محسن ذبیحی، معاون هماهنگی توزیع شرکت توانیر، روز پنجشنبه ۲۲ آذر اعلام کرد «عدم تحویل سوخت کافی به نیروگاهها» عامل محدودیت در تأمین برق شده است.
دو هفته بعد از اعلام «پایان خاموشیها» توسط وزارت نیرو و ادعای حل بحران سوخت نیروگاههای برقی، دوباره خاموشیها به بخشهای مختلف، از جمله بخش خانگی بازگشته است.
محسن ذبیحی با اعلام اعمال محدودیت تحویل برق به بخشهای صنعتی، تجاری و اداری تصریح کرد جدول زمانی اعمال خاموشی برای بخش خانگی نیز اعلام خواهد شد.
مسعود پزشکیان، رئیس جمهور ایران، روز پنجشنبه با انتشار پیامی ویدیویی خطاب به مردم از مردم ایران خواست تا خانههای خود را سردتر کنند.
او گفت که از همه مردم میخواهد «حداقل ۲ درجه، گرمایش منازل را پایین بیاورند» تا دولت او بتواند ذخیره سوخت بیشتری داشته باشد و «در این سرما» به همه مردم سوخترسانی کند.
یک سند وزارت نفت ایران که سهشنبه هفته جاری به رویت رادیو فردا رسیده، نشان میدهد در نیمه تابستان امسال نه تنها ذخایر مازوت و گازوئیل نیروگاهها بهشدت نسبت به دور مشابه پارسال کاهش داشته، بلکه ذخایر زیرزمینی گاز نیز افت چشمگیری داشته است.
مدیرعامل شرکت ملی گاز روز پنجشنبه اعلام کرد که گاز ۵۳ هزار باغویلا در مناطق شمال کشور قطع شده و وزارت نیرو نیز موظف به قطع برق این مناطق شده است.
به گفته سعید توکلی، امسال ذخایر گاز در حداقل میزان خود قرار دارد و پیشبینی کرد که هفته آینده با کاهش محسوس دما، وضعیت کمبود گاز بدتر هم بشود.
در همین روز، وزارت ارتباطات هم اعلام کرد که علت اصلی اختلال اینترنت و سامانههای ارتباطی در زمان قطعی برق، اتمام شارژ باتری سایتهای اپراتورهای تلفن همراه و ناکارآمدی تجهیزات ذخیرهکننده برق بوده است.
این وزارتخانه در اطلاعیهای تأکید کرد که خرابی باتریهای سایتها نیز از عوامل این مشکلات است.
وضعیت ذخایر سوخت نیروگاهها
دادههای سندی که به رویت رادیو فردا رسیده نشان میدهد ذخایر مازوت نیروگاههای برقی در ۳۱ مردادماه با افتی ۲۴ درصدی تنها ۱.۴ میلیارد لیتر و ذخایر گازوئیل نیروگاهها با افتی ۴۳ درصدی تنها ۱.۸ میلیارد لیتر بوده است.
نکته مهمتر اینکه، در بهار و تابستان امسال گاز کافی به تأسیسات ذخایر زیرزمینی شوریجه خراسان رضوی برای برداشت در فصول سرد سال تزریق نشده و کل ذخایر گاز این تأسیسات تنها حدود ۱.۱ میلیارد متر مکعب بوده که ۱۶ درصد کمتر از دور مشابه پارسال است.
به عبارتی سادهتر، کل ذخایر گاز، مازوت و گازوئیل نیروگاهها روی هم رفته تنها کفاف دو هفته تولید برق کشور را میکند و با اوجگیری مصرف زمستانی گاز، سوخت کافی برای تأمین پایدار نیروگاهها وجود ندارد.
علت افت چشمگیر ذخایر مازوت و گازوئیل نیروگاهها در این نکته است که مصرف این سوختها در فصول گرم امسال به ترتیب ۱۰۰ درصد و ۸۰ درصد جهش داشته است و از طرفی پالایشگاه دولتی آبادان سوختی که میبایستی به این نیروگاهها تحویل میداد، در بورس فروخته و راهی بازارهای خارجی شده است.
کسری هنگفت گاز
ایران تا چند سال پیش تنها در فصل زمستان کسری گاز داشت، اما ناترازی گاز ایران پارسال از پاییز آغاز شد و امسال در تمام فصول سال با کسری گاز مواجه بوده و در نتیجه مجبور به افزایش چشمگیر مصرف مازوت و گازوئیل در بهار و تابستان شده است.
دادههای گزارش وزارت نفت نشان میدهد تولید گاز خام کشور از سال ۱۴۰۱ تغییری نکرده، به خاطر «عدم سرمایهگذاری» اهداف رشد تولید گاز محقق نشده و تولید روزانه گاز کشور ۳۰۰ میلیون متر مکعب کمتر از هدفگذاریها بوده است.
این حجم عظیم از کسری گاز معادل دو برابر کل مصرف گاز ترکیه است. ترکیه به این خاطر مصرف گاز بسیار کمتری از ایران دارد که ۳۰ برابر ایران تولید انرژی خورشیدی و بادی دارد و مجموعاً سبد انرژی این کشور بسیار متنوع است؛ در حالی که ۷۰ درصد کل انرژی مصرفی در ایران از گاز و تقریباً ۳۰ درصد بقیه از فرآوردههای نفتی تأمین میشود.