هفته گذشته يکی از مهم ترين آثار داستايوفسکی، با عنوان «شياطين» با ترجمه سروش حبيبی، مترجم معتبر ايرانی، به بازار کتاب عرضه شد.
اين رمان در دهه ۴۰ ، با عنوان های «جن زدگان» و «تسخيرشدگان»، با ترجمه خبره زاده و جلال آل احمد به فارسی منتشر شده بود.
هرچند عنوان ترجمه دهه چهل با عنوان اصلی کتاب، محتوا و ساختار آن تناسب بيش تری دارد اما کارشناسان ترجمه سروش حبيبی را از منظر نزديکی به زبان، سبک و ساختار متن اصلی و نيز از منظر تحولات زبان فارسی و فن ترجمه در چند دهه اخير ترجمه ای بهتر و زيباتر ارزيابی کرده اند.
داستايوفسکی به دليل نياز مالی اغلب آثار مهم خود را به عنوان پاورقی نشريات ادواری منتشر می کرد.
در پاورقی کشش، جذابيت و پسند عامه نقشی مهم ايفاء می کنند اما نبوع داستايوفسکی اين ژانر عامه پسند را چندان ارتقاء داد که مورخان از او چون کاشف روان شناسی اعماق ياد می کنند و بر آن اند که آثار داستايوفسکی از منظر تصوير خلاقانه کشمکش های درونی آدمی بی همتا است.
موقعيت زمانی و مکانی رمان های بزرگ داستايوفسکی، دورانی که جامعه روسيه در چالش ميان تجدد و سنت، فقر و غنا، استبداد و آرزوی دموکراسی و مذهب و مدرنيته به تناقضات بسيار گرفتار آمده بود، با تخييلی شگفت انگيز و ذهنی خلاق در شخصيت های رمان های داستايوفسکی تجسد هنری يافته اند.
سه رمان جنايت و مکافات، تسخير شدگان يا شياطين و ابله را تصوير داستانی جامعه ای می دانند که در آن تناقضات ساختاری فردی و جمعی، در متن پر تنش تضادهای پر رنگ حال و گذشته، به قالب شخصيت های ناآرام و پر تناقض رمان درمی آيند تا راه آينده را جست و جو کنند.
ميلاد زخم، جنبش جنگل و جمهوری شوروی
کتاب «ميلاد زخم، جنبش جنگل و جمهوری شوروی»، تاليف دکتر خسرو شاکری، که درهفته گذشته منتشر شد، پژوهشی است ارزنده در باره نقش و تاثير گرايش های متمايل به سوسياليزم در جنبش جنگل.
جنبش جنگل به رهبر ميرزا کوچک خان پس از انقلاب مشروطه در شمال ايران سر برکشيد و با پايانی تراژيک سرکوب شد.
ميلاد زخم را بهزاد خواجيان به فارسی ترجمه کرده است.
دکتر خسرو شاکری، مولف کتاب، از پژوهندگان پر کار و بلند آوازه تاريخ چپ ايران است و پيش از اين آثار گوناگونی در باره تاريخ چپ ايران و انقلاب مشروطه منتشر کرده است.
به همت همين محقق در ماه گذشته کتاب هشت نامه مطصفی شعاعيان به سازمان چريک های فدائی خلق نيز منتشر شد.
شعاعيان از چهره های نوگرا و متفکر مبارزه مسلحانه و چپ ايران در دهه های ۴۰ و ۵۰ بود و کوشيد تا با نگاهی دور از کليشه های نظری رايج در آن روزگار به چشم اندازهای نو دست يابد.
شعاعيان در يک درگيری خيابانی به دست ماموران امنيتی شاه به قتل رسيد و کوشش های او ناکام ماند.
مقاله تحقيقی و روشنگر خسرو شاکری در باره زندگی و نظريات شعاعيان و اسنادی از فعاليت های او نيز در اين کتاب آمده است.
سکه سازان ژيد
ترجمه فارسی رمان «سکه سازان» اثر بزرگ آندره ژيد، که در يکی دو دهه گذشته ناياب بود، در هفته گذشته تجديد چاپ شد.
آندره ژيد در سال ۱۸۶۹ در پاريس چشم به جهان گشود و با خلق رمان هائی چون مائده های زمينی، در تنگ، سکه سازان، دخمه های واتيکان و اگر دانه بميرد به چهره ائی جهانی بدل شد، سبک و روالی نو در داستان نويسی فرانسه و جهان خلق و جايزه ادبی نوبل سال ۱۹۴۷ را نصيب خود کرد.
آندره ژيد نويسنده ای درگير بود. برای مبارزه با آن چه بی عدالتی می خواند به حزب کمونيست فرانسه پيوست اما پس از سفری به شوروی سابق به واقعيت تلخ زندگی در استبدادی توتاليتر پی برد و با نوشتن کتاب «بازگشت از شوروی» از حرب کمونيست فرانسه استعفاء داد.
آندره ژيد در سال ۱۹۵۱ چشم از اين جهان فرو بست.
حسن هنرمندی، شاعر مطرح دهه های ۴۰ و ۵۰ ، بر زبان و ادبيات فارسی و فرانسه مسلط بود و دهه هائی از عمر خلاق خود را به معرفی ژيد در ايران و ترجمه آثار او به فارسی اختصاص داد.
