گزارشگر ویژۀ سازمان ملل متحد در امور شکنجه دربارۀ روند فزایندۀ گروگان‌گیری، هم از سوی دولت‌ها و هم به‌دست گروه‌های غیر دولتی هشدار داد.
الیس جیل ادواردز روز سه‌شنبه چهاردهم اسفندماه همزمان تأکید کرد که گروگان‌ها به نوعی ابزار چانه‌زنی در روابط بین‌الملل تبدیل شده‌اند.
الیس ادواردز در گزارشی که به شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در ژنو ارائه شد، با اشاره به «ظالمانه بودن گروگان‌گیری»، تأکید کرد که این روند، تقریباً همواره با شکنجۀ گروگان‌ها همراه است.
گزارشگر ویژۀ سازمان ملل متحد یادآوری کرد که در نتیجۀ گروگان‌گیری، علاوه بر خود گروگان‌ها، خانواده‌ها هم، چه از نظر جسمی و چه روحی- روانی آسیب می‌بینند.
خانم ادواردز از جامعۀ بین‌المللی خواست که با اقدامی فوری، به این شیوۀ «غیر انسانی» پایان دهند، گروگان‌گیران را وادار به پاسخگویی کنند، شرایط آزادی فوری گروگان‌ها را فراهم کرده و از قربانیان و خانواده‌هایشان حمایت کنند.
گزارشگر ویژۀ سازمان ملل متحد در جریان تحقیقاتش به این نتیجه رسیده که شمار و پراکندگی جغرافیایی گروگان‌گیری دولتی از سوی گروه معدودی از حکومت‌ها در حال افزایش است؛ کشورهایی که بر اساس یافته‌های این گزارش، شهروندان خارجی یا دو تابعیتی را بر اساس اتهامات جعلی یا بزرگنمایی‌شده، با هدف استفاده به‌عنوان ابزار چانه‌زنی دیپلماتیک بازداشت می‌کنند.
در گزارش خانم ادواردز به حکومت‌های کشورهایی همچون چین، ایران، میانمار، کرۀ شمالی، روسیه، ونزوئلا و حتی امارات متحدۀ عربی به عنوان نمونه‌هایی از کشورهایی که به گروگان‌گیری با انگیزه‌های سیاسی دست می‌زنند، اشاره شده است.
بازداشت روزنامه‌نگاران یا حتی گردشگران خارجی و یا دوتابعیتی در جمهوری اسلامی ایران همواره موضوعی جنجالی بوده و باعث واکنش‌های گسترده بین‌المللی شده است.
بسیاری از این افراد با اتهاماتی مانند «جاسوسی»، «فعالیت‌های غیرقانونی» یا «همکاری با گروه‌های مخالف نظام» مواجه بوده‌اند و در مواردی، ازجمله مورد مشهور جیسون رضائیان، جمهوری اسلامی از آنها به‌عنوان «گروگان» در دیپلماسی خود استفاده کرده است.
تازه‌ترین مورد بازداشت و محاکمۀ رضا ولی‌زاده روزنامه‌نگار ایرانی-آمریکایی و خبرنگار پیشین رادیوفردا است که در نوامبر ۲۰۲۲ از این رسانه استعفا کرد و پس از مدتی اقامت در خارج از کشور، ۱۶ اسفند ۱۴۰۲ برای دیدار با خانواده‌اش به ایران بازگشت.
رضا ولی‌زاده در دادگاه به تحمل ۱۰ سال حبس محکوم شد و هم‌اکنون در اوین به سر می‌برد.
گزارشگر ویژۀ سازمان ملل متحد همزمان به ادامۀ گروگان‌گیری از سوی گروه‌های شبه‌نظامی و تروریستی هم اشاره کرده و به عنوان نمونه به گروه «بوکو حرام» در نیجریه اشاره کرده است.
او همچنین اقدام گروه افراطی حماس و سایر گروه‌های شبه نظامی را یادآوری کرده که در جریان حملۀ نیمۀ مهرماه ۱۴۰۲ به جنوب اسرائیل، حدود ۲۵۰ شهروند عمدتاً غیرنظامی را با خشونت به گروگان گرفتند.
طی شش هفتۀ اخیر و در جریان مرحلۀ اول یک آتش‌بس که با میانجیگری بین‌المللی به‌دست آمده، حماس که از سوی آمریکا و اتحادیۀ اروپا گروهی تروریستی شناخته می‌شود، چندین گروگان یا جسد گروگان‌هایی که در طول اسارت جان باخته بودند را با صدها زندانی فلسطینی مبادله کرد. قرار است در مرحلۀ دوم آتش‌بس هم، نزدیک به ۳۰ گروگان اسرائیلی دیگر با زندانیان فلسطینی معاوضه شوند.
الیس ادواردز در گزارشش اشاره کرده که قربانیان گروگان‌گیری عموماً از آثار و عواقب فیزیولوژیک این حادثه آسیب می‌بینند، تحت بدرفتاری جسمی و حبس‌های انفرادی طولانی‌مدت قرار می‌گیرند، گاهی گرسنگی می‌کشند، در معرض اعدام ساختگی قرار می‌گیرند و آزار جنسی می‌بینند.
این حقوق‌دان استرالیایی تأکید کرده که گروگان‌ها حتی پس از آزادی هم ناچارند با عواقبی که تا آخر عمر همراهشان خواهد بود، دست و پنچه نرم کنند.
به گفتۀ گزارشگر ویژۀ سازمان ملل، آنچه که به طور خاص اسفناک است، بدرفتاری تعمدی گروگان‌گیران به‌عنوان بخشی از یک استراتژی برای دریافت امتیازات بیشتر است؛ موضوعی که خانم ادواردز، «بی‌وجدانی» توصیف کرده است.
الیس ادواردز در گزارشش تأکید کرده که نمی‌توان اجازه داد که گروگان‌گیری به ابزاری قابل قبول در دیپلماسی یا جنگ تبدیل شود.
گزارشگر ویژۀ سازمان ملل متحد از دولت‌ها خواسته که مقام‌های عالی‌رتبه‌ای را برای تماس مداوم با خانواده‌های گروگان‌ها و مطلع‌کردن آنها از اقداماتی که برای آزادی عزیزانشان صورت می‌گیرد، منصوب کنند.
خانم ادواردز همزمان از دبیر کل سازمان ملل متحد هم خواسته که نمایندۀ ویژه‌ای را در زمینۀ گروگان‌گیری معرفی کند تا بتواند حقوق گروگان‌ها را در سطح بین‌المللی پیگیری کند.
