یارانه پرداختی به سوخت‌های فسیلی به رقم حیرت‌آور ۵ تریلیون دلار در سال رسیده است. به گزارش گاردین، نتایج یک مطالعه جدید نشان می‌دهد حدود ۶٫۵ درصد تولید ناخالص داخلی در جهان صرف پرداخت یارانه به سوخت‌های فسیلی می‌شود.
این رقم شامل کل هزینه‌های یارانه سوختی و جوانب آن می‌شود.
آمارهای بانک جهانی تولید ناخالص داخلی جهان در سال گذشته را معادل ۷۵٫۵ تریلیون دلار برآورد کرده است.
بر پایه این گزارش، سوخت‌های فسیلی دو مشکل اساسی دارند که آینده‌ای تیره و تار را برای آنها ترسیم می‌کند. نخست اینکه در پدیده تغییرات آب و هوایی نقش دارند و ادامه مصرف سوخت‌های فسیلی پیامدهای شدید ناگوار اقتصادی و اجتماعی در سراسر جهان خواهد داشت.
مورد دوم این که سوخت‌های فسیلی گران هستند. بخش زیادی از هزینه‌های مربوط به آنها، البته، نهان است و به یارانه‌ها مربوط می‌شود.
تحقیق جدیدی در مجله «وورلد دولوپمنت» (World Development) منتشر شده است که میزان یارانه‌های هدایت شده به سمت سوخت‌های فسیلی در جهان را نشان می‌دهد. نتایج این تحقیق تکان‌دهنده است. نویسندگان این تحقیق عضو صندوق بین‌المللی پول هستند.
میزان یارانه‌ها در سال ۲۰۱۳ معادل ۴٫۹ تریلیون دلار بود و دو سال بعد به ۵٫۳ تریلیون دلار افزایش یافت. نویسندگان این تحقیق معتقدند یارانه‌های پرداختی به سوخت‌های فسیلی از چند جهت اهمیت دارند. نخست، باعث ترویج استفاده از سوخت‌های فسیلی می‌شود که به محیط زیست آسیب می‌رسانند. دوم، پرداخت یارانه از نظر مالی پر هزینه است. سوم، پرداخت یارانه سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر و پروژه‌های افزایش راندمان انرژی را کاهش می‌دهد. در نهایت، پرداخت یارانه یک روش بسیار ناکارآمد برای حمایت از قشرهای کم‌درآمد جامعه است.
با درنظرگرفتن این حقایق، سؤال این است که چرا پرداخت یارانه‌ها حذف نمی‌شود. پاسخ به این سؤال کمی پیچیده است. بخشی از آن مربوط به این موضوع است که مردم کاملاً از هزینه‌های پرداخت یارانه آگاه نیستند. اغلب مردم فکر می‌کنند دریافت یارانه یک سود بدون دردسر است.
طبق این گزارش، یارانه پیش از کسر مالیات به حدود ۰٫۷ درصد تولید ناخالص داخلی جهان در سال ۲۰۱۱ و ۲۰۱۳ بالغ شد. اما تعریف دقیق‌تر یارانه رقمی بسیار بزرگتر (۸ برابر بیشتر از یارانه پیش از کسر مالیات) را نشان می‌دهد که به ۵٫۸ درصد تولید ناخالص داخلی جهان در سال ۲۰۱۱ و ۶٫۵ درصد ناخالص داخلی جهان در سال ۲۰۱۳ بالغ می‌شود.
بر اساس آمارهای رسمی آژانس بین‌المللی انرژی که در سایت آن منتشر شده است، ایران با پرداخت نزدیک ۶۰ میلیارد دلار یارانه سوخت، بزرگترین یارانه دهنده در میان کشورهای جهان طی سال ۲۰۱۵ بوده است. عربستان با پرداخت حدود ۵۴ میلیارد دلار در مقام دوم و روسیه با ۳۰ میلیارد دلار در مقام سوم قرار دارند.
در گزارش چشم‌انداز انرژی جهان در سال ۲۰۱۴ تخمین زده است «یارانه‌های مستقیم» که بهای مصرف‌کننده سوخت‌های فسیلی و برق را بصورت مصنوعی پایین نگه داشتند در سال ۲۰۱۳ به حدود ۵۴۸ میلیارد دلار رسید. یارانه‌هایی که به انرژی‌های تجدید پذیر پرداخت شد نیز حدود ۱۲۱ میلیارد دلار بود.
البته بنا بر گزارش بانک جهانی، رقم تخمین زده شده توسط سازمان‌های بین‌المللی برای یارانه‌های انرژی در سطح جهان از نیم تریلیون تا ۲ تریلیون دلار ارزیابی شده است و بر اساس نحوه محاسبه‌ها و وارد کردن فاکتورهای مختلف و هزینه‌های جانبی، نتایج مختلفی برای محاسبه‌ها حاصل می‌شود.
به هر حال، آمارهای گزارش جدید منتشر شده در مجله «وورلد دولوپمنت» بسیار بیشتر از ارزیابی‌های قبلی است.
