نماینده سردشت و پیرانشهر در مجلس شورای اسلامی در ارتباط با بسته ماندن گذرگاه مرزی تمرچین، دولت را به «بی‌تدبیری» متهم کرد و خبر داد که انسداد این مرز، «امرار معاش ۷ میلیون بازرگان و ده‌ها هزار تن از کسبه و کولبران» را با اخلال مواجه کرده‌است.
به گزارش خبرگزاری «خانه ملت»، وابسته به مجلس، رسول خضری روز پنجشنبه ۱۶ آذر، به این خبرگزاری گفت که «مرز تمرچین که مرزنشینان، کولبران و بازرگانان از طریق آن امرار معاش می‌کنند پس از گذشت دو ماه همچنان بسته‌است.»
پایانه مرزی تمرچین، واقع در استان آذربایجان غربی، در جاده‌ای قرار دارد که شهرهای بزرگی چون تبریز، ارومیه و زنجان را به شهرهای اصلی اقلیم کردستان عراق متصل می‌کند.
رسول خضری تصریح کرد: «۸ هزار کولبر، ۳۰ هزار کسبه پیرانشهر و همچنین ۷ میلیون بازرگان از جمعیت ۷ استان کشور از طریق مرز تمرچین امرار معاش و ارتزاق می‌کنند و با بسته شدن مرز تأمین معیشت آنها با تهدید مواجه شده‌است.»
نماینده سردشت و پیرانشهر تصریح کرد: «بی‌تدبیری دولت در این رابطه قابل قبول نیست و دولت تدبیر و امید باید در قبال این بی‌تدبیری پاسخگو باشد.»
دولت «تدبیر و امید» که این نماینده مجلس به آن اشاره کرده، شعاری است که دولت حسن روحانی با آن وارد مبارزات انتخاباتی شده و رأی آورد.
نماینده سردشت و پیرانشهر با بیان اینکه «قبل از انسداد مرز تمرچین سهم صادرات ترکیه از عراق ۳۰ درصد بود اما در حال حاضر به ۷۰ درصد افزایش یافته‌است»، گفت: «متأسفانه صادرات ۱۹ درصدی ایران از اقلیم کردستان به ۷ تا ۹ درصد کاهش یافته‌است.»
آقای خضری یادآور شد: «دولت تا روز یکشنبه فرصت دارد نسبت به بازگشایی مرز تمرچین اقدام کند و چنانچه نسبت به این موضوع بی‌توجهی کند روز یکشنبه سؤال از وزرا و رئیس‌جمهور و احضار آنها به مجلس را در دستور کار قرار خواهیم داد.»
از زمان برگزاری همه‌پرسی استقلال در منطقه کردستان عراق، جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از اقدامات خود علیه این همه‌پرسی، گذرگاه‌های مرزی خود با اقلیم کردستان را بست و از آن زمان وضعیت این گذرگاه‌ها همچنان با نابسامانی روبه‌رو بوده‌است.
باشماق، پرویزخان و تمرچین سه گذرگاه رسمی گمرک ایران با منطقه کردستان عراق هستند و از مهرماه گذشته تردد کامیون‌های حامل مشتقات نفتی نیز از این سه مرز محدود شد و اکنون تنها مرز پرویزخان در این زمینه فعال است.
در واکنش به همه‌پرسی یادشده، ایران و دولت مرکزی عراق رزمایش مشترکی را نیز در مهرماه گذشته برگزار کردند که در قالب آن بخشی از واحدهای نظامی در گذرگاه تمرچین نیز مستقر شدند.
در همین حال، به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، عبدالحسین علی اکبری، مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای آذربایجان غربی، روز چهارم آذر خبر داده بود که «پایانه مرزی تمرچین پیرانشهر در جنوب استان، با سرمایه‌گذاری ۱۴۲ میلیارد ریالی ساماندهی شده و زیرساخت‌های توسعه این پایانه ساخته می‌شود.»
به گفته او این طرح «در حال حاضر حدود ۱۰ درصد پیشرفت اجرایی داشته» و طرح ساماندهی این پایانه که از اواخر تابستان امسال آغاز شده «قرار است تا پایان سال آینده به اتمام برسد.»
کولبرها که نماینده سردشت و پیرانشهر به وضعیت دشوار امرار معاش آنها اشاره کرده افرادی هستند که برای کسب درآمد زندگی خود اجناسی را از مرزهای ایران وارد یا خارج می‌کنند. آنها بیشتر در استان‌های آذربایجان غربی، کردستان و کرمانشاه به این کار اشتغال دارند.
همواره گزارش‌هایی دربارهٔ کشته شدن تعدادی از کولبران بر اثر شلیک مأموران مرزی ایران منتشر می‌شود و پیشتر گروه‌های حقوق بشری تیراندازی مستقیم و بدون هشدار به کولبران را «غیرانسانی» توصیف کرده و از این‌گونه اقدامات به شدت انتقاد کرده‌اند.
در شهریور ماه و در اعتراض به کشته شدن دو کولبر ساکن بانه اعتراض‌هایی در این شهر و همچنین سنندج انجام شد و تعدادی از تجمع‌کنندگان بازداشت شدند.
حسین ذوالفقاری، معاون امنیتی و انتظامی وزارت کشور، روز ۱۴ آبان، اعلام کرد که کولبران در مناطق مرزی ایران هدف تیراندازی قرار نمی‌گیرند.
یک هفته پیش از او، رسول خضری، نماینده سردشت و پیرانشهر در مجلس، با اظهار اینکه «با بحران کولبری مواجهیم»، اعلام کرده بود که «۷۵ هزار در ایران به کولبری مشغولند که برخی از آنان دانش‌آموز هستند و هنگام کولبری کشته می‌شوند.»
