دیوان محاسبات کشور با انتشار گزارشی میگوید که تنها یک چهارم بودجه نفتی در نظر گرفته شده برای شش ماهه اول سال جاری خورشیدی محقق شده و دولت بهخاطر کسری بودجه، دست به استقراض گسترده زده است.
بر اساس این گزارش که روز دوشنبه ۲۴ آبان در سایت دیوان محاسبات منتشر شد، درآمدهای نفتی بودجه دولت ایران در شش ماهه اول امسال باید بیش از ۱۰۱ هزار میلیارد تومان میشد، اما تنها ۲۵.۵ درصد از این رقم محقق شده است.
دولت در بودجه سال جاری صادرات ۲.۳ میلیون بشکه نفت خام و میعانات گازی به قیمت ۴۰ دلار برای هر بشکه را پیشبینی کرده بود. آمارهای شرکتهای ردیابی نفتکشها نشان میدهد که در نیمه اول امسال حدود ۶۰۰ هزار بشکه در روز نفت و میعانات نفتی صادر شده است.
نکته اینجاست که بخشی از نفت ایران راهی سوریه شده است که ایران پولی از آن دریافت نمیکند و نفت تحویلی به چین نیز از طریق واسطهها، تغییر مالکیت محمولهها، ارائه تخفیف و غیره بوده است.
به همین خاطر در حالی که متوسط قیمت نفت در شش ماهه اول امسال ۶۵ دلار بوده (بیش از ۱.۵ برابر رقمی که در بودجه لحاظ شده)، اما درآمدهای نفتی بودجه تنها ۲۵ درصد محقق شده است؛ در حالی که این رقم با توجه به اختلاف چشمگیر قیمت نفت در قانون بودجه و بازارهای بینالمللی باید حداقل ۴۰ درصد میشد.
دولت برای جبران کسری بودجه در نیمسال اول ۱۴۰۰ دست به استقراض گسترده زده است.
آمارهای دیوان محاسبات نشان میدهد که دولت برای این دوره اجازه داشت ۶۵ هزار میلیارد تومان اوراق قرضه بفروشد، اما در عمل ۱۱۴ هزار میلیارد تومان اوراق قرضه فروخته است.
همچنین دولت مجوز برداشت ۱۸.۵ هزار میلیارد تومان را از صندوق توسعه ملی گرفته بود، اما بیش از ۲۳ هزار میلیارد تومان برداشت کرده است.
از سوی دیگر، دولت در نیمه اول امسال ۵۴ هزار میلیارد تومان از تنخواهگردان خزانه قرض گرفته و تا پایان سال جاری باید این رقم را به خزانه بازگرداند و تسویه کند.
تراز عملیاتی بودجه در شش ماهه اول امسال منفی ۱۳۰ هزار میلیارد تومان بوده است.
دیوان محاسبات کشور میگوید انتظار میرود دولت در سال جاری با کسری ۴۲۲ هزار میلیارد تومانی بودجه مواجه شود؛ به عبارتی در کل سال جاری، یک سوم بودجه با استقراض تامین خواهد شد.
در سالهای ۹۸ و ۹۹ نیز یک سوم بودجه با استقراض تامین شده بود.