وزیر خارجه ترکیه در واکنش به اظهارات اخیر علی خامنه‌ای دربارهٔ «نقشه مشترک» آمریکا، اسرائیل و «یک کشور همسایه» برای ساقط کردن رژیم بشار اسد که هم‌پیمان جمهوری اسلامی به‌شمار می‌آمد، خطاب به جمهوری اسلامی گفت که حضور شما در سوریه مانع از «نسل‌کشی» غزه نشد.
هاکان فیدان روز پنج‌شنبه ۲۹ آذر در مصاحبه با شبکه الجزیره و در پاسخ به پرسش خبرنگار در ارتباط با اظهارات اخیر علی خامنه‌ای گفت: «با تمام احترامی که به دوستان ایرانی دارم، اما باید بگویم ما این بحث را شاید هزار بار با آنها انجام داده‌ایم. به هر حال، حضور آنها در سوریه نتوانست از وقوع یک نسل‌کشی بزرگ در غزه جلوگیری کند».
مقامات ترکیه از عملیات اسرائیل در نوار غزه که در واکنش به حمله هفتم اکتبر گروه افراطی حماس به خاک اسرائیل انجام شد با عنوان «نسل‌کشی» نام می‌برند.
وزیر خارجه ترکیه پیشتر نیز با اشاره به «محور مقاومت» خواندن دولت بشار اسد توسط جمهوری اسلامی در عین بی‌عملی رژیم اسد در مقابل حمله اسرائیل به غزه، آن را «شوخی» عنوان کرده بود.
هاکان فیدان به شبکه الجزیره گفت ترکیه با روسیه و ایران «صریح و صادقانه» رایزنی کرده است: «هر دو این کشورها که مدت‌هاست در سوریه حضور دارند، از ابتدا می‌دانستند که وضعیت رژیم اسد رو به وخامت است و از مشکلات رژیم به‌خوبی آگاه بودند؛ بنابراین، در مقطعی به این نتیجه رسیدند که پیام‌های ما درست بود».
علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ۲۱ آذرماه سقوط سریع رژیم بشار اسد در سوریه را «نقشهٔ مشترک» آمریکا و اسرائیل نامید و بدون اشاره به نام کشور خاصی، گفت که یک کشور همسایه سوریه هم در این اتفاق «نقش آشکاری» ایفا کرده است.
به نظر می‌رسد اشارهٔ رهبر جمهوری اسلامی به ترکیه است که شماری از کارشناسان منطقه نیز با اذعان به این مسئله گفته‌اند که با فروپاشی حکومت بشار اسد، تحولات منطقه به نفع ترکیه چرخید.
ترکیه یکی از مهم‌ترین پشتیبانان شورشیان مسلح سوریه به حساب می‌آید و با کاهش نفوذ ایران و روسیه در صحنهٔ سیاسی سوریه، ترکیه به مهم‌ترین بازیگر این میدان تبدیل شده است.
انتقاد از سخنان ترامپ
آقای فیدان در بخش دیگری از مصاحبه خود به اظهارات اخیر دونالد ترامپ رئیس‌جمهور منتخب آمریکا اشاره کرد که در واکنش به سقوط بشار اسد گفته بود: «ترکیه بصورت غیردوستانه و بدون تلفات، سوریه را در دست گرفت».
آقای فیدان گفت: «تسلط، آخرین چیزی است که خواهان آن هستیم. من معتقدم که همه ما از وقایع منطقه درس‌های بزرگی گرفته‌ایم. فرهنگ سلطه‌گری منطقه را به نابودی کشانده است».
او گفت ترکیه نمی‌خواهد به عنوان قدرت حاکم بر سوریه شناخته شود، بلکه باید همه در کنار مردم سوریه قرار بگیرند: «بنابراین، مسئله بر سر سلطه ترکیه، سلطه ایران یا سلطه عربی نیست، بلکه همکاری باید اساسی باشد و سلطه باید از آنِ مردم سوریه باشد».
وزیر خارجه ترکیه در ادامه تصریح کرد ما برخلاف اظهارات دونالد ترامپ، وقایع سوریه را «تسلط ترکیه بر این کشور» نمی‌دانیم و تشریح حوادث سوریه با این عبارات «یک اشتباه جدی» خواهد بود.
او همچنین به نیروهای نظامی کرد در سوریه اشاره کرد و گفت: «آنها در تلاش هستند خود را به غرب به‌عنوان گروهی که با داعش مبارزه می‌کند، معرفی کنند، اما این توصیف بازتاب‌دهنده هویت واقعی آنها نیست.»
آقای فیدان ضمن درخواست از آمریکا برای توقف حمایت از هم‌پیمانان نظامی خود در مناطق کردنشین سوریه گفت: «این گروه‌ها از دیدگاه منافع ملی ما تهدید هستند و موظفیم از منافع ملی خود محافظت کنیم.»
