وزارت نفت عراق شکایتی رسمی علیه دولت اقلیم کردستان به دادگاه ارائه کرده است، به‌دلیل آن‌که این دولت نیمه‌خودمختار در شمال کشور، به‌طور مستقیم با شرکت‌های آمریکایی در حوزهٔ نفت و گاز قرارداد امضا کرده است.
سه منبع مطلع و یک سند رسمی که خبرگزاری رویترز به آن دست یافته‌اند، این موضوع را روز دوشنبه پنجم خرداد تأیید کردند.
این اقدام حقوقی تازه، مانعی دیگر در مسیر ازسرگیری صادرات نفت از طریق خط لولهٔ عراق ـ ترکیه ایجاد می‌کند؛ خط لوله‌ای که از مارس ۲۰۲۳ تا کنون متوقف بوده است.
این شکایت همچنین در حالی مطرح می‌شود که دولت آمریکا، به‌ویژه در دورهٔ ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، برای پیشبرد این پروژه‌ها تلاش کرده بود.
وزارت نفت عراق پیش‌تر در روز ۳۱ اردیبهشت با صدور بیانیه‌ای اعلام کرده بود که قراردادهای اخیر میان اقلیم کردستان و دو شرکت آمریکایی «اچ‌کی‌ان انرژی» و «وسترن زاگرس» که در جریان سفر نخست‌وزیر اقلیم، مسرور بارزانی، به واشینگتن اعلام شد، «باطل و فاقد اعتبار» هستند، زیرا بدون مجوز دولت فدرال منعقد شده‌اند.
این دو قرارداد که مجموع ارزش آن‌ها بالغ بر ۱۱۰ میلیارد دلار در طول اجرای پروژه‌ها برآورد شده، شامل توسعهٔ میدان‌های گاز «میران» و «توپخانه-کردمیر» در استان سلیمانیه است.
وزارت نفت عراق بار دیگر در سوم خرداد تأکید کرد که با همکاری با شرکت‌های انرژی آمریکایی مخالفتی ندارد، اما این همکاری باید از طریق کانال‌های رسمی و زیر نظر دولت فدرال انجام شود.
در بیانیهٔ این وزارتخانه آمده بود: «ما هیچ اعتراضی به مشارکت این شرکت‌ها نداریم، مشروط بر این‌که این مشارکت مستقیماً با دولت اقلیم کردستان و به‌دور از سازوکارهای رسمی دولت مرکزی انجام نشود، چرا که این کار نقض قانون اساسی عراق است.»
در همین راستا، یک مقام وزارت نفت عراق نیز به رویترز گفته است که «این بیانیه پیامی صریح به شرکت‌های آمریکایی بود تا به قوانین جاری عراق احترام بگذارند.»
پیش‌تر در سال ۲۰۲۲، دادگاه عالی فدرال عراق قانونی را که صنعت نفت و گاز اقلیم کردستان را تنظیم می‌کرد، مغایر با قانون اساسی اعلام کرده و از دولت اقلیم خواسته بود که منابع نفتی خود را به دولت مرکزی تحویل دهد.
پیش‌تر دولت دونالد ترامپ از بغداد خواسته بود تا به احیای صادرات نفت اقلیم کردستان از طریق بندر جیحان ترکیه رضایت دهد تا بخشی از افت صادرات نفت ایران در چارچوب کارزار فشار حداکثری دولت آمریکا علیه جمهوری اسلامی جبران شود و قیمت‌های جهانی نفت افزایش نیابد.
اقلیم کردستان ظرفیت تولید روزانه ۴۵۰ هزار بشکه نفت را دارد که بخش اعظم آن برای صادرات است.
