معصومه ابتکار، رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست ایران، جایزه افتخاری بنیاد انرژی جهانی را برای یک عمر دستاورد دریافت کرد. این بنیاد که سال ۱۹۹۹ در اتریش تشکیل شده است، می‌گوید هر سال معتبرترین جایزه زیست‌محیطی را به کسانی می‌دهد که در پروژه‌های مشخصی از منابع انرژی تجدیدپذیر و پایدار استفاده کرده باشند.
برندگان این جایزه جهانی در یکی از بخش‌های زمین، آتش، آب، هوا و جوانان، انتخاب می‌شوند. اما خانم ابتکار جایزه افتخاری این بنیاد را خارج از این بخش‌ها دریافت کرده است.
اهدای این جایزه به معصومه ابتکار با مسئولیت کمتر از هفت ماه در دولت حسن روحانی و پیش‌زمینه‌ای که برخی از کارشناسان محیط زیست چندان از آن راضی نیستند، انتقادهایی را برانگیخته است.
آزاده اسدی از رادیو فردا در مورد این انتقادها با ولفگانگ نوی‌مان، بنیانگذار بنیاد جهانی انرژی که جایزه افتخاری امسال را خودش در مراسمی در تهران به معصومه ابتکار داد، گفت‌وگو کرده است.
وی می‌گوید، این طبیعی است که وقتی یک نفر جایزه‌ای جهانی دریافت می‌کند، بقیه در مقابل‌اش موضع می‌گیرند، «اما من تاکید می‌کنم، فعالیت برای بهتر کردن محیط زیست در کشوری مثل ایران، به سادگی اروپا نیست، بلکه کار کردن در زمینه محیط زیست در ایران به شخصیت قوی نیاز دارد و فرد باید در چند جبهه به شکل مداوم و خستگی‌ناپذیر کار کند».
شما بیرون از ایران کار رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ایران را می‌بینید و احتمالا تحلیل‌های متفاوتی از کار او دارید. اما داخل ایران انتقادهای متفاوتی به عملکرد این سازمان می‌شود. برخی کارشناسان و فعالان محیط زیست معتقدند خانم ابتکار کار چندان قابل تقدیر و برجسته‌ای انجام نداده که به او جایزه بدهید.
ببینید، تلاش برای بهتر کردن شرایط محیط زیست در یک کشور اروپایی، بسیار ساده است و اصلا شبیه ایران نیست، چون مثلا خراب کردن محیط زیست به شکل‌های مختلف در کشورهای غربی یک گناه محسوب می‌شود. برای همین، فعالیت برای بهتر کردن محیط زیست در ایران، آموزش قوی و زیادی می‌خواهد. اما از دید من معصومه ابتکار از سال‌ها پیش با مسئولیت‌های مختلفی که داشته تا امروز مثل یک لوکوموتیو پرقدرت در این زمینه جلو رفته و همچنان تلاش می‌کند. برای همین از دید من باید از کارش تقدیر شود تا در چنین وضعیتی همچنان به تلاش‌اش ادامه دهد.
شما در شرایطی به ایران سفر کردید که آلودگی هوا به خصوص در تهران به اوج رسیده. بخش زیادی از انتقادهای کارشناسان به خانم ابتکار کم‌کاری یا ندانم‌کاری مدیران بخش‌های مختلف سازمان‌اش در زمینه مبارزه با آلودگی هواست. چرا فکر میکنید با توجه به شرایط آلودگی هوا و آب و مشکلات حیات‌وحش در ایران، خانم ابتکار تلاش‌های زیادی داشته و کارهای بزرگی انجام داده؟
همه می‌دانند که به خصوص در چند سال اخیر، تکنولوژی جدید و پیشرفته در بسیاری از زمینه‌ها مثل محیط زیست وارد ایران نشده است. مسئولان در ایران، فقط یک راه داشته‌اند و آن هم ساختن و توسعه وسایلی بوده که می‌تواند در این زمینه موثر باشد. این نوع تکنولوژی، اصلا هم‌سطح با بقیه کشورها در اروپا و آمریکا نبوده. با چنین شرایطی ما هم نمی‌توانیم برآوردمان را بر اساس پیشرفت در بقیه کشورها بگذاریم و انتظارهای بیشتری داشته باشیم.
از دید شما، علاقه و نگاه مردم به حفظ محیط زیست ـ دست‌کم بین کسانی که از نزدیک دیدید – چطور است؟
برای من خیلی عجیب است که مردم در ایران، واقعا می‌خواهند کاری بکنند که به محیط زیست کمک کنند. مدتی که در ایران بودم آدم‌های زیادی می‌آمدند و می‌پرسیدند که چه کار بکنند که شرایط بهتر شود. اما به دلیل این که تکنولوژی مناسب به خاطر مشکلات اقتصادی در ایران نبوده، هنوز شرایط برای انجام کارهای ریشه‌ای فراهم نشده است.
شما سال‌ها در زمینه توسعه و انرژی پایدار کار کردید. با وجود محدودیت‌هایی که تاکید میکنید در ایران وجود دارد و البته مصرف بالای سوخت‌های فسیلی، آیا آینده روشنی در زمینه انرژی پایدار در ایران می‌بینید؟
در این مدت که درایران بودم متوجه شدم شرکت‌های زیادی در زمینه توسعه پایدار و فعالیت‌های سبز محیط زیستی کار می‌کنند. در جلسه‌های مختلفی هم که برگزار شد، بیشتر درباره کاهش مصرف انرژی فسیلی بحث می‌شد. برای همین امیدوارم که قدم‌های بزرگ‌تری در این زمینه در ایران برداشته شود.
برندگان این جایزه جهانی در یکی از بخش‌های زمین، آتش، آب، هوا و جوانان، انتخاب می‌شوند. اما خانم ابتکار جایزه افتخاری این بنیاد را خارج از این بخش‌ها دریافت کرده است.
اهدای این جایزه به معصومه ابتکار با مسئولیت کمتر از هفت ماه در دولت حسن روحانی و پیش‌زمینه‌ای که برخی از کارشناسان محیط زیست چندان از آن راضی نیستند، انتقادهایی را برانگیخته است.
آزاده اسدی از رادیو فردا در مورد این انتقادها با ولفگانگ نوی‌مان، بنیانگذار بنیاد جهانی انرژی که جایزه افتخاری امسال را خودش در مراسمی در تهران به معصومه ابتکار داد، گفت‌وگو کرده است.
وی می‌گوید، این طبیعی است که وقتی یک نفر جایزه‌ای جهانی دریافت می‌کند، بقیه در مقابل‌اش موضع می‌گیرند، «اما من تاکید می‌کنم، فعالیت برای بهتر کردن محیط زیست در کشوری مثل ایران، به سادگی اروپا نیست، بلکه کار کردن در زمینه محیط زیست در ایران به شخصیت قوی نیاز دارد و فرد باید در چند جبهه به شکل مداوم و خستگی‌ناپذیر کار کند».
شما بیرون از ایران کار رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ایران را می‌بینید و احتمالا تحلیل‌های متفاوتی از کار او دارید. اما داخل ایران انتقادهای متفاوتی به عملکرد این سازمان می‌شود. برخی کارشناسان و فعالان محیط زیست معتقدند خانم ابتکار کار چندان قابل تقدیر و برجسته‌ای انجام نداده که به او جایزه بدهید.
ببینید، تلاش برای بهتر کردن شرایط محیط زیست در یک کشور اروپایی، بسیار ساده است و اصلا شبیه ایران نیست، چون مثلا خراب کردن محیط زیست به شکل‌های مختلف در کشورهای غربی یک گناه محسوب می‌شود. برای همین، فعالیت برای بهتر کردن محیط زیست در ایران، آموزش قوی و زیادی می‌خواهد. اما از دید من معصومه ابتکار از سال‌ها پیش با مسئولیت‌های مختلفی که داشته تا امروز مثل یک لوکوموتیو پرقدرت در این زمینه جلو رفته و همچنان تلاش می‌کند. برای همین از دید من باید از کارش تقدیر شود تا در چنین وضعیتی همچنان به تلاش‌اش ادامه دهد.
شما در شرایطی به ایران سفر کردید که آلودگی هوا به خصوص در تهران به اوج رسیده. بخش زیادی از انتقادهای کارشناسان به خانم ابتکار کم‌کاری یا ندانم‌کاری مدیران بخش‌های مختلف سازمان‌اش در زمینه مبارزه با آلودگی هواست. چرا فکر میکنید با توجه به شرایط آلودگی هوا و آب و مشکلات حیات‌وحش در ایران، خانم ابتکار تلاش‌های زیادی داشته و کارهای بزرگی انجام داده؟
همه می‌دانند که به خصوص در چند سال اخیر، تکنولوژی جدید و پیشرفته در بسیاری از زمینه‌ها مثل محیط زیست وارد ایران نشده است. مسئولان در ایران، فقط یک راه داشته‌اند و آن هم ساختن و توسعه وسایلی بوده که می‌تواند در این زمینه موثر باشد. این نوع تکنولوژی، اصلا هم‌سطح با بقیه کشورها در اروپا و آمریکا نبوده. با چنین شرایطی ما هم نمی‌توانیم برآوردمان را بر اساس پیشرفت در بقیه کشورها بگذاریم و انتظارهای بیشتری داشته باشیم.
از دید شما، علاقه و نگاه مردم به حفظ محیط زیست ـ دست‌کم بین کسانی که از نزدیک دیدید – چطور است؟
برای من خیلی عجیب است که مردم در ایران، واقعا می‌خواهند کاری بکنند که به محیط زیست کمک کنند. مدتی که در ایران بودم آدم‌های زیادی می‌آمدند و می‌پرسیدند که چه کار بکنند که شرایط بهتر شود. اما به دلیل این که تکنولوژی مناسب به خاطر مشکلات اقتصادی در ایران نبوده، هنوز شرایط برای انجام کارهای ریشه‌ای فراهم نشده است.
شما سال‌ها در زمینه توسعه و انرژی پایدار کار کردید. با وجود محدودیت‌هایی که تاکید میکنید در ایران وجود دارد و البته مصرف بالای سوخت‌های فسیلی، آیا آینده روشنی در زمینه انرژی پایدار در ایران می‌بینید؟
در این مدت که درایران بودم متوجه شدم شرکت‌های زیادی در زمینه توسعه پایدار و فعالیت‌های سبز محیط زیستی کار می‌کنند. در جلسه‌های مختلفی هم که برگزار شد، بیشتر درباره کاهش مصرف انرژی فسیلی بحث می‌شد. برای همین امیدوارم که قدم‌های بزرگ‌تری در این زمینه در ایران برداشته شود.
