مقامهای جمهوری اسلامی اعلام کردند آتشسوزی در بندر رجایی در جنوب ایران که دهها کشته برجا گذاشته است، مهار شده و عملیات لکهگیری در آن آغاز شده است.
انفجاری که روز ششم اردیبهشت در بزرگترین بندر تجاری ایران رخ داد، تا دهها کیلومتر دورتر نیز احساس شد که در پی آن دستکم ۷۰ نفر کشته و بیش از هزار نفر زخمی شدند.
مختار سلحشور، رئیس هلال احمر ایران، شامگاه دوشنبه هشتم اردیبهشت به تلویزیون جمهوری اسلامی گفت که آتشسوزی در این بندر «مهار» شده و عملیات پاکسازی در حال انجام است.
تلویزیون ایران روز سهشنبه تصاویری را به صورت زنده پخش کرد که نشان میداد همچنان دود غلیظی از کانتینرها بلند میشود.
خبرنگار صداوسیمای جمهوری اسلامی در گزارشی از این بندر گفت که «بلند شدن دود از بین کانتینرها نشاندهنده این است که حرارت همچنان وجود دارد و ممکن است هنوز داخل کانتینرها لکههای آتش باشد».
به گفته او، «عملیات خنکسازی سرعت گرفته» و «کانتینرهای آسیبدیده در حال انتقال به بیرون هستند».
به گزارش خبرگزاری ایرنا، گمرک ایران اعلام کرد که عملیات بندری به حالت عادی بازگشته است.
در همین حال، مدیرکل دفتر مدیریت بحران و پدافند غیرعامل وزارت نیرو خبر داد که تأسیسات آبشیرینکن ۱۰۰ هزار مترمکعبی و دو نیروگاه بندرعباس در این انفجار آسیب جدی دیدند.
او گفته که این تأسیسات حیاتی «در کوتاهترین زمان ممکن به مدار خدمترسانی بازگشتند».
سکوت دربارهٔ علت دقیق انفجار در بندر رجایی
مقامهای جمهوری اسلامی ایران هنوز علت دقیق بروز این حادثه را اعلام نکردهاند، ولی گزارشهای رسانهها و اظهارات برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی حاکی از طیفی از دلایل، شامل «سهلانگاری»، «عدم اظهار مواد منفجره» و حتی «خرابکاری» است.
ازجمله محمدمهدی شهریاری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس روز سهشنبه ۹ اردیبهشت به «رویداد۲۴» گفت: «تا این لحظه هنوز ابعاد این اتفاق ناگوار مشخص نشده است»، اما افزود که: «این اتفاق میتواند به واسطه یک سری موضوعات سهوی یا سهلانگاریهای فنی باشد، ولی ذهن خیلیها را هم به سمت خرابکاری رفته است.»
او اضفاه کرد که «این حادثه حتی میتواند از طریق ریزپرندهها وجود آمده باشد، هرچند که احتمال انفجار خرابکارانه و حتی حضور فرد یا افراد نفوذی هم مطرح است.»
با این حال، محمد آشوری استاندار هرمزگان احتمال خرابکاری را رد کرده است.
او دوشنبه شب به تلویزیون حکومتی ایران گفت: «مجموعهٔ فرضیهها و بررسیهای انجامشده نشان میدهد که تئوری خرابکاری بیپایه و اساس است».
اداره گمرک بندر رجایی گفته که انفجار ممکن است از انباری شروع شده باشد که مواد شیمیایی و خطرناک در آن نگهداری میشد.
خبرگزاری فارس نیز ادعا کرده که «محتویات کانتینرهای عامل حادثه در بندر رجایی، شامل مواد خطرناک و قابل اشتعال بوده و این مواد عمدتاً کاربرد بهداشتی و کشاورزی داشتند».
این خبرگزاری نزدیک به سپاه میگوید «احتمالاً شرکتهای واردکننده برای کاهش هزینههای گمرکی، درجهٔ خطرناک بودن مواد را اعلام نکرده بودند».
اسکندر مومنی، وزیر کشور ایران، گفته که «در این حادثه قصورهایی برای ما محرز شد» و «برخی مقصران این ماجرا احضار شدند».
کمیتهای که برای تحقیق در مورد این انفجار تشکیل شده، عوامل مشابهی را به عنوان علت احتمالی بروز این حادثه ذکر کرده است.
این کمیته اعلام کرد «قصور در رعایت اصول ایمنی و پدافند غیرعامل محرز شده و مواردی از خلافاظهاری نیز شناسایی شده است».
کمیته میگوید علتیابی قطعی «نیازمند بررسیهای فنی و آزمایشگاهی است و با خاطیان بدون اغماض برخورد خواهد شد».
اطلاعیه کمیته بررسی حادثه بندر رجایی جزئیاتی در مورد نحوۀ «قصور در رعایت اصول ایمنی» و موارد پر کردن نادرست اظهارنامه باری ارائه نکرده است.
برخی مقامهای جمهوری اسلامی از جمله محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس، گفتهاند که علت حادثه به مردم اعلام میشود و غلامحسین محسنی اژهای، رئیس قوهٔ قضائیه، نیز خواستار آن شده که اعلام دلایل بروز این حادثه مشمول مرور زمان نشود.