در واکنش به گزارش روز جمعه آسوشیتدپرس در مورد درخواست اتحادیه اروپا از ایران برای ارائه جزئیات ساخت قطعات سانتریفیوژ به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ایران این خبرگزاری را به «خبرسازی» متهم کرد و مدعی شد چنین درخواستی را دریافت نکرده است.
روز جمعه ۲۶ شهریور، خبرگزاری آسوشیتدپرس خبر داد که اتحادیه اروپا در بیانیه‌ای از ایران خواسته است اطلاعات مربوط به ساخت قطعات سانتریفوژ را که می‌تواند در ساخت سلاح هسته‌ای کاربرد داشته باشد، در اختیار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار دهد.
آسوشیتدپرس یادآور شده بود که روز جمعه پیش‌نویس این بیانیه که در آستانه نشست هفته آینده شورای حکام آژانس به ایران فرستاده می‌شود، روز جمعه توسط این خبرگزاری رویت شده است.
اما بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، روز شنبه ۲۷ شهریور در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان وابسته به صدا و سیمای جمهوری اسلامی، این خبرگزاری را متهم کرد که «سابقه‌ای طولانی در زمینه خبرسازی دارد» و «در گذشته نیز اقدام به چنین خبرسازی‌هایی پیرامون صنعت هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران کرده است».
آقای کمالوندی افزود که «این رسانه نظر یک سری افراد خاص را به عنوان موضع اتحادیه اروپا مطرح و به نوعی از آن سوءاستفاده می‌کند و در نگاه صحیح باید گفت این درخواست، نظر آسوشیتدپرس است».
در گزارش روز جمعه آسوشیتدپرس یادآوری شده بود که آژانس باید نظارت کند ایران چه تعداد لوله‌های روتور را برای چه مدل‌هایی از سانتریفوژ ساخته است تا اطمینان حاصل شود که آنها تنها برای تعداد مشخص و ماشین‌های مورد اشاره در توافق تیرماه ۱۳۹۴ ساخته شده‌اند.
این گزارش همچنین تأکید می‌کرد که هرگونه تولید اضافی لوله‌های روتور می‌تواند نشانه‌ای از برنامه احتمالی ایران برای توسعه سانتریفوژهای پیشرفته فراتر از محدودیت‌های وضع شده باشد.
با این حال سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران می‌گوید که «روتور بخشی از سانتریفیوژ است و فعلاً معلوم نیست که چرا این رسانه‌ها روی این موضوع مبهم تمرکز کرده‌اند».
بر اساس برنامه جامع اقدام مشترک، برجام، ایران پنج هزار و ۶۰ دستگاه سانتریفیوژ در اختیار خواهد داشت که تنها می‌توانند از آنها برای غنی‌سازی اورانیوم تا سطح ۳.۷ درصد استفاده کند.
همچنین در برجام پیش‌بینی شده که ایران برای تعمیر این دستگاه‌ها تنها باید از قطعات ماشین‌های قدیمی استفاده کند.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز پنجشنبه ۱۸ شهریور گزارش تازه‌ای درباره روند اجرای برجام منتشر کرده بود که در آن تأکید شده نقض آشکاری در ارتباط با این توافق از سوی ایران مشاهده نکرده است.
با این حال گزارش آژانس اشاره کرده که در یک مورد «نگرانی بالقوه‌ای» وجود دارد؛ اینکه ایران کار ساخت «لوله‌های روتور» را برای سانتریفوژها را آغاز کرده که از آن برای غنی‌سازی اورانیوم استفاده می‌شود.
ایران بر اساس مفاد برجام اجازه این کار را دارد ولی محدودیت‌هایی را در این زمینه پذیرفته است.
در زمینه اقدام ایران برای ساخت روتور، مارک فیتزپاتریک، مدیر اجرایی انستیتوی بین‌المللی مطالعات استراتژیک در واشنگتن، پیشتر به رادیوفردا گفته بود که «نگرانی اینجاست که آیا ایران اصلاً احتیاج به تولید روتور دارد یا نه چرا که این کشور هزاران سانتریفوژ غیرفعال دارد که در انبار نگهداری می‌شود و تنها حدود پنج هزار سانتریفوژ فعالند و از سایر آنها می‌تواند برای مسائلی چون جایگزین کردن قطعات و تعمیر استفاده کند».
آقای فیتزپاتریک در خرداد امسال یادآور شده بود که «ایران [هنوز در این زمینه] اقدام نکرده و تنها به آژانس اطلاع داده که قصد این کار را دارد، و مشخص نیست که آیا این قصد برای تولید روتور سانتریفوژهای نسل اول است یا برای مدل‌های پیشرفته است که ایران برای تحقیق و توسعه در آن زمینه، محدودیت‌های سفت و سختی را بر مبنای برجام پذیرفته است».
این کارشناس مسائل استراتژیک که برای سال‌ها پرونده هسته‌ای ایران را از نزدیک دنبال کرده در عین حال یادآور شده بود که «سؤال‌ها پیرامون تحقیق و توسعه و روتورهای تازه، مشروع است اما تا اینجا ایران نقض تعهد نکرده و اینکه پیشتر درباره قصد خود به آژانس اطلاع داده، نمونه‌ای از اقدام شفاف است».
