با سر رسیدن مهلت خروج اسرائیل از خاک لبنان، رسانهها از آغاز این عقبنشینی در برخی مناطق خبر دادهاند و ارتش اسرائیل نیز اعلام کرد که برای تضمین بازگشت امن شهروندانش به خانههای خود فعلاً در پنج موقعیت در جنوب لبنان باقی میماند.
بر اساس توافق آتشبس بین اسرائیل و گروه حزبالله، مهلت خروج نیروهای اسرائیلی از خاک لبنان امروز (سهشنبه ۳۰ بهمن) به سر میرسد.
این توافق با میانجیگری ایالات متحده به دست آمد و مهلت عقبنشینی اسرائیل ماه گذشته تمدید شد.
رسانههای لبنان و همچنین برخی رسانههای عربی گزارش دادهاند که نیروهای اسرائیلی از شامگاه دوشنبه عقبنشینی خود از برخی مناطق را آغاز کردهاند.
در همین حال سخنگوی بینالمللی ارتش اسرائیل گفت که نیروهای این کشور در پنج پست در جنوب لبنان باقی خواهند ماند.
ناداو شوشانی روز دوشنبه در نشستی خبری با تأکید بر اینکه این حضور تا زمانی که مشخص شود حزبالله فعالیتی در جنوب رودخانه لیتانی ندارد ادامه خواهد داشت گفت که این اقدام با سازوکار توافق آتشبس مطابقت دارد.
این پنج نقطه شامل تپههایی در جنوب لبنان هستند که هر یک از آنها در مقابل یک شهر اسرائیلی واقع شده است؛ تپهای در نزدیکی شهر لبنانی لبونه که روبهروی شهر اسرائیلی شلومی است، تپه جبلبلاط روبهروی زرعیت، جبل الدیر روبهروی دو شهرک آویویم و ملکیه، تپهای در نزدیکی حولا روبهروی مارگلیوت، و تپه حمامص روبهروی شهرک اسرائیلی متولا.
در همین حال جوزف عون، رئیس جمهور جدید لبنان، با تأکید بر لزوم رعایت آتشبس گفت که «نمیتوان به اسرائیل اعتماد کرد» و تلاشهای دیپلماتیک لبنان برای خروج کامل نیروهای اسرائیلی ادامه دارد.
سخنگوی جوزف عون، رئیسجمهور لبنان، روز سهشنبه در پی دیدار مشترک میان آقای عون با نخستوزیر و رئیس پارلمان لبنان در خصوص تحولات مرزی گفت: «اسرائیل بر اساس منشورها، قانون بینالمللی و قطعنامههای شورای امنیت و بهویژه قطعنامه ۱۷۰۱، باید به طور کامل از اراضی اشغالی لبنان خارج شود.»
خانم نجاه شرفالدین افزود لبنان هر گونه حضور اسرائیلی در خاک خود را اشغال تلقی کرده و حق خویش را برای کاربرد تمامی راهها جهت اطمینان از عقبنشینی اسرائیل محفوظ میداند.
این در حالی است که وزیر دفاع اسرائیل روز سهشنبه گفت ارتش اسرائیل از امروز در پنج پست کنترل در امتداد خط مرزی در یک نواره حائل در لبنان باقی میماند تا از دفاع از شهرهای شمال و بازدارندگی اطمینان حاصل کند.
ییسرائل کاتس افزود ارتش اسرائیل در داخل خاک خود نیز پستهای دیدهبانی متعددی برقرار کرده و بر شمار نیروهایش در خط مرزی شمال افزوده است.
او گفت، به موازات این اقدامات، فعالیت ارتش اسرائیل برای مقابله با هر تخلف حزبالله (از توافق آتشبس) ادامه خواهد یافت. آقای کاتس به حزبالله هشدار داد که هر نقض آتشبس با «اقدام شدید» اسرائیل روبهرو خواهد شد.
هنوز دهها هزار اسرائیلی جابهجا شده از شمال اسرائیل دستور رسمی برای بازگشت به خانههای خود نگرفته و دولت اسرائیل هزینه اقامت آنها را تا مدتی دیگر در هتلهای سایر شهرهای این کشور تأمین کرده است.
همچنین خبرگزاریها به نقل از دو دیپلمات غربی گزارش دادهاند که مذاکرات برای یافتن راه حلی به جای ادامه حضور نیروهای اسرائیلی در جنوب لبنان ادامه دارد و یکی از این راه حلها میتواند استقرار واحدهای بیشتری از صلحبانان سازمان ملل در نواحی مرزی دو کشور باشد.
فرانسه پیشنهاد کرده است که نیروهای سازمان ملل شامل واحدهای فرانسوی به جای ارتش اسرائیل در نقاط مرزی مهم مستقر شوند.
نعیم قاسم، رهبر حزبالله لبنان، یکشنبه گفته بود هیچ بهانهای از اسرائیل برای به تعویق انداختن عقبنشینی نیروهایش پذیرفته نیست.
حزبالله، مهمترین گروه مسلح مورد حمایت جمهوری اسلامی در منطقه، از هشتم اکتبر و یک روز پس از حمله گروه افراطی حماس به خاک اسرائیل حملات راکتی و پهپادی به سوی اسرائیل را آغاز کرد که درگیریهای طولانی بین دو طرف به دنبال داشت.
اسرائیل در دو ماه پایانی این درگیریها با حملات هدفمند تقریبا تمامی سران و کادر سیاسی و نظامی حزبالله را از پای درآورد
در جریان این درگیریها دهها هزار تن از ساکنان شمال اسرائیل خانههای خود را ترک کردند و در لبنان نیز بیش از یک میلیون نفر آواره شدند.
درگیریها بین دو طرف سرانجام با توافق آتشبس متوقف شد و از هفتم آذر به اجرا در آمد.
براساس توافق آتشبس، نیروهای اسرائیل از جنوب لبنان خارج میشوند و حزبالله نیز باید با عقبنشینی تا شمال رود لیتانی، این مناطق را به ارتش لبنان تحویل دهد.
یکی دیگر از مفاد توافق آتشبس این است که تنها ارتش و نیروهای امنیتی لبنان حق حمل اسلحه دارند و دولت لبنان باید از انتقال اسلحه و سایر تجهیزات نظامی به گروههای مسلح غیرحکومتی جلوگیری کند.
به گفته دیپلمات ها و کارشناسان این توافق که زبان آن در مقایسه با قطعنامههای قبلی شورای امنیت سازمان ملل قاطعتر است چارچوب اقدامات دولت لبنان برای مهار حزبالله را ترسیم کرده است.
کمیتهای به ریاست مقامهای آمریکایی و فرانسوی مسئولیت نظارت بر اجرای آتشبس را برعهده دارد.