در جریان همه‌گیری جهانی ویروس کرونا، بحث تحریم‌های آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران خبرساز شد و ایران سعی کرد تا در جامعه جهانی این مسئله را مطرح کند که تحریم‌ها در روند درمان بیماران مبتلا تأثیرگذار بوده است.
آمریکا این اتهام را رد کرد و در عوض به ایران پیشنهاد کمک داد که ایران نپذیرفت. پس از آن، بحث درخواست وام پنج میلیارد دلاری ایران از صندوق بین‌المللی پول مطرح شد و چندین مقام آگاه آمریکایی به روزنامه وال‌استریت جورنال گفتند که آمریکا، از کشورهای تأثیرگذار بر آرا صندوق بین‌المللی پول، با اعطای این وام مخالف است.
پس از این اتفاقات نیز بحث پول‌های بلوکه شده ایران در لوکزامبورگ مطرح شد که هنوز رأی نهایی دادگاه در این زمینه صادر نشده و دو کشور منتنظرند تا تکلیف یک میلیارد و شش‌صد میلیون دلار پول ایران روشن شود.
این کش و قوس‌های مالی در روزهایی رخ می‌دهد که مردم هر دو کشور در حال مبارزه با ویروس کرونا هستند. چیزی که بسیاری معتقدند جهان و رفتار مردمان کره زمین را تغییر خواهد داد. با این همه آمریکا معتقد است تنها چیزی که ممکن است روابط فعلی این کشور با جمهوری اسلامی را دگرگون کند، تغییر رفتار و رویکرد جمهوری اسلامی ایران است؛ «رفتار مثل یک حکومت عادی» چیزی است که در طول نزدیک به چهار سال دولت دونالد ترامپ، افراد وابسته به این دولت تکرار کرده‌اند.
همزمان با این تحولات، به سراغ سخنگوی وزارت خارجه آمریکا رفتیم تا اطلاعات تازه‌ای از تنش‌های موجود میان دو کشور در پس‌زمینه یک همه‌گیری جهانی کسب کنیم.
دادگاه عالی لوکزامبورگ به تازگی اعلام کرده که در مورد انتقال پول بلوکه شده ایران به آمریکا به عنوان غرامت هنوز تصمیم نهایی‌اش را نگرفته. این پول در حال حاضر مسدود است و نه جمهوری اسلامی، و نه آمریکا امکان دسترسی به این پول را ندارند. برخی منابع آگاه می‌گویند که آمریکا تضمین‌های لازم را از لوکزامبورگ گرفته تا این پول هرگز به دست جمهوری اسلامی نرسد. چه اطلاع تازه‌ای در مورد این دادگاه و این تصمیم دارید؟
ما منتظر می‌مانیم تا فرایند قضایی این پرونده طی شود. آن‌چه الان می‌توانم بگویم این است که ما همواره دنبال یافتن راه‌هایی هستیم که به مردم ایران کمک کنیم و راه‌های پیش‌پای جمهوری اسلامی برای دستیابی به پول و ادامه انجام فعالیت‌های تروریستی در منطقه را مسدود کنیم. ما معمولا درباره پرونده‌های قضایی باز صحبت نمی‌کنیم و اجازه می‌دهیم تا فرایند‌های قضایی نهایی شوند. اما خود را متعهد می‌دانیم که به مردم ایران کمک کنیم و اجازه ندهیم پولی به جمهوری اسلامی ایران برسد که به گمان ما صرف فعالیت‌های تروریستی خواهد کرد.
می‌دانیم که ایالات متحده تاثیر بسیار زیادی بر صندوق بین‌المللی پول دارد و هفته پیش اخباری منتشر شد مبنی بر مخالفت آمریکا با پرداخت وام ۵ میلیارد دلاری صندوق به ایران. فرض کنیم گروه‌های هستند که فعالیت‌های بشردوستانه انجام می‌دهند و مایلند به شکل مستقیم این پول را دریافت کنند. آیا آمریکا به این گروه‌ها اجازه می‌دهد تا این پول را بدون دخالت جمهوری اسلامی دریافت کرده و آن را صرف درمان بیماران مبتلا به کرونا در ایران کنند؟
همان‌طور که گفتم ما به شکل مداوم دنبال یافتن راه‌هایی برای کمک به مردم ایران هستیم. یک نکته بسیار مهم که بینندگان و شنوندگان شما باید بدانند، این است که تحریم‌های آمریکا هرگز جلوی رسیدن کمک‌های بشردوستانه به ایران را نگرفته. همواره معافیت‌هایی وجود داشته و این گونه اقلام هرگز تحت تحریم‌های آمریکا نبوده، نیستند و نخواهند بود. واقعیت این است که آمریکا هم به شکل عمومی و هم به شکلی خصوصی به ایران پیشنهاد کمک در بحران کرونا داده. می‌دانیم که این بحرانی ویران‌گر برای مردم ایران است، برای همه، برای ما در آمریکا هم به همین شکل. در نتیجه همه کشورها باید در این رابطه با هم همکاری کنند. اما متاسفانه جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد کمک ما را قبول نکرده. اما اجازه بدهید برگردم به بحث صندوق بین‌المللی پول، ایرانی‌های بسیاری، کسانی که سابقه زندان دارند و از مخالفان جمهوری اسلامی ایران‌اند، در طی این مدت به صندوق بین‌المللی پول گفته‌اند که این وام را به جمهوری اسلامی ایران ندهد، چرا که به اعتقاد آن‌ها این پول صرف کمک به مردم ایران نخواهد شد. در نتیجه این تنها نظر آمریکا نیست و نظر برخی از قربانیان جمهوری اسلامی ایران نیز هست. ما در پی یافتن راه‌هایی هستیم که از هر طریق ممکنه به مردم ایران کمک کنیم. مبارزه با کووید ۱۹ چیزی است که همگی ما انسان‌ها باید در کنار هم انجامش بدهیم.
در رابطه با انتقال دارو و تجهیزات پزشکی و امکان این انتقال صحبت می‌کنید. چند روز پیش اعلام شد که کره جنوبی از آمریکا اجازه گرفته تا تجهیزات پزشکی و دارو به ایران ارسال کند. آیا کشورهای دیگری هم هستند که علاقه‌مند به دریافت چنین مجوزهایی باشند و اساسا فرایند صدور این مجوزها چگونه است؟
همان طور که گفتم تحریم‌های آمریکا هرگز متوجه کمک‌های بشردوستانه، دارو و تجهیزات پزشکی نبوده. ما هدف‌مان کمک به مردم ایران است. ما خوشحالیم که دیگر کشورها هم مایلند تا به مردم ایران کمک‌رسانی حقیقی کنند. ببینید ما خودمان یکی از این کشورها هستیم. ما هم واقعا می‌خواهیم کمک کنیم. هر کشوری در اقصی نقاط جهان که مایل به کمک به دیگر خواهران و برادران در مبارزه با کرونا باشد، حمایت ایالات متحده را خواهد داشت.
اشاره می‌کنید که همگی ما چه در آمریکا و چه در ایران، در مبارزه با ویروس کرونا کنار هم هستیم. اگر مردم در ایران درمان نشوند، مردم در آمریکا هم درمان نخواهند شد. در مجموع به نظر شما شیوع ویروس کرونا چه تاثیری در آینده روابط میان ایران و ایالات متحده داشته باشد؟
به نظرم مردم ایران مدت‌های مدیدی است که می‌دانند جمهوری اسلامی واقعا چطور حکومتی است. چه تقصیراتی دارد و توانائی چه اعمالی دارد. به نظرم این بحران کرونا در تمام جهان باعث شد تا دولت‌های شفاف، باز و مایل به کمک به شهروندان مشخص شوند. دولت‌هایی مثل دولت ایران که این بحران را درست اداره نکردند هم، معلوم شدند. نمونه‌ها و مثال‌ها در این رابطه بسیار است. به جای تمرکز بر دادن اطلاعات غلط و راه‌انداختن کارزارهای جعلی رفع تحریم، جمهوری اسلامی باید کمک‌های بی‌قیدوشرط ما را بپذیرد. پیشنهادهای چندباره دونالد ترامپ برای نشستن بر سر میز مذاکره و یافتن راه‌حل‌های مسالمت‌آمیز را بپذیرد. تمامی این گزینه‌ها همچنان به قوت خود باقی است. بر این باوریم که این مسئله مشخصا تلاش‌های جمهوری اسلامی برای فریب مردم ایران درباره عملکردش را خنثی خواهد کرد.
خانم اورتگاس به عنوان سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، عملکرد جمهوری اسلامی ایران در مهار و مقابله با ویروس کرونا را چطور ارزیابی می‌کنید؟
من متخصص امور بهداشت و درمان نیستم و تنها سخنگوی امور خارجه آمریکا هستم. فقط می‌توانم بگویم با توجه به مواردی که می‌شنویم، قلب‌مان همراه مردم ایران است و برایشان دعا می‌کنیم. می‌دانیم هر زمان که بحرانی ایجاد شود، مردم ایران نخستین قربانیان‌اند؛ ببینید حتی مقام‌های رسمی جمهوری اسلامی در اثر ابتلا جان باخته‌اند، گوش کنید این بحران بسیار جدی است، چیزی است که جهان هرگز فکر نمی‌کرد با آن مواجه شود. قبلا هم شاهد بیماری‌های همه‌گیر بوده‌ایم، مثل ابولا یا سارس و حالا کووید ۱۹ که در سطحی بالاتر همه را درگیر کرده. در این شرایط جمهوری اسلامی باید سیاست را کنار بگذارد و کمک ایالات متحده را بپذیرد. الان مسئله، مسئله کمک به مردم ایران، کمک به مردم آمریکاست؛ مسئله دیگر سیاسی نیست.
به کنار گذاشتن مسائل سیاسی از سوی جمهوری اسلامی اشاره کردید. از آن طرف هم جمهوری اسلامی حرف مشابهی می‌زند و می‌گوید که آمریکا باید در شرایط فعلی در قبال ایران مسائل سیاسی را کنار بگذارد.
دونالد ترامپ در طول یک سال و نیم گذشته بارها و بارها گفته است که بدون پیش‌شرط پای میز مذاکره می‌آید و با جمهوری اسلامی مذاکره می‌کند. ما انتظار داریم که این حکومت مثل یک حکومت عادی رفتار کند. می‌دانیم که هروقت جمهوری اسلامی مشمول لغو تحریم شد، پول‌هایی که دریافت کرد را صرف مردم ایران نکرد. این رفتارها سابقه تاریخی دارند. جزئیات بسیاری وجود دارد از فعالیت‌های جمهوری اسلامی و هزینه‌هایش بعد از رفع تحریم‌های آمریکا؛ پول‌هایی که صرف حمایت از فعالیت‌های تروریستی در منطقه، گروه‌های نیابتی نظیر حزب‌الله یا حوثی‌ها، گسترش فعالیت‌های موشکی و تسلیحاتی شده. پس می‌دانیم که هر زمان لغو تحریم شامل ایران شده، پول‌ها به این سمت رفته. ما واقعا دنبال تغییر رفتار جمهوری اسلامی ایران هستیم. آمریکا شدیدا به جمهوری اسلامی بی‌اعتماد است و این تنها مختص آمریکا نیست و بسیاری از ایرانی‌ها هم به این حکومت اعتماد ندارند.
خانم اروتگاس به فعالیت‌های منطقه‌ای ایران اشاره کردید. اجازه بدهید که اندکی به مسئله عراق بپردازیم. چندی پیش آمریکا اعلام کرد که تصمیم دارد فعالیت‌های گروه‌های شبه‌نظامی تحت حمایت ایران را محدود کند و ان‌ها را هدف قرار دهد. چه جزئیات تازه‌ای از این برنامه آمریکا در اختیار دارید؟
خیلی روشن به جمهوری اسلامی گفته‌ایم که مسئولیت کامل فعالیت‌های گروه‌های شبه نظامی تحت حمایت‌اش در خاک عراق و آسیب‌زدن به نیروهای آمریکایی یا نیروهای کشورهای متحد با آمریکا با آن‌هاست. آن‌چه الان به شدت مورد توجه آمریکاست مذاکراتی استراتژیک است که زیر نظر دیوید هیل، معاون امور سیاسی امور خارجه آمریکا، در تیرماه آتی در عراق برگزار خواهد شد. می‌خواهیم دولت تازه در عراق توانمند شود و دموکراسی در این کشور رونق بگیرد. در حال حاضر آن‌چه مدنظر ماست ایجاد رابطه‌ای محکم با دولت تازه عراق است.
