در جهت نتيجه بخش بودن پيش برود، اما هنوز نتوانسته دولت ايران را پای ميز مذاکره بنشاند که در آن بر سر پرونده هسته ای به نتيجه و توافق سازنده ای برسيم. اين هدف اصلی ما از تحريم هاست.
بايد اضافه کنم ما فکر نمی کنيم تحريم ها روشی کامل و بی عيب است، اما با توجه به شرايط ايران تنها راه موثری است که می توانستيم انتخاب کنيم.
مقامات ايران می گويند تحريم ها عدويی است که سبب خير شده و باعث رها شدن صنعت و اقتصاد ايران از وابستگی است که در نهايت به خودکفايی اقتصادی ايران منجر می شود. به نظر شما اين اظهارات درست است؟
جای تعجب نيست که دولت ايران چنين ادعايی کند. با اين حرف می خواهد بگويد تحريم ها کارگر نيست. اين ادعا کاملا نادرست است چرا که تحريم ها ايران را از تجارت، سرمايه گذاری و دسترسی به دانش و فن آوری جهان محروم می کند. چنين محروميتی هرگز نمی تواند سبب خير باشد.
طبيعی است که دولت ايران از تحريم ها برای تبليغ عليه غرب استفاده کند. ما انتظار چنين واکنش هايی را داشتيم و فکر می کنيم مردم ايران هم با چنين واکنش هايی آشنا هستند و آن را تشخيص می دهند. دولت جمهوری اسلامی از ابتدای تشکيل، شعارهای ضد غربی و ضد آمريکايی سر داده و فکر نمی کنم مردم ايران گول اين شعارها را بخورند.
اگر تحريم ها نتوانست نتيجه مورد نظر را به بار آورد و از نظر شما به حل پرونده هسته ای ايران منجر شود، قدم بعدی چه خواهد بود؟
من نمی خواهم در مورد قدم بعدی اظهار نظر کنم و يا به سوالات فرضی پاسخ دهم. تحريم های جديد تازه شروع شده و هنوز خيلی زود است بگوييم تحريم ها موثر نيست و بخواهيم به قدم بعدی فکر کنيم.
مردم ايران می خواهند بدانند اگر تحريم ها موثر بود و شما به نتيجه مطلوب بر سر پرونده هسته ای رسيديد، آيا نقض حقوق بشر در ايران را فراموش خواهيد کرد؟
نه، به هيچ وجه فراموش نخواهيم کرد. به طور مثال ما مذاکرات بسيار دشواری دراين مورد با ساير کشورها داريم و حتی وقتی در مورد مسايل امنيتی و غيره با ما همکاری می کنند آن را کافی نمی دانيم و بر سر مسئله حقوق بشر پافشاری می کنيم.
اکنون علاوه بر دولت ها، کارشناسان مستقلی که مسايل ايران را مد نظر دارند چشم به تاثير تحريم ها دوخته و دست به تحليل ها و گمانه زنی های متفاوت می زنند.
آنها که به نتيجه بخش بودن تحريم ها اميد بسته اند، منتظرند ايران از اين راه مجبور شود راه مذاکره و مصالحه را در پيش گيرد و به تعهدهای بين المللی خود درباره پرونده هسته ايش پايبندی نشان دهد. عده ای که به اين روش خوشبين نيستند سابقه تاريخی تحريم ها را مثال زده و می گويند اميدی به اين روش نيست.
اين دسته دو گروه کاملا متفاوت هستند، دسته ای که توسل به هر گونه فشار و تنبيه را بی ثمر می دانند و می گويند در عوض تحريم جامعه جهانی بايد شرايط ايران را بپذيرد. گروه دوم از مخالفان تحريم معتقدند فشارهای نرم از اين نوع بی فايده است و بايد به حربه های سخت متوسل شد. اين عده اعدام ها، احکام سنگين زندان و شکنجه را شاهد مدعای خود دانسته می گويند درمورد پرونده هسته ای نيز، ايران فعاليت های خود را رها نخواهد کرد.
فيلو ال ديبل، معاون مديرکل وزارت خارجه آمريکا در دفتر خاور نزديک يکی از اعضای عالی رتبه دولت آمريکا است که در امر تحريم ها و به خصوص تحريم های افراد ناقض حقوق بشر تخصص دارد و ناظر بازتاب تحريم های ايران است.
او سال ها در پست های ديپلماتيک در کشورهای سوريه، عربستان سعودی، لبنان، تونس و پاکستان کار کرده و در ادارات مختلف دولتی آمريکا صاحب مناصب متعدد بوده است. او در گذشته همچنين عهده دار معاونت وزارت اقتصاد، تجارت و کشاورزی بود.
تحريم های ایران فقط به منظور فشار به دولت ايران است تا پای ميز مذاکره آمده، حاضر به تعاملی سازنده با جامعه جهانی و همکاری با آژانس بين المللی اتمی شود و به تعهدات بين المللی خود گردن نهد. من آن را حتی در مورد ايران تنبيه نمی خوانم.
فیلو ال دیبل
راديو فردا: کارشناسان معتقدند تاريخ تحريم های اقتصادی نشان می دهد اين روش فقط در يک سوم موارد ثمربخش بوده و توانسته دولت های تحريم شده را از ادامه سياست هايشان منصرف کند. فکر می کنيد در مورد ايران تحريم های جاری موثر واقع شود؟
فیلو ال دیبل: ما بايد به نتيجه اين تحريم ها خوشبين باشيم. به نظر من مهم است بفهميم در درجه اول ايران و دولت ايران تا چه حد به نظرات جامعه جهانی و اقدامات آن اهميت می دهد و نسبت به آن حساسيت دارد. در اين مورد خاص صرف اين که جامعه جهانی به اتفاق به تحريم ايران متعهد مانده و دست به عملی جمعی زده بسيار اهميت دارد.
چراکه اين فقط يک اقدام عملی نيست، بلکه اقدامی سياسی و نمادين نيز هست که نشان دهنده جدی و حساس بودن مسئله ايران است. اين موضوعی است که مرا پيش از هر چيز به حاصل مثبت اين تحريم ها خوشبين می کند.
کشورهای چين و روسيه به ويژه تا مدت ها با اعمال تحريم ها مخالف می کردند و نمی خواستند مناسبات تجاری و اقتصاديشان با ايران مختل شود، اما بالاخره قبول کردند به سايرين بپيوندند. به نظر شما اين دو کشور تا چه حد به اين کار متعهد هستند؟
بايد بگويم هنوز جای بهتر و محکم تر شدن تحريم ها وجود دارد، اما در مجموع می توان گفت پيشرفت آن از حد انتظار ما و سايرين هم بهتر بوده است. ميزان همکاری در اين برنامه بسيار بی سابقه و مثبت بوده، چه در مورد به تصويب رساندن قطعنامه ۱۹۲۹ در شورای امنيت سازمان ملل و چه پس از آن؛ وقتی ايالات متحده آمريکا تحريم های يک جانبه خود را اعمال کرد و کشورهايی چون استراليا، کانادا، ژاپن، کره جنوبی و همچنين اتحاديه اروپا به آن پيوستند و آن را دنبال کردند.
بنابراين می بينيد کشورهای جهان نه تنها حاضر به اجرای قطعنامه ۱۹۲۹ شدند بلکه بسياری از آن هم فراتر رفتند.
منتقدان و مخالفان تحريم آن را يک نوع تنبيه دسته جمعی می خوانند و به مصيبت کودکان عراق که به علت تحريم از دارو و درمان محروم مانده اند اشاره می کنند. پاسخ شما به اين انتقاد چيست؟
به نظر من به چند دليل اين انتقاد به جايی نيست، اول اين که در تحريم های آمريکا و تقريبا تمام تحريم های بين المللی ورود غذا و دارو و نيازهای اوليه انسانی شامل تحريم نيست و می تواند بدون هيچ اشکالی به مسير پيشين خود ادامه دهد.
به علاوه در مورد ايران به خصوص فکر نمی کنم هدف تحريم های ما تنبيه دسته جمعی باشد، چه در نيت و چه در تنظيم آن. اين تحريم ها فقط به منظور فشار به دولت ايران است تا پای ميز مذاکره آمده، حاضر به تعاملی سازنده با جامعه جهانی و همکاری با آژانس بين المللی اتمی شود و به تعهدات بين المللی خود گردن نهد. من آن را حتی در مورد ايران تنبيه نمی خوانم.
شما به خصوص در مورد تحريم بر افراد کار و مطالعه کرده ايد و هشت نفر از ناقضان حقوق بشر در ايران را نام برده و مورد تحريم قرار داده ايد. اين نوع تحريم چه معنايی دارد و چه تاثيری می گذارد؟
بگذاريد ابتدا بگويم هدف ما از اين کار چه بوده است. ما فکر کرديم برايمان خيلی مهم است ايران بداند از آن چه داخل کشور می گذرد آگاهيم و می دانيم چه کسانی از ميان اعضای دولت مسئول نقض حقوق بشر هستند.
اهميت کار در آن است که نشان داده ايم پس از پيگيری بسيار دقيق توانسته ايم اين افراد را شناسايی کنيم. تحريم اين افراد به هيچ وجه يک اقدام سياسی نيست، ما با سند و مدرک نشان داده ايم اينها ورای مسايل سياسی، قانون و مواردی که بايد به طور قانونی به آن پايبند باشند را زيرپا گذاشته اند.
بايد اضافه کنم تحريم اين افراد تحريم ايران نيست، بلکه هدف صرفا تک تک اين افراد است.
آيا درست بگوييم با اين کار شما خواسته ايد مستقيما مردم ايران را مخاطب قرار داده به آنها بگوييد برای حقوق انسانی شان اهميت قائل هستيد؟
اين کاملا برداشت درستی است. ما می خواهيم صدای مردم ايران و آنهايی که حقوقشان از سوی دولت ايران پايمال شده شنيده شود و می خواهيم همبستگی خود را با قربانيان شکنجه و تعقيب، زندان های غير قانونی و خانواده های اعدام شدگان سياسی اعلام کنيم و همان طور که وزير خارجه آمريکا گفت می خواهيم به آنها بگوييم در کنارشان ايستاده ايم.
دولت شما از طرق مختلف به خصوص از طريق رسانه ها به صدای اپوزيسيون ايران درمورد تحريم ها گوش داد. آنها از شما خواستند تحريم ها را طوری تنظيم کنيد که کمترين صدمه به مردم و بيشترين صدمه به دولت بخورد. آيا در اين کار موفق بوديد؟
ما تلاش خود را می کنيم تا همه تحريم ها را به سوی دولت هدفمند کنيم. اين فقط خواست اپوزيسيون و توصيه آنها نبود، ما معتقديم مراعات مردم ايران بهترين راه برای نتيجه بخش بودن تحريم هاست.
در مورد موفق بودن تحريم ها نيز بايد بگويم تا حال توانسته در جهت نتيجه بخش بودن پيش برود، اما هنوز نتوانسته دولت ايران را پای ميز مذاکره بنشاند که در آن بر سر پرونده هسته ای به نتيجه و توافق سازنده ای برسيم. اين هدف اصلی ما از تحريم هاست.
بايد اضافه کنم ما فکر نمی کنيم تحريم ها روشی کامل و بی عيب است، اما با توجه به شرايط ايران تنها راه موثری است که می توانستيم انتخاب کنيم.
مقامات ايران می گويند تحريم ها عدويی است که سبب خير شده و باعث رها شدن صنعت و اقتصاد ايران از وابستگی است که در نهايت به خودکفايی اقتصادی ايران منجر می شود. به نظر شما اين اظهارات درست است؟
جای تعجب نيست که دولت ايران چنين ادعايی کند. با اين حرف می خواهد بگويد تحريم ها کارگر نيست. اين ادعا کاملا نادرست است چرا که تحريم ها ايران را از تجارت، سرمايه گذاری و دسترسی به دانش و فن آوری جهان محروم می کند. چنين محروميتی هرگز نمی تواند سبب خير باشد.
طبيعی است که دولت ايران از تحريم ها برای تبليغ عليه غرب استفاده کند. ما انتظار چنين واکنش هايی را داشتيم و فکر می کنيم مردم ايران هم با چنين واکنش هايی آشنا هستند و آن را تشخيص می دهند. دولت جمهوری اسلامی از ابتدای تشکيل، شعارهای ضد غربی و ضد آمريکايی سر داده و فکر نمی کنم مردم ايران گول اين شعارها را بخورند.
اگر تحريم ها نتوانست نتيجه مورد نظر را به بار آورد و از نظر شما به حل پرونده هسته ای ايران منجر شود، قدم بعدی چه خواهد بود؟
من نمی خواهم در مورد قدم بعدی اظهار نظر کنم و يا به سوالات فرضی پاسخ دهم. تحريم های جديد تازه شروع شده و هنوز خيلی زود است بگوييم تحريم ها موثر نيست و بخواهيم به قدم بعدی فکر کنيم.
مردم ايران می خواهند بدانند اگر تحريم ها موثر بود و شما به نتيجه مطلوب بر سر پرونده هسته ای رسيديد، آيا نقض حقوق بشر در ايران را فراموش خواهيد کرد؟
نه، به هيچ وجه فراموش نخواهيم کرد. به طور مثال ما مذاکرات بسيار دشواری دراين مورد با ساير کشورها داريم و حتی وقتی در مورد مسايل امنيتی و غيره با ما همکاری می کنند آن را کافی نمی دانيم و بر سر مسئله حقوق بشر پافشاری می کنيم.
