ايالات متحده آمريکا و هند، روز جمعه، سوم اوت، متن توافقنامه همکاری اتمی خود رامنتشر کردند. توافقنامه آمريکا و هند، به به واشنگتن اجازه می‌دهد برای نخستين بار در ۳۰ سال گذشته، فن آوری و سوخت اتمی غيرنظامی در اختيار دهلی نو قرار دهد.
توافقنامه همکاری اتمی آمريکا و هند ۴۰ ساله است و می‌تواند برای ۱۰ سال ديگر نيز تمديد شود.
مقام های آمريکايی و هندی هفته گذشته با اعلام بخش هايی از اين توافقنامه گفته بودند که مسايل فنی اين همکاری، نهايی شده است و آنها تنها در انتظار آشنايی قانونگذاران دو کشور با اين توافقنامه هستند.
اين توافقنامه بايد به تصويب قانونگذاران آمريکايی و هندی برسد.
در ضمن، هند بايد با سازمان بين المللی انرژی اتمی و گروه کشورهای تامين کننده اتمی، گروه کشورهای صادرکننده مواد اتمی، به توافقنامه های ديگری در اين زمينه دست يابد.
به گزارش خبرگزاری ها، دراين توافقنامه، موضوعاتی مانند برخورداری هند از حق بازفرآوری و ذخيره سوخت مطرح شده است.
خبرگزاری آسوشيتدپرس
در اين ارتباط، خبرگزاری آسوشيتدپرس نوشته است دهلی نو در اين توافقنامه، تقريبا هر چه خواسته بود از جمله آزمايش های احتمالی را، بدست آورده است.
از جمله، می توان به اين موضوع اشاره کرد که هند حق ذخيره سازی و بازپروری سوخت اتمی را دارد. اين موضوع، گامی اساسی برای توليد سلاح های اتمی به شمار می رود. هر چند که بازپروری سوخت اتمی بايد با نظارت بازرسان سازمان ملل متحد انجام گيرد تا از استفاده از سوخت اتمی در بمب ها جلوگيری به عمل آيد.
در بخشی از متن توافقنامه همکاری اتمی آمريکا و هند آمده است: « اين پيمان به نوعی اجرا خواهد شد تا در برنامه اتمی نظامی هند، دخالتی نداشته باشد. »
در عين حال، براساس اين توافقنامه، آمريکا حق باز پس گيرفتن سوخت و فن آوری اتمی را برای خود محفوظ نگه خواهد داشت.
در اين توافقنامه همچنين آمده است:«آمريکا از تلاش‌های هند برای توسعه ذخاير استراتژيک سوخت اتمی اش در مواقعی که ممکن است وقفه‌ای در تامين سوخت راکتورهای هسته‌ای هند پيش آيد، حمايت می‌کند.»
در اين خصوص گفته شده است، که اگر سوخت ارسالی از سوی آمريکا، به هر دليلی قطع شود، واشنگتن به دهلی نو کمک خواهد کرد تا آن را از کشورهای ثالث مانند بريتانيا، روسيه يا فرانسه بدست آورد.
در توافقنامه همکاری اتمی آمريکا و هند، همچنين به پايان دادن به همکاری دو کشور در اين مورد، با اطلاع قبلی يک ساله اشاره شده است. البته پيش از آن، دو کشور با هم گفت و گو خواهند کرد.
در اين توافقنامه، همچنين تلاش شده است نگرانی پاکستان مدنظر قرار گيرد و از اين رو، استفاده از هرگونه انتقال مواد اتمی برای به کارگيری در سلاح های نظامی، منتفی دانسته شده است.
دولت هند هفته گذشته قبل از انتشار اين توافقنامه همکاری اتمی، تاکيد کرد که اين توافقنامه صرفاً يک همکاری در زمينه انرژی غيرنظامی هسته‌ای است و ارتباطی به توازن قدرت در منطقه ندارد.
اما پاکستان اين توافقنامه را تهديدی برای ثبات منطقه خوانده است.
دولت پاکستان اعلام کرد:«اين توافقنامه، توان هند، رقيب اتمی اش، را برای توليد بمب‌های اتمی بيشتر تقويت می‌کند».
کنگره آمريکا در ماه دسامبر سال گذشته ميلادی، اين توافقنامه را تصويب کرد ، ولی بخش اجرايی آن ، که به هند امکان بازفرآوری سوخت اتمی، تحت نظارت آژانس بين‌المللی انرژی اتمی، را می‌دهد به بعد موکول شده بود.
